پاسخ محكم و متين روحاني به « نااهلان عرصه سياست» دردنيا
به‌نام اعتدال مي‌گويم تهديد نمي‌كنيم ، تهديد نمي‌پذيريم
گروه سياسي
« ما با حافظ، جهان را فتح كردهايم پس چه نيازي ديگر، به فتح جديد داريم؟!» اين جمله همراه با لحن آرام، پاسخ رييس‌جمهور ايران بود كه درست يك روز پس از لحن تند و پر كنايه رييس‌جمهور ايالات متحده امريكا بيان شد. رييس‌جمهور ايران درست همانطور كه گفت با صداي «رسا» به نمايندگان كشورهاي جهان گفت كه «مشي ايران اعتدال است»؛ اعتدالي كه قرار است صلح و عدالت را دنبال كند. حسن روحاني در پنجمين مرتبه از حضورش در صحن سبز رنگ مجمع عمومي سازمان ملل متحد كه بيش از هر چيز ديگري از اعتدال گفت، هم واكنش كوتاهي به اظهارات دونالد ترامپ داشت و آن را «جاهلانه» و «كينه‌توزانه» دانست كه در شأن سازمان ملل متحد نبوده است. حسن روحاني اما تاكيد كرد كه ملت ايران نه «تهديد مي‌كند» و «نه تهديد مي‌پذيرد». سخنراني سرتاسر آرامش و اعتدالي حسن روحاني يك پايان همراه با پيشنهاد مهم داشت. او گفت: «ارعاب و جنگ را به منطق گفت‌وگو، هم‌افزايي و صلح تبديل كنيم؛ تا صداي اعتدال، تنها صداي غالب در جهان باشد».
حقوق بشر از مهم‌ترين خواسته‌هاي مردم ايران بوده است
سخنراني حسن روحاني در سازمان ملل با تبريك به دبيركل جديد اين سازمان آغاز شد و بعد حسن روحاني از انتخابات اخير ايران كه نتيجه‌اش پيروزي او و انتخاب دوباره‌اش به عنوان رييس‌جمهور بود گفت. او در اين مورد گفت: «چهار ماه پيش در دوازدهمين دوره از انتخابات رياست‌جمهوري در ايران، بيش از 41 ميليون ايراني يعني 73 درصد واجدان شرايط، با حضور خود در پاي صندوق‌هاي راي، يك بار ديگر به برنامه اينجانب براي اعتدال و احترام به «حقوق بشر و حقوق شهروندي» در سياست داخلي، و اتخاذ خط مشي «تعامل سازنده» در سياست خارجي و پيشرفت در مسير تحول اقتصادي اطمينان كردند. اين راي حاصل بلوغ سياسي - اجتماعي در جامعه‌اي بود كه تنها چهار دهه است حكومتي مردم‌سالار و آزاد را تجربه مي‌كند. اين راي صرفا انتخاب يك رييس‌جمهور نبود، بلكه يك سرمايه‌گذاري بزرگ سياسي، از سوي مردمي بود كه بزرگ‌ترين پشتوانه نظام جمهوري اسلامي به شمار مي‌روند.» وي در ادامه افزود: «حقوق بشر و حقوق شهروندي، در كنار اسلامخواهي و عدالت‌جويي، از مهم‌ترين خواسته‌هاي مردم ايران در طول بيش از يكصد و پنجاه سال گذشته و به ويژه در انقلاب اسلامي سال 1357 بوده است. دولت من در دوره قبل، همزمان با پيشبرد مذاكرات هسته‌اي در عرصه خارجي، براي تدوين حقوق شهروندي در عرصه داخلي نيز تلاش كرده و «منشور حقوق شهروندي» را اعلام و براي اجرا ابلاغ كرد. تحقق اين منشور در راستاي خواسته‌هاي مردمي بود كه 111 سال پيش، انقلاب مشروطيت و 39 سال پيش انقلاب اسلامي را، عليه رژيم‌هاي خودكامه و ديكتاتور و براي دستيابي به حيثيت و كرامت والاي انساني و دستيابي به حقوق خود، رقم زدند.»
