مساله موش‌ها
امين شول سيرجاني
تعداد موش‌هاي تهران زياد است؛ اين جمله در سال‌هاي گذشته از زبان چند نفر از مديران مرتبط و نامرتبط شهري و كارشناسان محيط زيست بازگو شده است. از يك و نيم ميليون تا 50 ميليون! هم تعداد موش‌هاي تهران را تخمين زده‌اند. روزي جناب اسماعيل كهرم، كارشناس شناخته شده حوزه محيط زيست در همين «اعتماد» نوشته بود: «ما به هيچ عنوان نمي‌توانيم موش‌ها را به كل حذف كنيم ولي مي‌توانيم تعداد آنها را كاهش دهيم و آنها را از منزل‌مان دور نگه داريم. حدود ٣٥ نوع بيماري كاملا به موش‌ها وابسته است. يكي از آنها طاعون است. همين. ما در تهران، با سر پوشيده كردن جوي‌ها و انبوه زباله كه در آنها مي‌ريزيم، شيرخوارگاه موش‌ها را تاسيس كرده‌ايم. خدا كند به خانه‌هاي ما رخنه نكند.» همين چند جمله از ادبيات شيواي آقاي كهرم ماجرا را براي ما روشن كرده است كه اولا فارغ از تعداد واقعي موش‌ها، آنچه مهم است راهبرد مديريت شهري و شهروندان در برابر اين خطر است و مساله ما با موش‌ها از همين‌جا آغاز مي‌شود. اينكه مديران شهري آنقدر سرشان به جلسه و گرفتاري‌هاي اداري گرم است كه كمتر فرصت مي‌كنند براي موش‌ها هم وقت بگذارند. اين جمله به معناي ناديده گرفتن كوشش‌هاي شهرداري در دوره فعلي و گذشته در اين حوزه نيست. اما وقتي هيچ گزارش مدوني از اين كوشش‌ها به صورت شفاف و دقيق منتشر نمي‌شود مي‌توان انتظار هر اتفاقي را كشيد. مثلا يكي‌اش همين شايعه كه چندي است در شهر قوت گرفته و گفته مي‌شود پيمانكار براي ادامه قراردادش با شهرداري موش وارد شهر مي‌كرده است. «مديرعامل شركت ساماندهي صنايع و مشاغل شهر تهران» البته اين شايعه را رد كرده و به تاكيد گفته است كه شهرداري تنها براي «فعاليت، ميزان تجهيزات و منافذي كه در حوزه مقابله با موش‌ها مسدود مي‌كنند» به پيمانكار پول مي‌دهد. ما هم مي‌توانيم بر مبناي همين توضيح جناب مديرعامل گمان بد را از خودمان دور كنيم و اين توضيح را بپذيريم. اما پذيرفتن اين توضيح مساله موش‌ها را حل و فصل نمي‌كند. مساله موش‌ها، مساله شفافيت است. تا وقتي كه مجموعه اقدامات شهرداري و پيمانكارانش به صورت دقيق و با ادبياتي روشن به مردم اطلاع‌رساني نشود؛ مساله موش‌ها هم مانند مسائل ديگر شهر همچون مديريت پسماند در ابهام باقي مي‌ماند.