تركيه بر ادامه عمليات شاخه زيتون با وجود انتقادها اصرار دارد
فراخوان كردها براي حمايت از عفرين
گروه جهان| تركيه در عفرين خويشتن‌داري كند، تركيه در برابر كردهاي سوريه و عراق مواضع دوگانه دارد، كردهاي عراق براي اعزام پيشمرگه به عفرين سوريه اعلام آمادگي كردند. عمليات شاخه زيتون تركيه در منطقه عفرين سوريه هر روز با بازتاب‌هاي البته شفاهي بيشتري روبه رو مي‌شود و همزمان تلفات انساني تركيه از اين عمليات نيز آغاز شده و تا لحظه تنظيم اين خبر حداقل سه نظامي تركيه جان خود را از دست داده‌اند. به گزارش منابع محلي ترك، تاكنون6400 نظامي تركيه‌اي در جريان اين عمليات در خاك سوريه حضور داشته و با ورود به 70 روستا، شبه‌نظاميان كرد را هدف قرار داده‌اند. در حالي كه تركيه در حال بسط دامنه عمليات خود در خاك سوريه است جلسه شوراي امنيت سازمان ملل كه شامگاه دوشنبه با هدف بررسي عمليات نظامي جديد تركيه در شمال سوريه تشكيل شده بود نيز بدون آنكه نتيجه و دستاورد خاصي داشته باشد تنها با رايزني‌هاي اعضا پشت درهاي بسته پايان يافت و حتي بيانيه‌اي نيز براي درخواست از تركيه براي پايان دادن به عمليات عفرين صورت نگرفت. در اين نشست كه به درخواست فرانسه برگزار شد تنها از تركيه خواسته شده كه خويشتن‌داري كند.
همزمان تنش لفظي ميان تركيه و ايالات متحده نيز افزايش يافته است. وزير دفاع ايالات متحده از احتمال بازگشت داعش به سوريه در سايه عمليات عفرين سخن گفته است و البته رييس‌جمهور و وزير خارجه تركيه هم تلاش كردند از آتش معركه در سطح بين‌المللي بكاهند و هم بر سياست‌هاي منطقه‌اي ايالات متحده تاختند. در حالي كه كردهاي منطقه عفرين از ايالات متحده به عنوان شريك جنگ در برابر داعش انتظار كمك‌هاي ميداني داشتند تاكنون مقام‌هاي متفاوت ايالات متحده به درخواست از تركيه براي خويشتن‌داري در اين عمليات اكتفا كرده‌اند. جيمز متيس، وزير دفاع امريكا روز گذشته نسبت به بي‌توجهي به داعش در سوريه در سايه عمليات عفرين هشدار داد و گفت: خشونت‌ها در منطقه عفرين سوريه باعث اخلال در يك منطقه نسبتا با ثبات اين كشور شده و توجه‌ها را از تلاش‌هاي بين‌المللي براي شكست داعش منحرف مي‌كند. متيس در اظهارات خود همان استراتژي را كه در بيانيه امريكا لحاظ شده بود دنبال و تاكيد كرد كه واشنگتن نگراني‌هاي امنيتي آنكارا در قبال بحث كردها را درك مي‌كند اما تركيه نيز نبايد در مسيري برود كه مورد بهره‌برداري داعش قرار گيرد.
با روس‌ها درباره عفرين توافق كرديم
ديروز سپر فرات و امروز شاخه زيتون. تركيه هرازچندگاهي با عناوين جديد از عمليات‌هاي نظامي در سوريه رونمايي مي‌كند و رجب طيب اردوغان، رييس‌جمهور تركيه نيز تاكيد دارد كه آغاز و پايان اين قبيل عمليات‌ها در اختيار ترك‌ها است و لاغير. اردوغان روز گذشته با انتقاد از درخواست واشنگتن از آنكارا مبني بر اينكه زمان و وسعت عمليات نظامي خود در شمال سوريه را محدود و مشخص كند، گفت: امريكا تا كي مي‌خواهد در عراق و افغانستان بماند؟ آيا امريكايي كه به ما مي‌گويد زمان اين عمليات نبايد طولاني باشد فكر نمي‌كند كه زمان حضورش در افغانستان و عراق به پايان رسيده است؟ما حتي يك گام به عقب در عمليات عليه يگان‌هاي مدافع خلق در عفرين سوريه برنخواهيم داشت. ما در اين باره با دوستان روسي خود گفت‌وگو كرده و به يك توافق رسيده‌ايم.
خون كردهاي عراق براي تركيه رنگين‌تر است؟
حمايت از كردهاي عراق و حمله به سمت كردهاي سوريه. تركيه در سايه عمليات شاخه زيتون با چنين تناقضي نيز روبه‌رو شده است. حيدرالعبادي، نخست‌وزير عراق نخستين فردي بود كه زبان به گلايه از اين سياست‌هاي دوگانه آنكارا در مقوله كردها گشود. به گزارش خبرگزاري ايسنا، حيدر العبادي، در اين باره گفت: ترك‌ها عملكرد دوگانه‌اي در قبال كردها دارند به نحوي كه از يكسو از كردهاي عراق حمايت كرده و با آنها خارج از چارچوب دولت فدرال تعامل مي‌كنند و از ديگر سو حقوق كردهاي تركيه را پايمال مي‌كنند و حتي وقتي مساله همه‌پرسي پيش آمد و احساس كردند كه در حال تهديد شدن هستند، موضع‌شان را تغيير داده و به بغداد نزديك شدند.
