ترامپ مشتاقانه منتظر ثبت پيروزي تاريخي در پرونده كره شمالي است
تبديل كوچولوي موشكي به رهبر محترم
شهاب شهسواري
كسي كه در ادبيات رييسجمهور امريكا، تا چند هفته پيش «مرد كوچولوي موشكي» ناميده ميشد، حالا «انسان قابلاحترام» است. دونالد ترامپ، رييسجمهور امريكا، سهشنبه شب در كنفرانس خبري مشتركش با امانوئل ماكرون، رييسجمهور فرانسه، در واكنش به سوالي در مورد ديدار احتمالي پيشرويش با كيم جونگاون، رهبر كره شمالي گفت: «به نظرم بر اساس چيزي كه تا حالا ديدهايم او بسيار آدم باز و بسيار محترمي است.» او حاضر به توضيح بيشتري در مورد استفاده از اين صفت در مورد كيم نشد. اما ترامپ در مورد يك چيز توضيح داد، وقتي خبرنگاري از او پرسيد «منظور شما از غيرهستهاي شدن كامل كره شمالي چيست؟» پاسخ داد «خيلي روشن است! منظور من اين است كه از دست همه سلاحهاي هستهايشان خلاص شوند.» ترامپ تاكيد كرد كه «خيلي زود» قرار است با رهبر كره شمالي ديدار و گفتوگو كند. اشتياق دونالد ترامپ، رييسجمهور امريكا روز به روز براي ديدار با كيم بيشتر ميشود و با تغيير ادبياتش اميدوار است كه بتواند در ديدار تاريخي احتمالي با رهبر كره شمالي، يك بار براي هميشه پرونده جنگ شبهجزيره كره را بعد از 7 دهه ببندد. اما كيم جونگ اون، پيش از آنكه منتظر ترامپ باشد، قرار است فردا با رييسجمهور كره جنوبي ديدار كند.
سومين نسل از رهبران شبهجزيره، 65 سال بعد از جنگ كره قرار است جمعه در منطقه امنيتي مرز دو كره، با يكديگر گفتوگو كنند. ديداري كه هفتههاست براي آن برنامهريزي شده است و ميليونها مخاطب در سراسر جهان منتظر مخابره اخبار آن هستند. بعد از يك دوره طولاني تنش و توازن وحشت در شبهجزيره كره، با آزمايشهاي هستهاي و موشكي متناوب دولت كره شمالي، اكنون انتظارها از ديدار رهبران دو كره بهشدت افزايش يافته است. ديدار ميان رهبران دو كره، براي امنيت و ثبات هر دو كشور اهميت دارد، اما مهمتر از آن، ديدار وعده دادهشده ميان رهبر كرهشمالي و رييسجمهور امريكاست كه هنوز نه زماني براي آن تعيين شده و نه مكان آن مشخص است. مون جائه اين، رييسجمهور ليبرال و صلحطلب كره جنوبي، ملاقات با رهبر كره شمالي شايد كار سختي نباشد، اما آنچه براي او بيش از هرچيز اهميت دارد نگه داشتن شرايط دوستانه كنوني، تا زمان ديدار كيم جونگ اون با رييسجمهور امريكاست. كره شمالي، سال 1953 معاهده ترك مخاصمهاش را با امريكا به عنوان فرمانده نيروهاي سازمان ملل متحد در شبهجزيره كره امضا كرده است و طي تمام دهههاي گذشته همواره ادعا كرده است كه با همسايه جنوبي سر جنگ ندارد، بلكه مخاصمهاش با ايالات متحده امريكاست. در شرايطي كه مون جائه اين، سومين رييسجمهور كره جنوبي است كه با يك رهبر كره شمالي ديدار ميكند، تاكنون هيچ ديداري ميان يك رهبر كره شمالي با رييسجمهور امريكا (در دوران رياستجمهوري) انجام نشده است.
محدوديت رسانهها در حمله به كره شمالي
رييسجمهور ليبرال كرهجنوبي از سوي برخي رسانههاي اين كشور متهم شده است كه براي حفظ رضايت پيونگيانگ، كنترل زيادي را بر رسانهها اعمال كرده است. برخي رسانهها مخالف دولت ادعا ميكنند كه دولت مون جائه اين، بر چهرههاي شناختهشده فراري از كره شمالي و تحليلگران محافظهكار مخالف پيونگيانگ فشار زيادي وارد كرده است تا در ايام مذاكرات كمتر در رسانهها ظاهر شوند تا اظهارنظرهاي آنها باعث ناراحتي و خشم دولت كره شمالي نشود. روزنامه محافظهكار جونگآنگ كره جنوبي در يادداشتي در انتقاد از عملكرد دولت سئول براي كنترل اطلاعات و اخبار در روايت ديدار تاريخي مون و كيم مينويسد: «قابل درك است كه سئول علاقهمند است در آستانه ديدار 27 آوريل باعث دلخوري كره شمالي نشود. اما براي اينكه اين سياست جواب بدهد دولت بايد گوشهايش را روي صداهاي مختلف در كره شمالي باز كند. اگر رييسجمهور نتواند حمايت مردم را جلب كند، نميتواند سياست آشتيجويانهاش را پيش ببرد. بسياري از محافظهكاران معتقدند كه دولت در برابر پيونگيانگ بسيار نرم رفتار ميكند.»
