وقتي همه خواب بوديم
سينا قنبرپور
هميشه گفته‌اند ثبات مديريت مي‌تواند به بهبود و تسهيل امور منجر شود اما آنچه در شهرداري تهران و در فاصله سال‌هاي ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۶ روي داد در وجوه مختلفي نتيجه‌اي غير از اين داشت. يكي از ساده‌ترين كارهايي كه در تهران بدون هيچ استاندارد و نظارتي انجام شد و هيچ‌كس به آن توجه نكرد تعويض سنگ‌فرش خيابان‌ها و پياده‌روها بود. اين وضع تا به آنجا پيش رفت كه پياده‌روي خيابان وليعصر به عنوان يك خيابان بسيار طولاني پايتخت چند بار (دست‌كم دو بار) در فاصله سال‌هاي ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۶ عوض شد. علاوه بر اين پياده‌روي خياباني نظير شريعتي با حذف جوي آب‌ها تعريض شد و به ظاهر به حال عابر پياده كمك شد و باز هم همه اين سطح سنگ‌فرش شد. بماند كه اين پرسش هنوز پاسخ نيافته است كه ميزان سنگ‌فرش خريداري شده طبق تشريفات قانوني خريداري و اجرا شده است. در ماه‌هاي اخير دو‌بار بحث و طرح تحقيق و تفحص از شهرداري تهران در مجلس ناكام مانده است. شايد خوب بود فقط همين پرسش پاسخ داده مي‌شد كه طبق چه استاندارد و چه رويه‌اي براي خيابان‌هاي تهران سنگ‌فرش تهيه و اجرا شد. اما آنچه سنگ‌فرش و پوشاندن جوي‌هاي تهران را به اين يادداشت مربوط مي‌كند بحث پنهان شدن جوي‌ها و عدم نظارت بر بهداشت آن است. همه ما به خوبي مي‌دانيم موش‌ها و ديگر جانوران موذي از فضاي مرطوب و تاريك چقدر استقبال مي‌كنند! بنابراين يك پرسش ساده از مسوولان شهري اين است كه چگونه و با چه منطقي جوي‌هاي تهران را پوشانده و روي آن را سنگ‌فرش كردند كه اينك ندانيم زير آن چه خبر است. علاوه بر اين تهران يكي از شهرهايي است كه بسيار زباله توليد مي‌كند. همه ما با صحنه از هم پاشيدن كيسه‌هاي زباله و پخش شدن آنها در كنار سطل‌هاي زباله در شهر مواجه بوده‌ايم. اين مولفه‌ها دست به دست هم مي‌دهد تا حيوانات موذي شرايط زيست بهتري پيدا كنند. در چنين شرايطي حتي سرشماري موش‌هاي تهران كاري غيرممكن يا بسيار بسيار سخت خواهد شد چرا كه عملا از جلوي چشم غيرمسلح و مسلح انسان دورشان كرده‌ايم. به عبارت ديگر مديريت شهري در فاصله سال‌هاي ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۲ براي آنكه خيابان‌هاي تهران را مزين و ظاهرش را آراسته كند و از حل مساله‌اي پيچيده و چند وجهي شانه خالي كند سرپوشي بسيار محكم و قوي درست كرد و روي اين مساله را پوشاند. ماجراي معضلات محيط‌زيست ماجراي اكوسيستمي است يعني يك چرخه در آن دخيل است. طبيعي است براي حل مساله جانوران موذي نمي‌توان با يك شيوه يعني شكار و معدوم‌سازي آنها پيش رفت. تا چرخه زندگي اين جانوران موذي به خوبي شناسايي و جغرافياي آن محاسبه و بررسي نشود، نمي‌توان براي حل معضل آنها در زندگي شهري كاري كرد. بديهي است اقدام‌هاي كوتاه‌مدت و ميان‌مدت هم تابع همين قابل شناسايي بودن هستند و وقتي ما اين مساله را مدت‌هاست پنهان كرده‌ايم عمق آن را نمي‌توانيم بشناسيم و بررسي كنيم. پس اينك مهم‌ترين مساله پذيرش معضلي عميق زير پوست تهران است. تا آن را جلوي چشم خود ملموس و شفاف نكنيم نمي‌توانيم براي حل آن دست به كاري بزنيم به ويژه آنكه مديريت شهري دوره قبل آن را به شكلي ماهرانه مخفي كرده بوده است.