كوهنوردان و فعالان محيط زيست در منطقه دهبكري بم تجمع كردند
اعتراض به جاده‌سازي
در زيستگاه خرس‌سياه آسيايي
امين شول‌سيرجاني | بيش از 500 كوهنورد و فعال محيط‌زيست از سراسر كشور در اعتراض به احداث جاده روستايي در حريم «پناهگاه حيات وحش زرياب» در منطقه دهبكري شهرستان بم همايش برگزار كردند.
پناهگاه حيات‌وحش زرياب در منطقه دهبكري شهرستان بم و مرز منطقه مسكوني جيرفت قرار دارد. پيش از اين و در سال 1387 تصاويري منتشر شد كه از وجود خرس‌سياه آسيايي در اين منطقه حكايت داشت. اهميت خرس‌سياه آسيايي كه گونه‌اي در آستانه انقراض به شمار مي‌رود در اين منطقه موجب شد تا در سال 89 منطقه دهبكري به عنوان «پناهگاه حيات وحش زرياب» ثبت شود. حالا اما اداره كل راه و شهرسازي جنوب استان كرمان قصد دارد براي دسترسي شماري از خانوارهاي روستايي اين منطقه جاده‌اي جديد احداث كند. جاده‌اي كه بنا بر تخمين‌ها نزديك به 20 كيلومتر طول خواهد داشت و حدود دو كيلومتر از آن تاكنون احداث شده است. بنا به گفته مديركل محيط زيست استان كرمان از تابستان امسال با دستور مقام قضايي احداث آن متوقف شده است. اما زمزمه‌هاي آغاز كار دوباره شركت احداث‌كننده اين جاده موجب شد تا فعالان زيست‌محيطي شهرستان‌هاي بم و جيرفت همايش حمايت از خرس‌سياه آسيايي را برگزار كنند. در اين همايش كه از چهارشنبه گذشته تا ديروز جمعه برگزار شد بيش از 500 كوهنورد و فعال محيط‌زيست براي اعتراض به احداث اين جاده در حريم زيستگاه خرس‌سياه آسيايي تجمع و كوه‌پيمايي كردند. اكبر نادري يكي از كوهنورداني كه در اين همايش شركت كرده در اين باره به «اعتماد» گفت: «پوشش گياهي اين منطقه پر از درختان بنه (پسته وحشي) است كه طي ساليان رشد كرده‌اند و متاسفانه بر اثر ساخت جاده نزديك بيش از دو هزار درخت «بنه» تاكنون قطع شده است و با ادامه روند ساخت جاده بخش قابل توجهي از پوشش گياهي منطقه از بين مي‌رود.» درباره اهداف و چرايي احداث اين جاده با مختصات فني موجود هم حرف و حديث فراوان است. يكي از فعالان محيط زيست شهرستان بم كه تمايلي به انتشار نامش ندارد مدعي است كه بررسي‌هاي او و ساير فعالان محيط زيست نشان مي‌دهد كه اين جاده با هدف دست درازي به منابع طبيعي و ايجاد ارزش‌افزوده براي زمين‌هاي روستايي احداث مي‌شود و در حال حاضر ساكنان اين روستاها به 30 خانوار هم نمي‌رسند.»
محيط زيست مجوز نداده
مديركل حفاظت محيط زيست استان كرمان هم اين شايبه را رد نمي‌كند. رضا جزيني‌زاده به «اعتماد» مي‌گويد: «من واقعا نمي‌دانم براي احداث اين جاده چه اهدافي دنبال مي‌شود كه در بالاترين منطقه حفاظتي بدون مجوز محيط زيست اقدام به ساخت جاده كرده‌اند.»
به گفته جزيني‌زاده ارديبهشت ماه امسال ساخت اين جاده آغاز شده اما با طرح شكايت از سوي اداره كل محيط زيست استان كرمان و به دستور مقام قضايي، اين طرح متوقف شده است. جزيني‌زاده كه قريب به دو ماه است به عنوان مديركل حفاظت محيط زيست استان كرمان منصوب شده، مي‌گويد كه در دوره مديريت قبلي و فعلي از سوي اداره كل راه و شهرسازي جنوب استان براي دريافت مجوز ساخت جاده اقدام نشده است. مديركل حفاظت محيط زيست استان كرمان كه در جمع معترضان هم حاضر شده و سخنراني هم كرده است، مي‌گويد كه براي او رهنمودهاي رهبري انقلاب و سياست‌هاي زيست‌محيطي دولت تدبير و اميد فصل‌الخطاب است: «وقتي رهبري به صراحت فرموده‌اند كه ما بايد براي اجراي طرح‌هايي كه به بهانه ساخت جاده، هتل و حتي مدرسه علميه اجرا مي‌شوند و موجب تخريب محيط زيست يا كوه خواري و جنگل‌خواري مي‌شود هوشيار باشيم.» جزيني‌زاده در عين حال براي حل اين مشكل به برگزيدن يك راه حال ميانه معتقد است: «ما ضد توسعه نيستيم اما توسعه بايد متوازن باشد. همين مشكل را هم مي‌شود حل كرد. مثلا شايد بتوان اجازه داد با رعايت الزامات زيست‌محيطي جاده قديم دسترسي اين روستاها بهسازي شود اما جاده جديد باعث تخريب گسترده منطقه مي‌شود.»
معترضان بيانيه دادند
كوهنوردان و فعالان محيط زيست شركت‌كننده در همايش حمايت از زيستگاه خرس سياه آسيايي در پايان گردهمايي‌شان يك بيانيه هم صادر كرده‌اند. در بخشي از اين بيانيه خطاب به مسوولان استان كرمان آمده است: «لازم است كارگروهي مركب از نماينده قوه قضاييه، اداره كل بازرسي استان و حضور دو نماينده از سازمان‌هاي مردم نهاد تشكيل و رسيدگي به امور ياد شده را پيگيري نمايد.» آنها همين طور نوشته‌اند: «با عنايت به اينكه كليه آبادي‌هاي منطقه از جمله تيتون، زريا، شرابي، پايتم، ديوند، گويگون، انارون و دوجنگان كه اهالي محترم و متمدن آن به همراه شوراهاي اسلامي خود در اين همايش حضور فعالي داشته‌اند و از سال‌ها پيش داراي راه دسترسي بوده‌اند، انگيزه تخريب طبيعت و احداث جاده از مبدا گاوكان گوران چه بوده است؟.
با توجه به اهميت زيستگاه خرس سياه و جنگل دهبكري- مسكون و احتمال دخل و تصرف در اين جنگل از سوي بانيان احداث جاده، از سازمان‌هاي حفظ محيط زيست، منابع طبيعي و اداره كل بازرسي استان انتظار داريم كه هرچه زودتر نسبت به مستندسازي نقاط مختلف، آبشخورها و چشمه‌سارها اقدام كند تا جلوي آسيب‌ها از اين ناحيه به جنگل گرفته و زمينه‌هاي ويلاسازي و هرگونه ساخت و ساز ديگر در آينده گرفته شود.»