آرش خاموشي و مهمترين جايزه جهاني كه درباره بخشش است
اميدواري براي روزهاي آينده
مادري كه قاتل پسرش را بخشيد، داستان مهم عكسي است كه امسال سومين جايزه عكس خبري جهان را دريافت كرده. جايزه عكس ورد پرس كه 58 سال قدمت دارد امسال به نام آرش خاموشي و مجموعه عكس معروفش ثبت شده. آرش خاموشي، عكاس خبري خبرگزاري ايسناست كه اين عكس را ارديبهشت امسال گرفته و در رقابتي جهاني و در سالي كه سوژههاي خبري مهمي مثل جامجهاني، داعش، كوباني و... جهان را دربرگرفته، با اين عكس همچنان يكي از مهمترين داستانهاي جهان؛ داستان مرگ و بخشش را به تصوير كشيده. گفتوگو با خاموشي را با همين داستان شروع كرديم.
قصه اين عكس چيست؟
چهار ماه قبل از اين عكس، در جريان ماجراي اعدام جوان نوشهري قرار گرفتيم و اينكه پدر مقتول ميگويد اگر پول ديه براي ساخت ورزشگاه آماده شود ميبخشد، اما مادر راضي نيست. يكبار قرار بود مراسم اعدام در ماه رمضان اتفاق بيفتد و يكبارديگر هم قبل از عيد. اما هردو كنسل شد. من از طريق دوستانم در جريان بودم و ماجراي بخشش و ديه را پيگيري ميكردم. در ارديبهشت به ما خبر دادند كه ديگر اعدام جدي شده . به نوشهر رفتيم. روز قبل، از عادل فردوسيپور خواستم كه چون پدر مقتول فوتباليست است، ماجرا را در برنامه 90 اعلام كند، اول قبول نكرد. من آن زمان در ايسنا نبودم، از همكارانم خواستم تا خبري را روي سايت بگذارند، بعد ازآن خبر، فردوسيپور هم در برنامه نود موضوع را مطرح كرد و ناگهان اتفاق اعدام، خبري و مهم شد. صبح روز اعدام، مادر مقتول همچنان رضايت نداشت تا اينكه سه چهار دقيقه قبل از بالا آمدن خورشيد، گفت يك سيلي ميزنم و ميبخشم و بخشيد. بعد از آن عكسها را گرفتم. عكسها كه روي خروجي ايسنا رفت، گاردين از ايسنا، دو عكس را منتشر كرد و بعد خبر جهاني شد.
و همين خبر جهاني اين جايزه را به نام شما زد؟
راستش اين هم براي من عجيب است، حالا عدهاي هستند كه مخالفخواني ميكنند و ميگويند كه در سالهاي گذشته همين مراسم اعدام اين جايزه را براي عكاسان ايراني آورده. عدهاي هم به داوريهاي كلي جايزه انتقاد دارند و اينكه ميان اينهمه خبر و اتفاق كه سال سختي را رقم زده، چرا اتفاقهاي مهمتر ديگر ديده نشده. شايد خود من هم به نحوه داوريها كمي معترض باشم، اما در نهايت وقتي به داستان عكس نگاه ميكنم و اين موضوع كه درباره بخشش، آزادي و تولدي ديگر است، از اين اتفاق خوشحالم. از اينكه عكاسان ايراني، كه بهشدت لايق ديده شدن هستند، در جهان مورد توجه قرار گرفتند و ديده ميشوند، خوشحالم ميكند و اميدوار ميشوم.
اين عكس براي شما اتفاقهاي مهم ديگري هم ساخته؟
اين عكس امسال جزو 100 عكس برتر مجله تايمز بود و 12 عكس منتخب گاردين. جايزه ديگري هم هست به نام عكس سال، كه در امريكا برگزار ميشود و تا آنجايي كه در جريان داوري بودم، ميدانم كه عكس منتخب شده، اما در فوريه اعلام ميشود و احتمالا در آن جايزه هم سوم شدهام.
اين جايزهها و موفقيتها در نهايت به كجا ميرسد؟
همين كه ديده ميشويم، خوب است. از نظر مادي، چندان جوايز نقدي بزرگي ندارند، اما در همين وردپرس، از بين نود و هفت هزار و نهصد و دوازده عكس، پنج هزار و ششصد عكاس و 131 كشور شركتكننده، همين سوم شدن يا تقديري كه از خانم فاطمه بهبودي، براي مجموعه عكسي درباره مادران شهداي دفاع مقدس، انجام شده، خوب است. من براي خودم خوشحالم، اما بيشتر از آن براي جامعه عكاسي ايران و آينده آن اميدوارم و همين خوب است.