بازي جديد رياض با اردن؟
سه كشور عربي حاشيه خليج فارس پيشنهاد دادند كه بستهاي كمكي به مبلغ 2 ميليارد و 500 ميليون دلار در طول پنج سال آينده براي كمك به اقتصاد اردن در اختيار اين كشور قرار دهند. در شرايطي كه بيش از يك سال از پايان دوره كمكهاي پيشين شوراي همكاري خليج فارس به اردن ميگذرد و اين بسته به دليل اختلافهاي داخلي درون شوراي همكاري تمديد نشده است، بعد از بحران اخير در اردن و اعتراضهاي گسترده به سياستهاي اقتصادي دولت اين كشور، پادشاه عربستان سعودي از رهبران كشورهاي كويت و امارات متحده عربي دعوت كرد تا در يك نشست چهارجانبه در مكه براي كمك به اردن شركت كنند. به گزارش خبرگزاري رسمي عربستان سعودي، در اجلاس يكشنبه شب مكه كه با حضور پادشاه عربستان، سلمان بن عبدالعزيز، امير كويت، صباح احمد الصباح، معاون رييسجمهور و نخستوزير امارات، محمد بن راشد المكتوم و پادشاه اردن، عبدالله دوم انجام شد، وعده دادهشد تا كمكي 2 ميليارد و 500 ميليون دلاري براي بازپرداخت بدهيهاي اردن به بانك جهاني، صندوق بينالمللي پول و جبران كسري بودجه 700 ميليون دلاري اين كشور از سوي سه كشور كويت، عربستان و امارات در يك دوره پنج ساله پرداخت شود.
راهپيماييها و اعتراضهاي گسترده به طرح افزايش ماليات بر درآمد و افزايش قيمتها به ويژه افزايش قيمت سوخت، يك هفته پيش به كنارهگيري نخستوزير اين كشور، هاني الملقي منجر شد. پادشاه اردن، عمر الرزاز، وزير آموزش و پرورش و مقام پيشين بانك جهاني را با وعده پس گرفتن طرح افزايش مالياتها، نامزد نخستوزير اردن كرد. چند روز بعد از اين تحولات بود كه پادشاهي عربستان سعودي از برگزاري نشست چهارجانبه مكه براي كمك به اردن خبر داد. به نوشته پايگاه خبري الجزيره قطر، دليل عجله رياض براي كمك به امان، نگراني عربستان از وقوع مجدد اعتراضهاي مردمي در كشورهاي عربي و تكرار تجربه بهار عربي است كه ميتواند بنيانهاي اين پادشاهي و متحدانش در كشورهاي عربي را به مخاطره بيندازد. عربستان سعودي، بر خلاف گذشته براي كمك به اردن، كه ميزبان 3 ميليون آواره جنگي كشورهاي عربي است، از ابزار شوراي همكاري خليج فارس استفاده نكرده است، چرا كه اختلافهاي زيادي در شوراي همكاريها وجود دارد و رياض علاقهمند است تا كشورهاي عربي ديگر را از تاثير و حمايت قطر دور نگه دارد. طي ماههاي گذشته عنوان ميشد كه اردن به دليل مواضع پادشاه اين كشور در حمايت از مردم فلسطين و همچنين روابط گرم با تركيه و از سرگيري رابطه با شبكه خبري الجزيره قطر بهشدت از طرف عربستان سعودي تحت فشار اقتصادي و مالي قرار گرفته است.