اعتدال منش و روش ملت ايران است
درست در روزهايي كه تندترين و افراطي‌ترين واكنش‌ها عليه ايران از تريبون سازمان ملل متحد گرفته شده است حسن روحاني پاسخ آنها را با اعتدال مي‌دهد. او در سخنراني ديشبش گفت: «در اين بزرگ‌ترين تريبون بين‌المللي، با صداي بلند اعلام مي‌كنم، كه اعتدال منش و روش ملت بزرگ ايران است. اعتدال نه انزواطلبي است و نه استيلاجويي؛ اعتدال نه بي‌تفاوتي است و نه پرخاشگري. مشي اعتدال، مشي صلح است اما صلحي عادلانه و جامع؛ نه صلح براي ملتي و جنگ و درگيري براي ملتي ديگر؛ اعتدال، آزادي و مردم‌سالاري است اما به صورتي شامل و فراگير؛ نه حمايت ظاهري از آزادي در يك جا و پشتيباني از ديكتاتوري در جاي ديگر؛ اعتدال، هم‌افزايي انديشه‌ها است و نه رقص شمشيرها و بالاخره مشي اعتدال، زيبايي آفرين است. سلاح‌هاي مرگبار صادراتي زيبا نيست؛ صلح زيبا است، تحريم‌هاي ظالمانه زيبا نيست، عدالت زيبا است.» رييس‌جمهور افزود: «رويكرد ما صلح‌خواهي و حمايت از حقوق ملت‌هاست. ما ظلم را نمي‌پسنديم و از مظلوم دفاع مي‌كنيم. ما تهديد نمي‌كنيم و تهديد را از جانب هيچ كس نمي‌پذيريم. زبان ما زبان كرامت است و زبان تهديد را برنمي‌تابيم. ما اهل مذاكره‌ايم، اما از موضع برابر و احترام متقابل و با رويكرد برد-برد. در دنياي امروز صلح، امنيت، ثبات و پيشرفت كشورها در هم تنيده شده‌اند. نمي‌شود مردم فلسطين توسط رژيمي شرور و نژادپرست از كمترين حقوق انساني محروم باشند و غاصبان اين سرزمين در امنيت؟ نمي‌شود يمن، سوريه، عراق، بحرين، افغانستان، ميانمار و در بسياري مناطق ديگر در فقر و جنگ و درگيري زندگي كنند و عده‌اي گمان كنند كه مي‌توانند امنيت و رفاه و توسعه بلندمدت در كشورهاي خود داشته باشند.»
ما با حافظ جهان را فتح كردهايم
وي از تاريخ ايران هم گفت. تاريخي كه سراسر تسامح در حق اديان و اقوام بوده است. او در اين مورد گفت: «ايران از گذشته، پرچم‌دار تسامح در حق اديان و اقوام مختلف بوده است. ما همان ملتي هستيم كه يهوديان را از رنج اسارت بابلي نجات داديم؛ ارمنيان مسيحي را با آغوش باز در ميان خويش، پذيرفتيم و در ميان خود يك «قاره فرهنگي» و تنوعي كم‌نظير از اقوام و اديان را جاي داده‌ايم. اين همان ايران است كه همواره از مظلومان دفاع كرده است؛ قرن‌ها پيش مدافع حقوق يهوديان و اكنون مدافع حقوق فلسطينيان است. ايران همان ايران حق جو و آرامش‌طلب است. ما امروز در صف مقدم مبارزه با تروريزم و تندروي مذهبي در خاورميانه قرار داريم. نه از موضع فرقه‌اي و قومي، كه از موضعي انساني، اخلاقي و استراتژيك.» روحاني اضافه كرد: «ايران نه مي‌خواهد، امپراتوري تاريخي‌اش را احيا كند و نه مي‌خواهد، مذهب رسمي‌اش را حاكم كند و نه مي‌خواهد انقلابش را با زور سرنيزه صادر كند. ما به استواري فرهنگ‌مان، حقيقت مذهب‌مان و اصالت انقلاب‌مان آن قدر باور داريم كه، هرگز نمي‌خواهيم آنها را چونان اهداف استعماري جديد بر كوله سربازان صادر كنيم. ما براي ترويج فرهنگ و تمدن و مذهب و انقلاب‌مان، در قلب‌ها وارد مي‌شويم و با عقل‌ها سخن مي‌گوييم. شعر مي‌خوانيم و با حكمت سخن مي‌گوييم. سفيران ما، شاعران و عارفان و حكيمان‌مان هستند. ما با مولوي تا اين سوي اقيانوس اطلس را در نورديده‌ايم. ما با سعدي در دل آسيا نفوذ كردهايم. ما با حافظ، جهان را فتح كردهايم پس چه نيازي ديگر، به فتح جديد داريم؟!»