در روزهايي كه دونالد ترامپ با تهديدهاي گاه و بيگاه نسبت به احتمال خروج اين كشور از توافق هستهاي با ايران سخن ميگويد، مجتبي ذوالنور، رييس كميته هستهاي كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس كه ازجمله منتقدان توافق هستهاي نيز است، معتقد است كه ماندن يا رفتن امريكا تفاوتي براي ايران ندارد و در عين حال ضمن توصيه به اين كشور براي باقي ماندن در توافق هستهاي، ميگويد كه ايران هرگز تلاش نميكند امريكاييها از برجام خارج شوند. در ادامه مشروح گفتوگوي «اعتماد» با اين نماينده اصولگراي مجلس را ميخوانيم.
باتوجه به اينكه منتقدان برجام همواره بر بدعهدي امريكا تاكيد داشته و معتقدند عمده منافع ما از اين توافق محقق نشده، به نظر شما خروج احتمالي ايالات متحده از برجام به نفع ايران خواهد بود يا ضرر؛ اين اقدام همچنان بيش از محاسن آن است؟
به نظر ميرسد به احتمال زياد ترامپ يا بحث خروج از برجام را مطرح كند يا شروطي سنگينتر با همراهي بيشتر انگلستان، آلمان و فرانسه اعمال كند. درمجموع معتقدم در هر صورت تفاوتي نخواهد داشت و هر دو حالت براي ما يكسان خواهد بود؛ چرا كه برجام اساساً آش دهنسوزي نبود كه بخواهيم از از دست رفتن آن نگران باشيم. نكته ديگر اين است كه اگرچه معتقديم برجام آش دهنسوزي نبوده اما جمهوري اسلامي همواره به اين توافق پايبند بود و اگر طرف مقابل به تعهداتشان در اين توافقنامه پايبند بماند، ما همچنان به برجام پايبند خواهيم بود، به شرط آنكه منافع ما تامين شده و تحريمها برداشته شود.
با اين حساب شما نگران خروج احتمالي امريكا از برجام نيستيد؟ آيا بازگشت تحريمها نميتواند مشكلاتي براي ايران ايجاد كند؟
بايد توجه داشت كه درصورتي كه امريكا از برجام خارج شود، قطعا شرايط ما بدتر از دوران پيش از برجام نخواهد شد. چرا كه ديگر قادر به شكلدهي ائتلاف و اجماع جهاني عليه ما نيستند. امروز ما نزد افكار عمومي بينالمللي تبرئهشده هستيم.
درصورتي كه به هر دليل ايران هم از برجام خارج شود، امكان بازگشت به شرايط پيش از برجام در صنعت هستهاي چگونه خواهد بود؟ آيا ميتوانيم به سرعت فعاليتهاي هستهاي را از سر بگيريم؟
در برخي حوزهها زمينه بازگشت به دوران پيش از برجام كاملا فراهم است. به عنوان مثال براي بالا بردن درصد غنيسازي زمينهها فراهم است اما در برخي حوزهها نيز كمي مشكل داريم. ازجمله بازگشت به شرايط پيش از برجام درمورد رآكتور اراك دشوارتر خواهد بود.
آيا به اين دليل كه در افكار عمومي جايگاهي بهتر داريم و منافعمان هم در برجام آنچنان كه بايد تامين نشده، آيا خروج امريكا به نفع ما نيست؟
خير. ما هرگز تلاش نميكنيم كه امريكاييها از برجام خارج شوند و حتي توصيه ميكنيم كه در اين توافق باقي بمانند اما ميگوييم اگر خارج شوند، تبعاتي دامنگير آنها خواهد شد.
فكر ميكنيد اين خروج احتمالي چه تاثيري در مناسبات سياست داخلي خواهد داشت؟
معتقدم خروج امريكا از برجام انسجام ملي در كشور را تقويت خواهد كرد. زيرا كساني كه گاهي نظام، دولتها و مسوولان ما را متهم ميكردند كه شما با دنيا مشكل داريد و براي حل مشكلات پيشگام نميشويد، ديگر براي چندمين بار به تجربه متوجه ميشوند كه جمهوري اسلامي همه همت خود را به خرج داد اما مشكل از طرف مقابل است، نه ما. بنابراين خشم ملت ما نسبت به دشمن بيشتر و انسجام ملي تقويت خواهد شد.
در اين شرايط اوضاع دولت چگونه خواهد بود؟ آيا خروج امريكا منجر به افزايش مشكلات دولت در دستيابي به ديگر اهداف و برنامههايش نخواهد شد؟
فكر ميكنم به هر حال دولت تاحدودي دچار سرافكندگي در افكار عمومي خواهد شد و قطعا اگر امريكا از برجام خارج شود، مردم احساس ميكنند يا دولت دشمن را نشناخت، يا شناخت و به هشدارهاي رهبري توجه نكرد يا توجه كرد اما يك آزموده را دوباره آزمود و هزينههاي آن از جيب مردم پرداخت شد، كفايت و صلاحيت دولت نزد مردم با ترديدهايي همراه ميشود.
اگر طرف مقابل به برجام پايبند باشد، ايران هم متعهد خواهد بود.
هرگز تلاش نميكنيم امريكاييها از برجام خارج شوند.
توصيه ميكنيم كه امريكاييها در برجام باقي بمانند.
خروج امريكا از برجام انسجام ملي در كشور را تقويت خواهد كرد.