روزي كه مقامات پنتاگون از ناآگاهي رييس‌جمهور در مورد مسائل جهان جاخوردند
برنامه ترامپ براي 10 برابر كردن تسليحات هسته‌اي امريكا
شهاب شهسواري
شبكه خبري ان‌بي‌سي در گزارشي اختصاصي مي‌نويسد كه رييس‌جمهور امريكا در جلسه‌اي با فرماندهان پنتاگون از آنها خواسته است حجم تسليحات هسته‌اي ايالات متحده امريكا 10 برابر شود. به نوشته ان‌بي‌سي 3 مقام پنتاگون كه در جلسه با ترامپ حضور داشته‌اند اين اظهارات ترامپ را تاييد كرده‌اند. بر اساس اين گزارش در اين جلسه كه در تابستان برگزار شده است و قدرتمندترين مقامات امنيتي و نظامي امريكا در آن حضور داشتند، دونالد ترامپ در واكنش به نمايش يك نمودار كه انقباض پيوسته حجم تسليحات اتمي ايالات متحده امريكا از آخر دهه 1960 تاكنون را نشان مي‌داد، از فرماندهان نظامي خواسته است كه روند حركت اين نمودار بايد وارونه شود. به گفته يك مقام حاضر در جلسه، ترامپ با نشان دادن يك نقطه در بالاي نمودار تاكيد مي‌كند كه به جاي رفتن به سمت پايين، نمودار بايد به سمت بالا حركت كند. يكي ديگر از مقامات حاضر در جلسه مي‌گويد كه مشاوران ترامپ كه در جلسه حاضر بودند يعني فرمانده ستاد مشترك ارتش و وزير امورخارجه به‌شدت از اين واكنش دونالد ترامپ غافل‌گير شده‌اند. ان‌بي‌سي در گزارش خود مي‌آورد كه مقامات حاضر در جلسه با تعجب نسبت به ناآگاهي ترامپ از وضعيت براي او توضيح مي‌دهند كه موانع قانوني و عملي براي توسعه زرادخانه هسته‌اي امريكا وجود دارد و در عين حال شرايط نظامي ايالات متحده امريكا در شرايط حاضر بسيار قوي‌تر از زماني است كه در اواخر دهه 1960، تعداد سلاح‌هاي هسته‌اي امريكا در بالاترين تعداد خود قرار داشت. به نوشته ان‌بي‌سي، نشست مذكور كه 20 جولاي برگزار شد، يك نشست بسيار طولاني بود و در آن عمليات‌ها و نيروهاي مستقر امريكا در سراسر جهان با جزييات براي رييس‌جمهور شرح داده‌شده است. بر اساس گزارش منتشر شده از سوي كاخ سفيد از نشست ترامپ با تيم امنيت ملي كابينه‌اش، استفاده از هر وسيله ممكن از جمله گزينه تسليحات هسته‌اي، براي مقابله با خطر كره شمالي مطرح شده است. اظهارات اخير ترامپ در مورد استفاده از سلاح هسته‌اي در مساله كره شمالي در شرايطي مطرح مي‌شود كه خبرنگاران از قول مقامات بلندپايه جمهوريخواهان نقل مي‌كنند كه وزير دفاع، ژنرال متيس و رييس دفتر ترامپ، ژنرال جان كلي، حتي ممكن است از حمله فيزيكي براي جلوگيري از استفاده رييس‌جمهور از سلاح هسته‌اي استفاده كنند!به گزارش ان‌بي‌سي مقاماتي كه در جلسه رييس‌جمهور با مقامات امنيتي و نظامي حضور داشته‌اند شرح مي‌دهند كه ترامپ در چند بخش از جلسه تاكيد كرد كه بايد نه‌تنها حجم سلاح‌هاي هسته‌اي امريكا افزايش پيدا كند، بلكه تعداد پرسنل و تجهيزات نظامي متعارف امريكا هم در نقاط مختلف بيشتر شود. اين در شرايطي است كه كارشناسان خلع سلاح اين اظهارات رييس‌جمهور را بر خلاف موضع چند دهه‌اي ايالات متحده امريكا و بر خلاف تمام پيمان‌هايي مي‌دانند كه روساي جمهور قبلي امريكا از زمان رونالد ريگان تاكنون امضا كرده‌اند. جو سيرينسيون، كارشناس مسائل هسته‌اي در گفت‌وگو با ام‌اس‌ان‌بي‌سي ضمن هشدار در مورد احتمال وقوع مسابقه تسليحاتي در صورت اجراي اين تصميم، مي‌گويد: «اگر قرار باشد تعداد سلاح‌هاي هسته‌اي امريكا افزايش پيدا بكند، روس‌ها هم به همان اندازه زرادخانه خود را بزرگ مي‌كنند و چين هم در پي آنها حركت مي‌كند. » اين كارشناس هسته‌اي مي‌گويد: «طي 71 سال گذشته هيچ عمليات نظامي امريكا وجود نداشت كه در آن نيازي به سلاح هسته‌اي باشد.»