نگراني ژاپن
روزنامه نيويوركتايمز مينويسد دولت ژاپن در آستانه ديدارهاي رييسجمهور كره جنوبي و رييسجمهور امريكا با رهبر كره شمالي، احساس ميكند كه متحدان اين كشور در شرق آسيا ژاپن را تنها گذاشتهاند. طي يك هفته گذشته، شينزو آبه، نخستوزير ژاپن، چه در سفرش به امريكا و ديدار با دونالد ترامپ و چه در گفتوگوي تلفني با رييسجمهور كره جنوبي، از آنها خواسته است تا در گفتوگوهاي پيش رويشان با كره شمالي، مساله ربودهشدگان ژاپني را كه در اختيار كرهشمالي هستند با پيونگيانگ مطرح كنند. برخلاف خوشبينيهاي زيادي كه در واشنگتن و سئول در مورد ديدارهاي پيشرو با رهبر كرهشمالي وجود دارد، ژاپنيها بهشدت نسبت به نتايج اين ديدارها بدبين هستند و بر اساس تجربه توافقهاي قبلي با كره شمالي، اعتقاد دارند پيونگيانگ به هيچ توافقي پايبند نخواهد ماند. تسونئو واتامبه، پژوهشگر موسسه صلح ساساكاوا در ژاپن به نيويورك تايمز ميگويد: «ما هيچگاه به اظهارات كره شمالي اعتماد نميكنيم، آنچه قابل اعتماد است فقط اقدامات عملي كره شمالي است. اين احساسي است كه در بين همه ژاپنيها وجود دارد، چه تحليلگران و چه شهروندان عادي.»فومياكي كوبو، استاد علوم سياسي در دانشگاه توكيو نيز ميگويد: «از زماني كه ترامپ روي كار آمده است، احساس ژاپنيها نسبت به اتحاد با امريكا تغيير كرده است. در دوران روساي جمهوري پيشين، مانند اوباما، ريگان و بوش، احساس اين بود كه وقتي متحدتان با مشكلي برميخورد، شما هم به كمك او ميرويد. اما در دوران اين رييسجمهور احساس اين است كه وقتي متحدتان به مشكلي بر ميخورد، بهترين وقت است كه از او بيشترين بهره و منفعت را ببريد.» به نوشته نيويوركتايمز، تحليلگران معتقدند كه بزرگترين نگراني ژاپن از تمايل بيحد و حصر ترامپ براي اعلام پيروزي در مساله كره شمالي، حتي با فدا كردن امنيت ژاپن يا كل منطقه است. هرچند ترامپ گفته است كه از غيرهستهاي شدن كامل كره شمالي كوتاه نميآيد، اما ژاپنيها نگرانند كه ترامپ عاقبت به چيزي كمتر راضي شود.
شام سوييسي براي خوشايند كيم
به گزارش شبكه خبري ايبيسي امريكا، كره جنوبي براي حفظ اشتياق كيم جونگ اون براي استمرار گفتوگوها و افزايش اعتماد ميان دوطرف، تلاش ميكند تا جايي كه ميتواند فضاي حاكم بر جلسه فردا را گرم و كمحاشيه نگه دارد. جنوبيها براي شام جمعه دو رهبر، غذاي سوييسي «روستي» سفارش دادهاند، چرا كه كيم دوران جواني خود را در سوييس گذرانده و به اين غذاي سوييسي علاقهمند است، در برابر، هيات كره شمالي هم قرار است غذاي مشهور خودشان، بشقاب نودل سرد را از يكي از معروفترين رستوران پيونگيانگ، اوكريوگوان، براي شام دو رهبر ببرند. به گفته سخنگوي كاخ آبي (دفتر رياستجمهوري كره جنوبي) پيشنهاد منوي شام دو رهبر از سوي رييسجمهور كره جنوبي مطرح شده است و اين پيشنهاد با استقبال طرف شمالي قرار گرفت.