اينجا بود كه حسن روحاني به سراغ «برجام» رفت. توافقي كه زمين زدنش بيشترين وقت اين روزهاي دولتمردان امريكا را گرفته است. او در اين مورد گفت: «صداي اعتدال از طرف ملتي است كه نه فقط در بيان، كه در عمل به آنها پايبند بوده است. برجام، بهترين نشانه صدق ادعاي ما است. برجام حاصل بيش از دو سال مذاكرات فشرده است كه نتيجه آن، مورد حمايت شوراي امنيت ملل متحد و جامعه جهاني قرار گرفت و به صورت بخشي از قطعنامه 2231 شوراي امنيت در آمد. برجام متعلق به يك يا دو كشور نيست، برجام سند شوراي امنيت و متعلق به كل جامعه بين‌المللي است.» رييس قوه مجريه ادامه داد: «برجام ايجاد يك تعامل نو در مناسبات جديد جهاني است. تعاملي مبتني بر مشاركت و سازندگي دوجانبه، ميان ما و جهان. ما درهاي تعامل و همكاري را گشوديم. ما ده‌ها قرارداد توسعه با دولت‌هاي توسعه‌يافته شرق و غرب بستيم. متاسفانه برخي خود را از اين امكان تازه محروم كردند. به خود تحريمي دست زدند و حال با احساس غبن، فكر مي‌كنند فريب خورده‌اند. در حالي كه ما نه فريب خورده‌ايم و نه كسي را فريب داده‌ايم. ما سطح برنامه هسته‌اي خود را، خود تعيين كردهايم. ما بازدارندگي هسته‌اي را نه از سلاح هسته‌اي كه از دانش و مهم‌تر از آن از مقاومت ملت خود به دست آورده‌ايم. اين هنر و تكنيك ما است. آنها مي‌خواستند سلاح نداشته اتمي را از ايران، سلب كنند و البته ما از سلب چيزي كه نداشتيم و مدعي آن هم نبوديم، ابايي نداشتيم و نداريم. نمي‌توان پذيرفت رژيم غاصب صهيونيستي كه با سلاح هسته‌اي‌اش منطقه و جهان را تهديد مي‌كند و متعهد به هيچ مقررات و نظارت بين‌المللي نيست، ملت‌هاي صلح‌طلب را نصيحت كند.»
خاورميانه بدون برجام؟
حسن روحاني براي شنوندگان سخنراني‌اش مثال «خاورميانه بدون برجام» را آورد و گفت: «تنها يك لحظه تصور كنيد كه منطقه خاورميانه بدون برجام، در چه وضعيتي قرار داشت. تصور كنيد اگر در كنار جنگ‌هاي داخلي، تروريسم تكفيري، بحران‌هاي انساني و وضعيت‌هاي پيچيده سياسي-اجتماعي در غرب آسيا، يك بحران ساختگي هسته‌اي نيز در اين منطقه وجود مي‌داشت؛ چه مي‌شد؟ به صراحت اعلام مي‌كنم كه جمهوري اسلامي ايران نخستين كشوري نخواهد بود كه برجام را نقض كند ولي در مواجهه با نقض آن عكس‌العمل متناسب و قاطع خواهد داشت. اگر اين توافق به دست «نااهلان عرصه سياست» از بين برود، مايه تاسف خواهد بود و دنيا فرصت بزرگي را از دست خواهد داد؛ اما چنين اقدامي هرگز قادر نخواهد بود جمهوري اسلامي ايران را در مسير پيشرفت و تعالي خود متوقف كند. دولت جديد امريكا با پيمان‌شكني و نقض تعهدات بين‌المللي، فقط اعتبار جهاني خود را مي‌شكند و اعتماد دولت‌ها و ملت‌ها نسبت به هرگونه مذاكره و تعهدات آينده خود را از دست مي‌دهد.»