بر اساس گزارش ان‌بي‌سي اين نخستين باري است كه جزيياتي در مورد جلسه 20 جولاي ترامپ با فرماندهان نظامي و امنيتي منتشر مي‌شود. اين گزارش نشانه‌اي تازه از شكاف عظيم در ميان رييس‌جمهور امريكا به عنوان فرمانده كل قوا با اعضاي كابينه و رهبري نظامي امريكا در پنتاگون است كه ناشي از جهان‌بيني‌ها و تجربه‌هاي متفاوت است. دونالد ترامپ، پيش از آنكه به عنوان رييس‌جمهور تحليف شود، در سخنراني عمومي بر «افزايش توانايي هسته‌اي امريكا» تاكيد كرده‌بود، اما اين نخستين بار بود كه رييس‌جمهور عملا دستور خودش را در جمع فرماندهان نظامي و رهبران پنتاگون مطرح مي‌كرد. مقامات حاضر در جلسه‌اي كه با ان‌بي‌سي گفت‌وگو كرده‌اند به «جاخوردن» و «بهت‌زدگي» مقامات پنتاگون از سطح دانش و اطلاعات رييس‌جمهور از مسائل امنيت ملي و پرونده‌هايي مانند كره شمالي، عراق و افغانستان اشاره مي‌كنند. بر اساس اين گزارش دست كم دو نفر از مشاوران رييس‌جمهور در اين جلسه دلايل غيرعملي بودن توسعه زرادخانه هسته‌اي ايالات متحده امريكا را ذكر كرده‌اند و به پيمان‌هاي بين‌المللي و محدوديت‌هاي بودجه ايالات متحده امريكا براي اين كار اشاره كرده‌اند. به گفته يك مقام آگاه، پنتاگون در حال تلاش است تا در تهيه «گزارش بررسي استعداد هسته‌اي» ايالات متحده امريكا كه قرار است اواخر سال جاري ميلادي يا اوايل سال 2018 در اختيار رييس‌جمهور قرار بگيرد، برخي از نگراني‌هاي او در مورد حجم زرادخانه هسته‌اي امريكا را حل كند. به گفته اين مقام آشنا به مساله «رييس‌جمهور كاملا با نوسازي زرادخانه هسته‌اي موافق است و نگران است كه دولت امريكا سرمايه‌گذاري روي نوسازي را متوقف كند.» بر اساس اين گزارش نموداري كه در جلسه امنيتي به ترامپ نشان داده‌شد، تعداد سلاح‌هاي هسته‌اي امريكا در اواخر دهه 1960، برابر با 32 هزار قطعه سلاح بوده است. بر اساس جديدترين اطلاعاتي كه فدراسيون دانشمندان امريكايي منتشر كرده است در حال حاضر تعداد كلاهك‌هاي هسته‌اي امريكا به 4000 عدد رسيده است. خواسته ترامپ در جلسه مذكور عوض كردن روند كاهش و رساندن تعداد كلاهك‌هاي هسته‌اي به رقمي فراتر از تعداد كلاهك‌ها در دهه 1960 بود كه افزايش 10 برابر حجم زرادخانه سلاح هسته‌اي است. به گفته جو سيرينسيون، برخلاف افزايش تعداد كلاهك‌هاي هسته‌اي، مساله نوسازي و مدرنيزاسيون زرادخانه هسته‌اي، مخالف تعهدات بين‌المللي ايالات متحده امريكا نيست. اين كارشناس مسائل هسته‌اي مي‌گويد: «به خاطر نوسازي به دردسر نخواهيم افتاد. در دو صورت امكان ايجاد دردسر بين‌المللي براي امريكا وجود دارد: اول اينكه تعداد سلاح‌ها را زياد كنيد، چرا كه بر اساس پيمان‌ها تعداد سلاح‌هاي استراتژيك سقف دارد و دوم اينكه سلاح جديدي بسازيد كه بر اساس پيمان‌هاي دوجانبه و بين‌المللي ممنوع باشد.»به گفته منابع آگاه در پنتاگون، وزارت دفاع امريكا تلاش مي‌كند تا با قانع كردن رييس‌جمهور به پذيرش ادامه ايده نوسازي، پيشنهاد افزايش تعداد سلاح‌ها را فراموش كند. هنوز مشخص نيست دقيقا چه بخشي از صحبت‌ها در اين جلسه باعث شده است كه پس از اين جلسه ركس تيلرسون، وزير امورخارجه امريكا، ترامپ را يك «احمق» خطاب كند. ترامپ به شخصه طي سال‌هاي گذشته موضع‌گيري‌هاي متضادي در مورد قابليت‌هاي هسته‌اي امريكا داشته است. در يكي از مناظره‌هاي انتخاباتي سال 2015، ترامپ كه در آن زمان نامزد رياست‌جمهوري بود زماني كه از او در مورد سه‌گانه هوايي، دريايي و زميني سلاح‌هاي هسته‌اي سوال شد، بدون نظر بود. 3 ماه بعد او در مصاحبه‌اي با سي‌ان‌ان وقتي با فشار مجري در مورد نظر شخصي‌اش در مورد خلع سلاح اتمي مواجه شد، جواب داد: «من خودم موافق افزايش سلاح‌هاي هسته‌اي نيستم. »