گزارش «اعتماد» از جزييات جلسه غيرعلني ديروز با حضور ظريف
ظريف: واكنشهاي احتمالي ايران در هيات نظارت بر برجام به تصويب رسيده است
زينب صفري
محمدجواد ظريف و معاونانش روز گذشته مهمان نمايندگان مجلس بودند تا در يك جلسه غير علني درباره دو موضوع مهم همهپرسي اقليم كردستان و تصميمات تازه ترامپ در مواجهه با برجام به نمايندگان مجلس گزارش دهند. اگرچه جزييات جلسه ديروز به دليل محرمانه بودن برخي از اظهارات ظريف غيرقابل انتشار باقي مانده اما برخي از نمايندگان در لابي مجلس حاضر شدند و بخشهاي قابل انتشار جلسه را در اختيار خبرنگاران قرار دادند. آنطور كه از جلسه غيرعلني خبر رسيده است در اين جلسه علاوه بر ظريف چند نفر از نمايندگان از جمله علاءالدين بروجردي رييس كميسيون امنيت، حسنپور نماينده سيرجان، مهرداد لاهوتي نماينده لنگرود صحبت كردهاند. از نمايندگان مخالف برجام هم محمدجواد ابطحي، نماينده خميني شهر ديدگاههاي خودش را بيان كرده است. با همه اينها اما فضاي جلسه آرام بوده و از آن دست حاشيههايي كه در مجلس نهم هنگام حضور ظريف در مجلس پيش ميآمد خبري نبوده است. حتي فراتر از آن اينكه جواد كريميقدوسي، نماينده مشهد و از مخالفان سرسخت برجام بعد از پايان سخنان ظريف رفته و با او مصافحه كرده و از مواضعش تقدير كرده است. اين در حالي است كه بگومگوهاي كريمي قدوسي با ظريف بر سر برجام و اظهارنظرهاي تند او عليه مذاكرات هستهاي در مجلس نهم بارها خبرساز شده بود. اما ديروز آنطور كه يكي از نمايندگان به فارس گفته است ظريف با لبخندي به اين حركت كريمي قدوسي واكنش نشان داده و گفته «خدايا! اين چه روزي است كه آقاي كريميقدوسي از ما تشكر ميكند!» و كريميقدوسي هم اينگونه به ظريف پاسخ داده «ما اگر انتقادي هم كرديم براي اصلاح بوده است وگرنه سعي ميكنيم منصف باشيم». فارس نوشته منتقدان ديگر هم نزد وزير خارجه رفته و گفتهاند «آقاي ظريف! بر مواضعت براي تامين منافع كشور بايست، ما هم حمايتت ميكنيم.»به گزارش «اعتماد» در جلسه ديروز ظاهرا علاءالدين بروجردي در سخنانش در رابطه با برجام خواسته تا ايران به طور جدي وارد شود و اگر بنا بر تهديدات سپاه باشد ايران ايستادگي كامل كند.
همچنين بخش عمده از سخنان ظريف هم مربوط به برجام و تهديدات تازه ترامپ بوده است. آنطور كه يكي ازنمايندگان به «اعتماد» ميگويد ظريف در خصوص سخنراني فرداي ترامپ گفت انتظار است سخناني از جنس سخنانش در مجمع عمومي سازمان ملل بگويد كه ايران به طور قاطع و محكم پاسخ خواهد داد. آنطور كه ايشان بيان كرد ايران در جلسه هيات عالي نظارت بر برجام خطوط قرمز راتعيين كرده و اقدامات متقابل هم به طور ويژه مشخص شده است. ظريف در جلسه تشريح كرده است موضع ايران اين است كه برجام قابل مذاكره مجدد نيست و همين موضع را نيز حفظ خواهد كرد و خود را براي همه شرايط آماده كردهايم.
اما نكته جالب در سخنان ظريف به گفته اين نماينده اين است كه در ۹ ماه گذشته كه ترامپ بيشترين لفاظيها را عليه ايران داشته ايران هم بيشترين رقم جذب سرمايهگذاري خارجي را داشته است. بنا به گفته ظريف تا اينجا 10 ميليارد دلار كره، 35 ميليارد دلار چين، 10 ميليارد دلار ژاپن در ايران سرمايهگذاري كردهاند و اتريش، دانمارك و كشورهاي اروپايي هم در راه سرمايهگذاري در ايران هستند. اما نماينده ديگري هم در گفتوگو با «اعتماد» ميگويد: ظريف در جلسه گفته است امريكا سناريوهاي مختلفي ممكن است در قبال برجام پيش ببرد. در سناريوي اول ممكن است بگويند ايران از نظر تكنيكي به برجام مقيد بوده اما از نظر سياسي مقيد نبوده و برجام باعث صلح و امنيت در منطقه نشده است. و بعد با اين استدلال كه امكان دسترسي آژانس براي راستيآزمايي به همه بخشها وجود ندارد، يا منافع امريكا تامين نشده است، سناريو را پيش ببرند.
