در نعمت و نقمت تحريم ها
محمد ذاكري
جمله معروفي است كه ميگويد«آنچه تو را نكشد قويترت ميكند. » حالا اين پرسش در سالهاي اخير همواره مطرح بوده كه آيا اين ضرب المثل در باب تاثير تحريمها بر كشور ما نيز صادق است يا خير؟ طي 10 سال گذشته كه دامنه تحريمها هرروز گستردهتر شده است اظهارنظرها و مواضعي كه سياستمداران و مسوولان كشور اتخاذ كردهاند روي طيفي قرار ميگيرد كه يك سر آن تمجيد از تحريمها و بيان بركات و فوايد بيشمار آن براي كشور يا بياثر بودن تحريمها تا حد كاغذپاره خواندن آنها را شامل ميشد و در سر ديگر آن اثرگذاري كامل آنها تا حد فلج كردن اقتصاد و صنعت و تجارت كشور و انداختن گناه همه مشكلات و بيتدبيريهاي فردي و جمعي و فرهنگي بر گردن تحريمها را در بر ميگرفت. از سوي ديگر براي برخي از فعالان و جناحهاي سياسي ابزار تخريب رقبا و ايجاد آراي مثبت براي خود و آراي منفي براي ديگران نيز بوده است. در اين ميان برخي نيز فرصت يافتند تا با عنوان دورزدن تحريمها از مواهب متعدد و رانتهاي رنگارنگ و سودهاي بادآورده بهرهمند شوند. جالب اينجاست كه از اين خوان، بيشترين بهره نصيب «مردم ايران» شده است. طرف مقابل از سردمداران امريكا و اسراييل و... گرفته تا آتش بياران تحريم نظير منافقين و گروههاي برانداز و... همه اين تحريمها را براي نجات مردم ايران عنوان ميكنند و در اين سوي ميدان هم همواره براي مقابله با تحريمها و پيشبرد اهداف نظام از مردم هزينه ميشود و در نهايت هم بيشترين فشار ناشي از تحريمها در معيشت همين مردم و كوچك شدن سفره ايشان احساس ميشود اما تا جايي كه به خاطر دارم كمتر يك نظرسنجي علمي و واقعي از همين مردم صورت گرفته تا ديدگاه مردم درباره آثار تحريمها و نحوه برون رفت از اين ميدان مشخص شود. اگر اين نكته را در نظر آوريم كه يكي از مهمترين اهداف برنامههاي تحريمي افزايش شكاف بين مردم و حكومت، نااميد كردن مردم از نظام سياسي براي بهبود اوضاع سياسي و اقتصادي، افزايش فاصله و تنافراهداف و آرمانهاي قاطبه مردم و نظام سياسي و در يك كلام جداكردن مردم از حكومت براي افزايش شكنندگي و آسيبپذيري هردوطرف به ويژه حكومت است يافتن راه علاج چندان غريب نيست. كافي است با مردم صادق و به آنها پاسخگو باشيم، زمينه مشاركت بيشتر و واقعي ايشان در اداره امور كشور را فراهم آوريم و ديدگاههايي را كه نظر مردم را زينه الملك تلقي ميكند كنار نهيم؛ نهادهاي انتخابي و پاسخگو را تقويت و از حجم دخالت و قدرت نهادهاي غيرمسوول و غيرپاسخگو بكاهيم و... و بدين سان اعتماد مردم به نظام و همبستگي و اتحاد دروني را تقويت كنيم. اگرنظام عزمي جدي در اين مسير داشته باشد، ترديدي نيست كه در آستانه پنجمين دهه انقلاب اسلامي، عدو سبب خير شده و تحريمها نعمت و بركت خود را هم نشان خواهند داد.