پاسخ متوليان كنترل اعتياد درباره علت حضور معتادان خيابان خواب

اعتماد| چهارشنبه شب، شبكه خبر، گزارشگر خود را به جمع معتادان خيابان خواب فرستاد تا با ارايه گزارش زنده از شب‌هاي تهران در مناطق جنوبي شهر همچون شوش و مسگرآباد، متوليان كنترل اعتياد را به پاسخ درباره علت حضور معتادان خياباني وادارد. در بخشي از اين گزارش تصويري، گزارشگر به خيابان شوش رفته بود و در يكي از فرعي‌هاي اين خيابان، ميكروفن به دست گرفته بود و در امتداد كوچه راه مي‌رفت كه يكي از معتادان در حال مصرف مواد مخدر را به سوال و جواب وادارد.
«معتادي؟ چي مصرف مي‌كني؟ چند بار ترك كردي؟»، سوال تكراري گزارشگر از معتادان پراكنده در اين كوچه بود كه با لحني تحكم‌آميز و عاري از احترام به هويت انساني اين افراد پرسيده مي‌شد. نحوه مواجهه گزارشگر با اين افراد، بي‌شباهت با مواجهه يك بازجو با يك مجرم سابقه‌دار نبود، ضمن آنكه گزارشگر در اين فيلم 3 دقيقه‌اي تلاش داشت با تاباندن نور اتهام و انگ بر چهره اين افراد، كفه تقصير را به ضرر اين بيماران طرد شده از خانه و خانواده و اجتماع، هرچه بيشتر سنگين كند. در اين گزارش، با وجود آنكه اكثر معتادان با ديدن ميكروفن گزارشگر تلاش مي‌كردند از چنگ او گريخته و در بيماري و درد خود، گمنام بمانند، رسانه ملي حتي از عمل به يك الزام حرفه‌اي هم چشم پوشي كرد و برخلاف رويه معمول اخلاقي در تهيه گزارش‌هاي رسانه‌اي، چهره هيچ يك از مصاحبه شوندگان، پوشانده نشد و اين افراد، بدون هيچ روتوش و حجابي، رودررو با دوربين رسانه ملي به پاسخگويي وادار شدند. در ادامه و پس از نمايش اين فيلم خبري، پرويز افشار؛ معاون كاهش تقاضاي ستاد مبارزه با مواد مخدر، سردار محمد مسعود زاهديان؛ رييس پليس مبارزه با مواد مخدر و فريد براتي سده؛ رييس مركز توسعه پيشگيري و درمان اعتياد سازمان بهزيستي كشور، براي واكاوي علت تداوم حضور معتادان خياباني با وجود اجراي طرح‌هاي ساماندهي معتادان بي‌خانمان و ضعف نحوه اجراي اين طرح‌ها به پاسخ فراخوانده شدند. زاهديان، با اعلام اينكه محل حضور گزارشگر، يكي از مناطقي بوده كه طي چند ماه اخير، بيش از 50بار پاكسازي شده، تاكيد كرد كه پليس مي‌تواند ظرف 72 ساعت، تمام كشور را از وجود معتادان خياباني پاك كند به شرط آنكه زمينه نگهداري اين افراد در مراكز اقامتي درمان اعتياد فراهم باشد و افزود: «همانطور كه خودِ معتادان مي‌گويند آنها بارها جمع‌آوري و به مراكز بازپروري منتقل شده‌اند، اما نيروي انتظامي اختيار و ماموريتي در قبال مراقبت از آنها پس از ترك ندارد. در ماه‌هاي اخير بيش از 15 هزار و 700 خرده فروش در كشور بازداشت شده‌اند كه اغلب آنها پس از مجازات كه معمولا جريمه نقدي است، بار ديگر به جامعه بازمي‌گردند و نظر پليس اين است كه بين قاچاقچيان عمده و خرده فروشان تفكيكي قايل شويم. البته با اجراي طرح‌هاي ويژه پليس، اكنون مي‌بينيم كه عرضه مواد مخدر در سطح شهر دشوارتر شده و آنچه شما مي‌بينيد عرضه در همين كلوني‌ها و پاتوق‌هاست و ما در حال مقابله با اين بازارها هستيم .»
افشار هم در ادامه اين اظهارات با تاكيد بر اينكه فقط به شرط اجراي صحيح ماده 15 و 16 اصلاحيه قانون مبارزه با مواد مخدر و فراهم شدن امكان درمان رايگان و تحت پوشش بيمه براي معتادان داوطلب بهبودي و ترك اعتياد، مي‌توانيم انتظار پاك شدن چهره شهر از وجود معتادان خياباني را داشته باشيم، گفت: «سهم بالايي از توليد مواد مخدر جهان در همسايگي ما يعني افغانستان رخ مي‌دهد و حتي امريكايي‌ها نيز اعلام مي‌كنند كه تنها 20 درصد مواد وارد شده به داخل كشورشان را كشف و ضبط مي‌كنند. اين همسايگي در توجيه فراواني مواد مخدر در جامعه تاثير دارد اما با تلاش‌هاي ستاد مبارزه با مواد مخدر بسياري از مسيرهاي اصلي ترانزيت مواد از جمله مرزهاي شرقي مسدود شده، اما مسيرهاي خاكي و ناشناس همچنان باز است و در حجم‌هاي 10 يا 15 كيلوگرم وارد مي‌شود. ما خواهان همكاري مردم براي مقابله با اين آسيب اجتماعي هستيم و پيشنهاد مي‌كنيم كه بخشي از كار به بخش خصوصي واگذار شود. مردم بايد بدانند كه نيروها و نهادهاي حاكميتي به سهم خود تلاش مي‌كنند و براي رفع اين معضل، همكاري جدي مردم لازم است.»
براتي سده هم با انتقاد از پخش تصاوير مربوط به پاتوق معتادان و نشان دادن پايپ و مصرف موادمخدر از رسانه ملي گفت: «من هم به صراحت عرض مي‌كنم كه ماده 16 قانون مبارزه با مواد مخدر (ماده مربوط به درمان اجباري براي معتاداني كه حاضر به ترك اعتياد حتي با وجود فراهم شدن درمان رايگان نيستند و مظاهر اعتياد خود را به سطح شهرها و در معرض عموم كشانده‌اند) اهداف درماني ندارد. اين ماده بيشتر مشكل قضات را حل مي‌كند، اما چون قانون است و اجراي آن به سازمان بهزيستي محول شده، ما وظيفه خود را در قبال آن انجام مي‌دهيم. معتاد متجاهر تعريف خاص خود را دارد. بخشي از افرادي كه در اين گزارش بودند، معتاد متجاهر نيستند و حتي همه كساني كه در عمليات اخير پليس دستگير شدند هم معتاد متجاهر نيستند، اما به هرحال حل مشكلات آنها نكته‌اي نيست كه سازمان بهزيستي به تنهايي بتواند آن را انجام دهد. وضعيت سطح شهر هم فقط به بهزيستي يا پليس مربوط نمي‌شود و نهادهاي مختلفي بايد براي حل آن دست به دست هم بدهند.»