سناريوي دوم اين است كه ترامپ توپ را به زمين كنگره بيندازد و بعد از بيان ارزيابيهايش بگويد تسليم تصميم كنگره است. كه در اين صورت كنگره هم تلاش خواهد كرد با وضع قوانيني سرمايهگذاري را در ايران مختل كند.
آنطور كه ظريف گفته است ايران تلاش ميكند پيام اقتدار و همينطور پيام تصميمات عقلاني خودش را به دنيا ارسال كند. به گفته اين نماينده، ظريف در جلسه تاكيد كرده است ايران براي تمام سناريوها برنامه دارد و در هيات نظارت بر برجام تصميم گرفتهايم تا هر كدام از سناريوهاي ممكن كه اتفاق بيفتد واكنش مناسب با آن را پيش ببريم.
به گفته اين نماينده، ظريف گزارشي درباره اقليم كردستان داده و گفته ايران از قديم از دوستان نزديك و منحصر بهفرد كردها بوده و ما هميشه چه زمان صدام و چه بعد از آن در كنار كردها و مصايب و مشكلاتشان بودهايم. در جريان فوت جلال طالباني هم بالاترين مقام خارجي كه در مراسم شركت كرد ايران بود كه وزير خارجهاش را فرستاد. چه آنكه بعد از رييسجمهور عراق و رييس اقليم كردستان نفر سوم به لحاظ سلسله مراتب سياسي وزير امور خارجه ايران بود. جالب آنكه به گفته اين نماينده آنطور كه دكتر ظريف در جلسه گفته است براي شركت در اين مراسم به دليل بستن مرزهاي هوايي اقليم كردستان و ممنوعيت پروازهاي بينالمللي پرواز ايشان به بغداد انجام شده و از بغداد به سليمانيه پرواز كرده و در برگشت نيز از سليمانيه به نجف و از آنجا به تهران پرواز داشته است. ظريف همچنين در گزارش خودش از اقدامات ايران از سوريه گفته است. اينكه مجموعه اقدامات درباره سوريه الان به جايي رسيده كه تمام كساني كه فكر ميكردند بشار اسد سقوط بايد كند الان به اين نتيجه رسيدهاند كه بشار اسد ماندني است و الان كسي ديگر درباره سقوط اسد صحبتي نميكند. اما جزييات ديگر از اين جلسه را نعمتي، سخنگوي هيات رييسه مجلس به خبرنگاران گفت. به گفته نعمتي بنا بر توضيحات داده شده در جلسه مشخص شد سناريوهاي مختلفي در قبال اقدامات احتمالي ترامپ، كنگره و سناي امريكا به طور عملي طراحي شده است. آنطور كه نعمتي گفت تعدادي از نمايندگان هم در اين جلسه اظهاراتي پيرامون وحدت و همدلي بين دولت و مجلس و ديگر قوا مطرح كردند. افزون بر اين نعمتي درباره مباحث مطرح شده درباره اقليم كردستان هم گفت: با وجود آنكه اتفاقات در اقليم كردستان به صورت هيجاني و يكباره روي داد، اما جمهوري اسلامي به دنبال حاكميت دولت عراق براساس قانون اساسي اين كشور است. ما براي مرزهاي قانوني عراق احترام قايل هستيم. اما نعمتي در مورد احتمال اعمال تحريمهاي جديد عليه سپاه و قرار گرفتن نام اين ارگان نظامي در فهرست گروههاي تروريستي از سوي امريكا هم گفت: نكته حايز اهميت اين است كه سپاه متعلق به همه ملت ايران است و شما هيچ خانوادهاي را در سراسر كشور پيدا نميكنيد كه بسيجي و پاسدار نباشد و آنها نميتوانند از روي احساسات مواردي را مطرح كنند بنابراين امريكاييها نميتوانند فقط سپاه را تحريم كنند بلكه بايد همه ملت ايران را تحريم كنند. اگر قرار باشد امريكا از برجام خارج شود بايد هزينه آن را بپردازد. درواقع يا ترامپ بايد راسا اقدام كند يا از طريق كنگره اين مساله را دنبال كند. بنابراين اگر به دنبال اين مساله باشند، طبعا مجامع بينالمللي، اتحاديه اروپا و ديگر اعضاي 1+5 به جز امريكا بايد موضوع را پيگيري كرده و هزينه آن را بپردازند. علاوه بر آن اگر مجامع بينالمللي سكوت كنند، طبيعتا جمهوري اسلامي ايران هم اقدامات مقتضي را انجام خواهد داد. آنچنان كه در جلسه شوراي نظارت بر برجام هم اين سناريوهاي مختلف بررسي شده و در جلسه مجلس هم مطرح شد.