كردها متحد مي‌شوند؟
تركيه با ورود به صحنه نبرد با كردهاي سوريه هرچند از عنوان مبارزه با تروريسم و گروه‌هاي نزديك به پ‌ك‌ك استفاده مي‌كند اما در حال بازي با آتشي است كه مي‌تواند دست‌هاي خودش را زودتر و شايد هم بيشتر بسوزاند. روز گذشته هم بخش‌هايي از كردهاي عراق و هم كردهاي حاضر در شمال سوريه براي دفاع از شهر «عفرين» اعلام بسيج عمومي كردند. در يك سوي اين ميدان نيروهاي تركيه با حمايت نيروهاي ارتش آزاد سوريه ايستاده‌اند و در سوي ديگر كردها كه احتمال مي‌رود هر روز بر تعداد آنها در صورت تداوم عمليات شاخه زيتون اضافه شود. روز گذشته، نيروهاي حاضر در منطقه موسوم به «الجزيره» در استان الحسكه سوريه كه در تسلط كردها قرار دارد، با انتشار بيانيه‌اي بسيج عمومي را اعلام كردند و از همه كردها خواستند كه از عفرين و كرامت آن دفاع كنند. همزمان يگان مدافع خلق كه آماج حملات تركيه در عفرين قرار گرفته نيز با صدور بيانيه‌اي از كردها خواست كه از عفرين و آبروي آن دفاع كنند.
عمليات شاخه زيتون تركيه در شمال سوريه واكنش‌هاي كردها در عراق را نيز به دنبال داشته است. روز گذشته يكي از اعضاي ارشد حزب اتحاديه ميهني كردستان عراق اعلام كرد، نيروهاي پيشمرگ عراق آماده‌اند تا به كردهاي سوريه در «مقاومت مقدس‌شان» در برابر تركيه و ارتش آزاد سوريه در شمال سوريه كمك كنند. ملابختيار كه از اعضاي ارشد حزب اتحاديه ميهني كردستان عراق است در سخنان خود اعلام كرد كه اگر كردهاي سوريه و ائتلاف ضد داعش تحت رهبري امريكا به ما اجازه دهند نيروهاي پيشمرگ مي‌توانند به منطقه عفرين واقع در شمال سوريه اعزام شوند. كردهاي عراق پيش از اين نيز سابقه كمك به كردهاي سوريه را داشته‌اند و اقليم كردستان عراق در سال 2014 حدود 150 نيروي پيشمرگ را به سوريه اعزام كرد كه به بازپس‌گيري كانتون كوباني از تروريست‌هاي داعش كمك كردند. در آن زمان تركيه به اين كردهاي عراقي اجازه داد تا براي رسيدن به حلب در شمال سوريه از خاك تركيه عبور كنند اما اين‌بار به نظر مي‌رسد كه اعزام كردهاي عراقي به عفرين غيرممكن باشد.
حمايت دوحه از آنكارا
در حالي كه كشورهاي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي موضعي خنثي در برابر عمليات شاخه زيتون اتخاذ كرده‌اند، قطر همزمان با چهارمين روز اين عمليات حمايت خود از تركيه را اعلام كرد. تركيه و قطر از متحدان منطقه‌اي به حساب مي‌آيند و آنكارا از زمان آغاز تنش در ميان اعضاي شوراي همكاري خليج فارس تاكنون كمك‌هاي سياسي و اقتصادي بسياري به قطر كرده است. سخنگوي وزارت خارجه قطر در اين باره به خبرنگاران گفت: قطر حمايت خود را از تلاش‌هاي تركيه براي برقراري امنيت ملي در اين كشور با توسل به راهكار مبارزه با تروريست‌ها در خارج از خاك اين كشور اعلام مي‌كند. اين مقام وزارت خارجه قطر تاكيد كرد كه عمليات شاخه زيتون به دليل نگراني‌هاي مشروع تركيه درباره ناامني در مرزهايش رخ داده است و همچنين مي‌تواند به حفظ تماميت ارضي و ممانعت از تجزيه سوريه نيز كمك كند.
قطر از ماه ژوئن به تركيه نزديك‌تر شده است و حمايت روز گذشته دوحه از عمليات عفرين چندان اتفاق غريبي نيست. همچنين در جريان كودتاي نافرجام جولاي 2016 در تركيه، اميرقطر نخستين فردي بود كه با رجب طيب اردوغان تماس گرفت و حمايت خود را از وي و دولتش در ساعاتي كه هنوز كودتا ادامه داشت اعلام كرد. واكنش‌ها به عمليات عفرين در ميان كشورهاي عضو شوراي همكاري نيز همراه با احتياط است. امارات متحده عربي روز گذشته هشدار داد كه اين عمليات مي‌تواند اتحاد كشورهاي عربي را تحت‌الشعاع قرار دهد.