تكليف هواپيماسازان چيني روشن شد
گروه اقتصادي | يكي از پرطرفدارترين خبرهاي حال حاضر حوزه هوايي، خريد هواپيماست. خريد هواپيما كه روزي هيات‌هاي مختلف را بدون نوبت به اتاق وزير راه و ترابري دولت نهم راه مي‌داد، امروز به يكي از پر چالش‌ترين موضوعات قابل بررسي در وزارت راه و شهرسازي و البته وزارت امور خارجه تبديل شده است. هرچند كه تا پيش از انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رييس‌جمهور امريكا هم حرف و حديث‌ها براي عدم ورود هواپيماهاي ايرباس و بويينگ خريداري شده ايراني زياد بود، اما حالا كه تقريبا بيش از 60 روز ديگر ترامپ قدرت را در امريكا در اختيار خواهد گرفت، اين موضوعات به چالش اصلي بين دو كشور تبديل شده است. اگرچه مديران ايرباس و بويينگ اعلام كرده‌اند كه به قرارداد خود پايبند خواهند ماند اما با توجه به راي مجلس نمايندگان امريكا در خصوص توقف فروش هواپيما و البته نگاه ترامپ براي ممنوعيت فروش هواپيما به ايران بحث فروش هواپيما به ايران اين موضوع در حالت ابهام قرار گرفته است. اين در حالي است كه اجرايي شدن برجام براي بسياري از شركت‌هاي هواپيماساز جهاني به معني باز شدن بازاري بود كه براي مدت‌ها از آن محروم بودند. بازاري كه 500 هواپيماي مسافرتي جديد نياز دارد، اما حاضر نيست براي رسيدن به اين عدد خريد هر هواپيمايي را در دستور كار قرار دهد. پس از توافق برجام مذاكره براي خريد حدود 250 فروند هواپيما از دو شركت ايرباس و بويينگ را در دستور كار خود قرار داد و براي 118 فروند هواپيما با اعتبار ۲۷ ميليارد دلار هم مذاكره نهايي شده است. با اين حال هيچ چيز هنوز قطعي نيست، خصوصا با سفر اخير عباس آخوندي وزير راه و شهرسازي به چين كه در حاشيه آن بحث خريد هواپيما از اين كشور پيش كشيده شد، به نظر مي‌رسد حالا كه ورود بويينگ و ايرباس به بن بست ترامپ برخورد كرده گزينه‌هاي ديگر هنوز روي ميز قرار دارند. هرچند طبق توافق برجام، هيچ دولتي حق اعمال محدوديت براي ورود هواپيماهاي نو به ايران را ندارد و توافق‌هاي ماه‌هاي پيش نيز اين امر را اثبات مي‌كند، اما منطق اقتصاد اين را مي‌گويد كه ايران به ديگر گزينه‌هاي خود براي خريد هواپيما نيز فكر كند؛ گزينه‌هايي كه شايد از اروپاي شرقي يا آسيا باشند. در طول ماه‌هاي گذشته هر بار صحبت از مذاكره با روس‌ها براي خريد هواپيماي مسافرتي از آنها به ميان آمد، مسوولان ايراني اين امر را تكذيب كردند. آن‌طور كه آخوندي گفته خريد هر هواپيمايي بايد تست‌هاي فني سازمان هواپيمايي را پشت سر بگذارد و در اين صورت اجازه ورود به آسمان ايران را خواهد داشت. اين امر در جريان سفر اخير وزير راه به چين نيز مطرح شده و وقتي شركت هواپيما ساز چيني comac از تمايل خود براي ورود به خطوط ايرلاين ايران گفته، وزير راه و شهرسازي به او گفته كه شرط ورود به اين عرصه به دست آوردن استانداردهاي بين‌المللي خواهد بود. اين شركت چيني كه از سال 2008 ميلادي كار خود را آغاز كرده، در حال حاضر روي دو هواپيماي مسافري متفاوت كار مي‌كند. نخستين هواپيما به نام ARJ21 در سال 2015 ميلادي نهايي شد. اين هواپيما كه بين 70 تا 105 سرنشين را در خود جاي مي‌دهد نخستين هواپيماي مسافري چيني به حساب مي‌آيد كه از سوي شركت comac طراحي شده است. هواپيماي بعدي چيني‌ها C919 است كه بناست در سال جاري ميلادي طراحي آن به پايان برسد و در سال 2018 به شركت‌هاي سفارش‌دهنده تحويل شود. اين هواپيما كه نزديك به 150 مسافر را در خود جاي مي‌دهد براي رقابت با مدل‌هاي كم سرنشين ايرباس و بويينگ وارد بازار خواهد شد.