ايران مبتكر اتحاد براي مقابله
با خشونت است
رييس‌جمهور ادامه داد: «جمهوري اسلامي ايران مبتكر اتحاد جهاني براي مقابله با خشونت و افراطي‌گري است و گفت‌وگو و مذاكره بر مبناي برد- برد را تنها مسير حل و فصل بحران‌هاي جهاني و منطقه‌اي مي‌داند. تعميق پيوندها با كشورهاي همسايه و منطقه و افزايش سطح همكاري با كشورهاي دوست، انتخاب آگاهانه ما است و عبور از تهديدات خطرناك و تحولات پيچيده دوران گذار فعلي جز با افزايش تماس‌ها و مراودات و نهادينه كردن گفت‌وگو از سوي دولت‌ها و ملت‌ها امكان‌پذير نيست.»
ادبيات ترامپ در تقابل با خواست امروز دولت‌ها است
اما روحاني به سخنراني دو شب پيش دونالد ترامپ هم واكنش نشان داد و گفت: «ادبيات جاهلانه، زشت، كينه‌توزانه و مشحون از اطلاعات غلط و اتهامات بي‌پايه‌اي كه از زبان رييس‌جمهور امريكا عليه ملت ايران روز سه‌شنبه در اين مجمع محترم شنيده شد، نه تنها در شأن سازمان ملل نبود بلكه در تقابل با خواسته امروز ملت‌ها از اين اجلاس -يعني اتحاد دولت‌ها براي مقابله با جنگ و تروريسم - قرار داشت. در همين جا اعلام مي‌كنم كه توان دفاعي جمهوري اسلامي ايران، از جمله توانمندي‌هاي موشكي، تنها جنبه دفاعي و بازدارندگي داشته و براي حفظ صلح و ثبات در منطقه و جلوگيري از ماجراجويي بيخردان هدف‌گذاري شده است. مردم شهرهاي مختلف ما در جنگ تحميلي هشت ساله قرباني موشك‌هاي دوربرد رژيم صدام بودند و ما هرگز اجازه تكرار چنين جاه‌طلبي‌هاي فاجعه بار را نخواهيم داد.» وي افزود: «بي‌ثباتي و خشونت‌ورزي در منطقه ما با مداخله نظامي قدرت‌هاي فرامنطقه‌اي تشديد شد؛ همان قدرت‌هايي كه اكنون با هدف مداخله بيشتر و فروش سلاح‌هاي مرگبارشان ايران را به ايجاد ناامني متهم مي‌كنند. من به صراحت اعلام مي‌كنم كه مداخله خارجي و تعيين تكليف براي مردم منطقه نتيجه‌اي جز تداوم و گسترش بحران برجاي نخواهد گذاشت. بحران‌هاي سوريه، يمن و بحرين راه‌حل نظامي ندارند و تنها از طريق توقف خشونت و پذيرش راي و نظر مردم پايان‌پذير است. دولت امريكا بايد براي مردم خود توضيح دهد كه چرا با صرف صدها ميليارد دلار از دارايي‌هاي ملت خود و ملت‌هاي منطقه به جاي آنكه به ثبات و امنيت كمك كند موجب قتل و فقر و ويراني و رشد تروريسم و افراطي‌گري شده است.» روحاني در پايان گفت: «ما مي‌توانيم با باور به تصميم چهار سال قبل خود در اين مجمع عمومي، براي ايجاد جهاني عاري از خشونت و افراط، گفتمان تحميل، يكجانبه‌گرايي، ارعاب و جنگ را به منطق گفت‌وگو، هم‌افزايي و صلح تبديل كنيم؛ تا صداي اعتدال، تنها صداي غالب در جهان باشد.»