خطر فيلترشكن بيشتر از تلگرام است
محمدعلي ابطحي
امنيت در سايه فرهنگ شكل ميگيرد. فرهنگ هم در ذيل كشوري امن ميتواند رشد كند. هركدام فداي ديگري شوند، هر دو آسيب ميبينند. اما به دليل اينكه مسوولان امنيتي توانايي و قدرت قهريه در اختيار دارند و در بسياري ازموارد اعتقاد به اين توازن ندارند، معمولا فرهنگ قرباني ميشود و در نتيجه آن امنيت هم آسيب ميبيند. در قرباني شدن فرهنگ و بيتوجهي به آن ناخواسته مشكلات امنيتي شديدي بر جامعه بار ميشود. نمونهاش را در همين ماجراي فيلترينگها ببينيد.
گزارشهاي رسمي ميگويد كه بعد از فيلتر شدن تلگرام ريزش اساسي در افراد و اعضايش صورت نگرفته است. تنها اتفاقي كه در اين ميان افتاده است، دسترسي پيدا كردن ميليونها ايراني به فيلترشكن بوده است. اين فيلترشكنها براي دسترسي به تلگرامي است كه تا به حال كار عادي خودش را ميكرد و مخاطبانش كارهاي فرهنگي، تجاري، صنفي، و حتي ارتباطات محدود شخصي انجام ميدادند. طبعا درصدي از اين ارتباطات ميتواند مشكلات سياسي و فرهنگي و اخلاقي داشته باشد. اما وقتي براي كنترل همين ارتباطات نگاه امنيتي وارد ميشود و به دلايل عمدتا سياسي و مراقبتهاي امنيتي فيلتر ميشود، مردم به فيلترينگ رو ميآورند.
نگراني اصلي فرهنگي و اخلاقي من بسته شدن تلگرام نيست. نگرانياي كه همه دلسوزان فرهنگ و اخلاق و دين را آزار ميدهد فيلترينگي است كه به دليل ديده نشدن تلگرام صورت گرفته اما در يك كار مقبول اجتماعي و غير قابل جلوگيري ميليونها نسل جوان داراي فيلترينگي شدهاند كه فقط به تلگرام سر نميزنند. به راحتي اگر بر صفحه كيبورد تلفن يا لپتاپ خود هر سايت ضد اخلاقي، ضد ديني، مروجان خشونت، را كليك كنند، به راحتي ميتوانند به آن دسترسي يابند. اينجاست كه فرهنگ قرباني سياست ميشود. اين جامعه پر فيلترشكن كه جزيي از امكانات همه تلفنها و لپتاپها شده است، حتما از لحاظ امنيتي و اخلاقي و ديني آسيب بيشتري ميخورند و آسيب بيشتري هم ميتوانند بزنند. فراگيري فيلترشكن- بنا به حجم گستردهاي كه آمار رسمي ومسوولان رسمي ميگويند - از نظر اخلاقي و سياسي و امنيتي خطرهاي جبرانناپذيرتر و جديتري از دسترسي عادي به شبكههاي اجتماعي دارد.