ايران اجازه بازي با زمان را به امريكا نمي‌دهد
سيد محمدعلي حسيني
مشاور بين‌الملل دبير مجمع تشخيص مصلحت
عنصر كليدي براي موفقيت هر توافقي به ويژه توافقات بين‌المللي چند جانبه، عنصر اعتمادسازي است كه مبنا و ستون فقرات آن وفاي به عهد و انجام تعهدات طرف‌هاي ذينفع است. در واقع، اين اصل است كه موجب ماندگاري و اثربخشي يك معاهده و توافق مي‌شود.
جمهوري اسلامي ايران از زمان توافق برجام و آغاز دوره اجرايي شدن آن در همين چارچوب عمل كرده است. اين عملكرد به نحوي بوده كه هيچ بهانه‌اي براي نقض عهد طرف مقابل به ويژه امريكا كه متهم اصلي در اين باره است، باقي نگذاشته است. در مقابل اين پايبندي به تعهدات از سوي ايران، روندي كه امريكا با بدعهدي و مانع‌تراشي در مسير اجرايي شدن برجام طي كرده، همواره از سوي ناظران سياسي به عنوان تهديدي جدي براي برجام به حساب آمده و اكنون، بدون شك جايي براي خويشتنداري بيشتر طرف ايراني باقي نگذاشته است.
ما در روزهاي اخير شاهد اعلام مواضع صريح و هشدارهاي كم‌‌سابقه‌اي از سوي مسوولان مختلف سياسي كشور- كه در تقسيم‌بندي‌هاي مصطلح داخلي امروز، از حاميان برجام به شمار مي‌آيند - هستيم. اين امر نشان مي‌دهد كه جمهوري اسلامي ايران در مقابل نقض عهدهاي مكرر امريكا و اشكال‌تراشي‌هاي مقامات اين كشور بيش از اين نمي‌تواند از خود خويشتنداري و صبوري نشان دهد.
با اين حال، اعلام اين مواضع، برخلاف تصور برخي افراد كه فكر مي‌كنند برجام را با تهديد و مخاطره روبه‌رو مي‌سازد، مي‌تواند مايه نجات و بقا برجام باشد
مشروط بر آنكه هوشياري و مسووليت‌پذيري طرف امريكايي را سبب شود. شما مي‌توانيد اين هشدار جدي را در پيام توييتري وزير محترم امور خارجه در سالگرد دستيابي به برجام نيز شاهد باشيد.
ايشان توسل به روش‌هاي قديمي را موجد همان شكست‌هاي قديمي مي‌داند و رجزخواني‌هاي كوته‌بينانه و اجراي كم‌رمق تعهدات برجامي توسط امريكا را ابهام‌آفرين و مانع جدي بر سر راه دستيابي به مزاياي معهود برمي‌شمارد و اين در حالي است كه آن ميزان از تعهدات كه به جمهوري اسلامي ايران مربوط مي‌شود، به اذعان آژانس بين‌المللي انرژي اتمي و همچنين طرف‌هاي 1+5 و به ويژه طرف امريكايي به طور كامل و قابل راستي‌آزمايي انجام شده به نحوي كه كمترين شبهه‌اي بر جاي نگذاشته است.
در مقابل اقدامات روشن ايران، رفتار طرف امريكايي و اعلام مواضع آنان به ويژه وزارت خزانه‌داري به شكلي بوده است كه:
يكم، مخرب روند عادي‌سازي رفع تحريم‌هاست.
دوم، نگراني طرف‌هاي اروپايي و غيراروپايي را در تعامل با ايران به ويژه تعاملات بانكي و مالي حفظ كرده و افزايش داده است.
سوم، با ايراد اتهامات بي‌اساس در حوزه‌هاي غير هسته‌اي مانند آزمايش موشكي، حمايت از تروريسم و نقض حقوق بشر تلاش كرده تا فضاي ايران‌هراسي را حفظ كرده و حتي آن را تقويت كند و از اين طريق، راه را براي حفظ فشارهاي موجود و اعمال تحريم‌هاي جديد غير هسته‌اي باز گذارند.
چهارم، مجموع رفتارها و مواضع طرف امريكايي در تعارض كامل با روند اعتمادسازي است كه عامل اصلي موفقيت هر توافقي است؛ امري كه حتي رسانه‌ها و تحليلگران امريكايي و اروپايي به آن پرداخته‌‌اند.
نكته پاياني اينكه همان‌گونه كه مقامات عالي جمهوري اسلامي ايران صريحا اعلام كرده‌اند، ايران نقض‌كننده برجام نخواهد بود. ما به اين اصل پايبنديم ليكن اگر طرف مقابل نسبت به آن بدعهدي كند و مرتكب نقض فاحش برجام شود، ما نيز متقابلا وفادار به آن باقي نخواهيم ماند. از اين رو با رصد دقيق اقدامات طرف غربي و به ويژه امريكا و اعمال اقدام‌هاي لازم و متقابل، نبايد به آنان اجازه داد بازي با «زمان» را تبديل به ابزار جديدي عليه جمهوري اسلامي كنند.