واكنش اسعديان به شكايت از فيلم «يك روز بخصوص»
گروه فرهنگ و هنر
همايون اسعديان، كارگردان فيلم «يك روز بخصوص» به صحبت‌هاي مديرعامل بنياد اهداي عضو ايرانيان درباره تاثيرات منفي اين فيلم روي فرهنگ اهداي عضو واكنش نشان داد. كتايون نجفي‌زاده، مديرعامل انجمن اهداي عضو ايرانيان پيش از اين در واكنش به فيلم در حال اكران «يك روز به‌خصوص» كه در آن موضوع دلالي و لابي‌گري در اهداي عضو به تصوير كشيده شده اعلام كرده بود كه ساخت چنين فيلم‌هايي در تضعيف فرهنگ اهداي عضو كه يك فرهنگ نوپا در ايران است موثر است و خانواده‌ها با تماشاي اين فيلم و احساس وجود لابي‌گري‌ها از اهداي عضو عزيزان‌شان منصرف مي‌شوند. يك روز بعد از اين صحبت‌ها در خبرها اعلام شد كه نجفي‌زاده از فيلم «يك روز بخصوص» شكايت كرده و خواستار توقف اكران فيلم شده است. اين خبري بود كه همايون اسعديان، كارگردان فيلم «يك روز بخصوص» هم آن را تاييد كرد. در اين شكايت مديرعامل انجمن اهداي عضو ايرانيان عنوان كرده بود كه دلالي قلب پايه و اساس علمي ندارد. اما همايون اسعديان در تازه‌ترين صحبت‌هايش در واكنش به اين شكايت اعلام كرده كه به جز شوراي پروانه نمايش هيچ شخص، نهاد يا ارگاني حق اجتهاد يا اظهارنظر درباره اكران شدن يا نشدن يك فيلم را ندارد. كارگردان «يك روز بخصوص» با اشاره به شكايتي كه از طرف كتايون نجفي‌زاده، مدير انجمن اهداي عضو ايران، درباره اين فيلم مطرح شده گفته كه «ما در هيچ بخشي از فيلم «يك روز بخصوص» ادعا نكرده‌ايم كه يك داستان واقعي را روايت مي‌كنيم، اگرچه مدعي هم نمي‌شوم كه چنين اتفاقاتي (فروش اعضاي بدن و دلالي) در ايران نمي‌افتد.» اسعديان با اشاره به اينكه من يك فيلم پليسي يا معمايي نساختم كه بخواهد رديابي كند آيا در ليست پيوند قلب مي‌توان دست برد يا خير، توضيح داد: « اگر اين كار را كرده بودم، يك داستان ديگر ساخته مي‌شد. در واقع در فيلم «يك روز بخصوص» با فرض اينكه اگر چنين اتفاقي رخ دهد، مسووليت فردي ما در برابر آن چيست، به موضوع پرداخته‌ايم تا به اين ترتيب تماشاگر را به فكر بيندازيم و به چالش بكشيم. بنابراين در هيچ كجاي فيلم «يك روز بخصوص» ماجراي اينكه سرنخي از دلالي عضو به كجا وصل مي‌شود پيگيري نشده است بلكه موضوع اصلي به چالش كشيدن يك آدم آرمان‌گرا است كه مجبور به تصميم‌گيري ميان يك انتخاب اخلاقي و غيراخلاقي مي‌شود.»
نجفي‌زاده در صحبت‌هايش با اشاره به اينكه فيلم «يك روز بخصوص» كه اهداي قلب و وجود دلالان عضو را به تصوير مي‌كشد از تذكر انجمن اهداي عضو به عوامل سازنده اين فيلم سينمايي و اعلام آمادگي براي مشاوره براي تغييرات جزيي در فيلمنامه حرف زده بود. او از وعده اسعديان براي مراجعه به انجمن هم صحبت كرده بود تا در مورد ساخت اين فيلم مشورت‌هاي لازم را انجام دهد. اين اتفاقي بود كه به گفته مديرعامل بنياد اهداي عضو ايرانيان رخ نداد تا در نهايت اكران اين فيلم باعث شود ابهامات بسياري درباره اهداي عضو در جامعه ايجاد شود. او با اشاره به سوژه فيلم اسعديان گفته بود: «قلب يكي از اعضايي است كه تحت شرايط خاص به فرد مورد نياز اهدا مي‌شود، بدين صورت كه حتما بايد از فردي كه دچار مرگ مغزي شده دريافت شود و قلب اهدايي نيز بايد در شرايط خاص نگهداري و بلافاصله پيوند شود، بنابراين وجود دلال در اين حوزه غيرممكن است و هيچ فردي نمي‌تواند اين عضو را از فرد زنده دريافت كند.» اما واكنش اسعديان به اين صحبت‌ها هم در نوع خود جالب است: «بسيار خوشحالم از اينكه بنياد اهداي عضو به كاري كه مي‌كند، اينچنين حساس است و به فيلمي كه ما ساخته‌ايم هم حساسيت نشان مي‌دهد. اين بنياد مي‌تواند فيلم ما را نقد كند و بگويد غيرواقعي است، اما اينكه چنين بنيادي يا هر نهاد ديگري خودش را در مرحله اجتهاد قرار دهد و بگويد يك فيلم اكران شود يا نشود، دقيقا مشكلي است كه در سينماي ما وجود دارد، در حالي كه در اين سينما شوراي پروانه نمايش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي كه متشكل از نمايندگان نهادهاي مختلف است درباره اكران فيلم‌ها تصميم‌گيري مي‌كند و بالاترين مرجع براي تشخيص و صدور مجوز است.»
همايون اسعديان خواسته بنياد اهداي عضو ايرانيان در مورد توقف اكران فيلمش را منطقي ندانسته است: «اگر امروز بنياد اهداي عضو فكر مي‌كند، مي‌تواند اين فيلم را از پرده سينما پايين بكشد، فردا هر جاي ديگري مي‌تواند خواستار توقيف فيلمي شود كه آن را مخالف با اهداف و مواضع خود مي‌داند. اين مشكل فعلي سينماي ايران است كه يك ارگان يا نهاد مي‌تواند مدعي شود بنابه غيرواقعي بودن يك فيلم از اكران آن جلوگيري شود.» اسعديان با اشاره به صحبت‌هاي نجفي‌زاده توضيح داد: «براي من جاي تعجب است كه مدير بنياد اهداي عضو مدعي است، پس از جشنواره به آقاي ايوبي (رييس وقت سازمان سينمايي) نامه داده تا از اكران فيلم «يك روز بخصوص» جلوگيري شود و من نمي‌دانم چه كسي به چنين نهادي اجازه داده چنين كاري كند و در اين باره خود را مجتهد بداند؟!» او در ادامه صحبت‌هايش به فيلم «طلا و مس» اشاره كرده و از نقدهاي تندي كه به سوژه اين فيلم يعني بيماران مبتلا به ام‌اس شده بود حرف زده است: «من از هر نقد تندي به فيلمم استقبال مي‌كنم اما تاكيد مي‌كنم اجتهادي را كه بخواهد صلاح بداند يك فيلم اكران شود يا نشود در حيطه وظايف مديري همچون مدير بنياد اهداي عضو نمي‌دانم و معتقدم در اين باره تنها مرجع شوراي پروانه نمايش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي است كه اگر اين‌طور نباشد، پس بايد وزارت ارشاد را تعطيل كرد. » او در پايان صحبت‌هايش به اين موضوع هم اشاره كرده كه براي ساخت فيلم «يك روز بخصوص» تحقيقاتي را هم درباره دلالان عضو انجام داده است.