كنار گذاشتن سياست كاهش
كلاهك‌هاي هسته‌اي امريكا
وزارت دفاع ترامپ بمب‌هاي بيشتري مي‌سازد
گروه جهان | هشت سال از زماني كه باراك اوباما، رييس‌جمهور پيشين ايالات متحده امريكا در سخنراني پراگ از «تعهد امريكا براي حفظ صلح و امنيت جهاني بدون سلاح‌هاي اتمي» سخن گفت، مي‌گذرد. اين اولين‌بار بعد از آغاز رقابت اتمي در جهان بود كه يك رييس‌جمهور امريكا از خلع سلاح بين‌المللي هسته‌اي دفاع مي‌كرد. اما با گذشت هشت سال و روي كار آمدن رييس‌جمهور جديد در امريكا، سياست امريكا بار ديگر در يك دور برگردان تاريخي قرار گرفته است.
پايگاه خبري هافينگتن‌پست به نسخه‌اي از «ارزيابي وضعيت هسته‌اي 2018» وزارت دفاع دست يافته است كه نشان مي‌دهد، دولت جديد قصد دارد سلاح‌هاي هسته‌اي جديدي را به زرادخانه هسته‌اي اين كشور اضافه كند. به نوشته هافينگتن پست، قرار است نسخه نهايي «ارزيابي وضعيت هسته‌اي» يك ماه ديگر توسط پنتاگون منتشر شود و يك سخنگوي وزارت دفاع در پاسخ به اين پايگاه خبري گفته است كه «در مورد پيش‌نويس نهايي نشده اين سند، هيچ توضيحي نمي‌تواند ارايه كند.»
ماه اكتبر، شبكه خبري ان‌بي‌سي از منابع آگاه نقل كرده‌بود كه رييس‌جمهور امريكا دونالد ترامپ، در جلسه‌اي با حضور بلندپايه‌ترين سران نظامي اين كشور گفته است «قصد دارد حجم زرادخانه هسته‌اي امريكا را تا 10 برابر افزايش دهد.» هر چند ارزيابي جديد پنتاگون، اين خواسته رييس‌جمهور را برآورده نمي‌كند، اما در آن از توليد سلاح‌هاي تازه هسته‌اي با «قدرت پايين» سخن گفته‌شده است. منطق وزارت دفاع در مورد اين سلاح‌هاي جديد اين است كه سلاح‌هاي موجود در زرادخانه هسته‌اي امريكا «بسيار بزرگ‌تر و مخرب‌تر» از آن است كه هيچگاه مورد استفاده قرار بگيرند و اين موضوع باعث از كار افتادن بازدارندگي
آنها مي‌شود.
به گزارش هافينگتن‌پست وزارت دفاع امريكا استدلال مي‌كند اگر قرار باشد دنيا بداند كه ما آماده به استفاده از اين سلاح‌ها هستيم، لازم است كه تعداد سلاح‌هاي اتمي با قدرت محدود در زرادخانه امريكا بيشتر شود. اما به نوشته هافينگتن‌پست، لحن پنتاگون در مورد سلاح‌هاي هسته‌اي با قدرت كم، كاملا فريبكارانه است. در شرايطي كه صفت «قدرت كم» ممكن است اين تصور را ايجاد كند كه اين سلاح‌ها، نوعي سلاح‌ها كمتر مخرب نسبت به ديگر سلاح‌هاي اتمي هستند، اين واقعيت را پنهان مي‌كند كه در واقع بمب‌هاي اتمي كه در هيروشيما و ناكازاكي منفجر شدند، در رده «سلاح‌هاي اتمي با قدرت كم» قرار مي‌گيرند.
نكته ديگري كه در اين گزارش اشاره‌اي به آن نمي‌شود اين است كه در واقع در حال حاضر بيش از هزار كلاهك هسته‌اي «با قدرت كم» در زرادخانه هسته‌اي امريكا موجود است و مشخص نشده است كه توليد سلاح‌هاي جديد از اين دست تا چه اندازه قرار است تغييري در شرايط موجود ايجاد كند.
الكساندرا بل، مشاور ارشد پيشين وزارت خارجه و عضو كنوني مركز كنترل تسليحات و خلع سلاح مي‌گويد: «اين استدلال كه ما به تعداد بيشتري سلاح هسته‌اي با قدرت كم نياز داريم، فقط نوعي زمينه‌سازي براي رييس‌جمهور است كه بتواند قدرت هسته‌اي تحت اختيارش را افزايش دهد. چنين استدلالي كاملا فراموش مي‌كند كه همين الان ما در زرادخانه فعال‌مان 4هزار كلاهك هسته‌اي داريم كه براي نابود كردن چندباره سراسر كره زمين كافي است. در نتيجه به نظر من اصلا استدلال آنها در مورد اينكه ما فاقد توانايي‌ها لازم هستيم، بي‌مورد است. به اعتقاد من هيچ استدلالي نمي‌توان آورد كه رييس‌جمهور توانايي بيشتري نياز داشته‌باشد.»
آنچه از متن پيش‌نويس ارزيابي توانايي هسته‌اي امريكا در سال 2018 مشخص است اين است كه دولت ترامپ تصميم جدي دارد كه تعداد زيادي از سلاح‌هاي جديد هسته‌اي توليد كند. چنين اقدامي بر خلاف تمام سياست‌هاي دولت‌هاي پيشين امريكا خواهد بود. حتي جورج دبليو بوش هم سياست كاهش سلاح‌هاي هسته‌اي را ادامه مي‌داد و مجموع كلاهك‌هاي امريكا را به نصف كاهش داد. آنتوني وير، معاون مشاور وزير خارجه امريكا مي‌گويد: «هيچ جاي اين گزارش كلمه‌اي از سياست كاهش نيامده است. تنها حرف آن اين است كه قرار است تعداد سلاح‌ها افزايش پيدا كند.»
در گزارش اخير پنتاگون به نوشته هافينگتن پست، تغيير سياست‌هاي جدي نسبت به گزارش سال 2010 مشاهده مي‌شود، نه تنها سياست كاهش حجم زرادخانه كاملا تغيير كرده، بلكه تمامي سياست‌هاي مبتني بر ديپلماسي هسته‌اي هم كاملا از اين گزارش غايب هستند. از جمله نقاط ديگر غايب در اين سند، فقدان اشاره به ماده 6 پيمان خلع سلاح هسته‌اي سازمان ملل متحد است كه ايالات متحده به عنوان يكي از امضا‌كنندگان آن به هدف غايي خلع‌سلاح هسته‌اي متعهد شده است. در اشاره به پيمان جامع منع آزمايش‌هاي هسته‌اي (CTBT) برخورد اين سند كاملا مبهم است، در حالي كه ايالات متحده از جمله كشورهايي است كه اين پيمان را پذيرفته، اما سند پنتاگون اشاره مي‌كند كه ايالات متحده امريكا «مگر در صورت لزوم» اقدام به آزمايش هسته‌اي نخواهد كرد. در اين سند همچنين به حمايت امريكا از پيمان نظامي آتلانتيك شمالي (ناتو) اشاره شده است.