اروپاييها بايد نهادي را ايجاد كنند كه هيچ مراوده مالي و اقتصادي با امريكا نداشته باشد تا تحريمهاي مضاعف و يكجانبه ايالات متحده اثري روي آن نداشته باشد.
بايد توجه داشت كه تحريمهاي امريكا، تحريمهاي يكجانبه مضاعف است. به اين معني كه شركتها و دولتهايي كه رابطه مالي و تجاري با ايالات متحده دارند اگر تحريمهاي امريكا را رعايت نكنند نميتوانند تعاملات خود را با امريكا ادامه بدهند. اما اكنون به نظر ميرسد كه اروپاييها قصد دارند يك نهاد مالي جديد را با سرمايه خود ايجاد كنند تا از اين طريق بتوانند مبادلات مالي و تجاري خود با ايران را حفظ كنند.
بهطور مثال اگر اين نهاد بخواهد نفت ايران را خريداري كند به دليل اينكه با امريكا مراوده مالي ندارد تحريمهاي ثانويه امريكا به آنها تسري پيدا نميكند.
از طرفي توافقهاي دوجانبه ميان كشورهاي اروپايي مانند سوييس و اتريش و همچنين ارايه بسته پيشنهادي نشان ميدهد كه اروپاييها قصد دارند اين پيغام را به امريكا ارسال كنند كه كماكان پايبند به برجام و متعهد به حفظ آن با ايران هستند و نكته دوم اينكه در مقابل تحميلهاي امريكا قصد دارند خط و مشياي را اتخاذ كنند كه وابستگي و تحميلهاي گذشته را نداشته باشد.
در حال حاضر انتظار اين است كه سفرهاي اينچنيني رييسجمهور در صدر هيات بلندپايه به كشورهاي اروپايي موجب استحكام روابط ايران و اروپا شود و آنها نيز به تعهدات خود پايبند باشند. اما اينكه اروپاييها تا چه حد به تعهدات خود پايبند باشند به مذاكرات آينده ميان طرفين بستگي دارد.
در اين ميان يك امكان وجود دارد كه امريكا معافيتهايي را براي برخي از شركتها و كمپانيهاي اروپايي در مراوده با ايران قائل شود كه اين هم به شرايط آينده بستگي دارد.
اروپاييها به نظر ميرسد رويه متفاوتي را در پيش گرفتهاند. ما اكنون شاهد آن هستيم كشورهايي همچون ژاپن، كره و هند از پيش اعلام كردند كه خريدهاي خود را كاهش ميدهند يا حتي ژاپن اعلام كرد كه خريد از امريكا را جايگزين ايران ميكند.
آنها از پيش هم نشان دادهاند كه دنبالهرو نظرات امريكا هستند. اما اتحاديه اروپا وارد چند چالش عمده با امريكا شده است. يكي از آنها بحث معاهده آب و هوايي پاريس است كه دولت ترامپ از آن خارج شده است.
همچنين امريكا تعرفههاي سنگيني را در خصوص صادرات فولاد و آلومينيوم اروپا وضع كرده است. از همان ابتداي روي كار آمدن دونالد ترامپ در امريكا آنگلا مركل، صدراعظم آلمان اعلام كرد كه بهتر است اروپا يك ساختار امنيتي جديد براي خود تعريف كند چرا كه ترامپ ساختار ناتو را تهديد كرد و خواستار پرداخت سهميه اعضا براي تامين امنيت خود شد و همچنين از خروج بريتانيا از اتحاديه ابراز شادماني كرد كه نشان از اين داشت امريكا يك اروپاي متحد را نميخواهد. اكنون يك شكاف ميان امريكا و اتحاديه اروپا به وجود آمده است.
اما اروپا سعي ميكند به تدريج وابستگي تجاري و مالي خود با امريكا را كاهش دهد. اما به اينگونه نيست كه به ناگاه دست به يك تغيير رويكرد در قبال امريكا بزند. هرچند آنها نيز تعرفههاي متقابلي را براي امريكا وضع كردهاند. در خصوص برجام نيز اروپاييها اعلام كردند كه اين توافق به نفع صلح و امنيت بينالمللي است و سپس اعلام كردند كه به اين توافق پس از خروج امريكا پايبند هستند.
بنابراين اكنون به دنبال راهي هستند تا با تحريمهاي امريكا دچار مشكل نشوند. اينكه تا چه حد اين موضوع تحقق پيدا كند و ايران را نيز راضي كند از جمله مباحثي است كه بايد منتظر بود و ديد چه پيشنهاداتي از سمت اروپا براي حفظ برجام به دست ايران خواهد رسيد.
در حال حاضر بايد گفت كه روسيه و چين نسبت به تحريمهاي شوراي امنيت پايبند هستند ولي به تحريمهاي يكجانبه پايبند نيستند. اما آنها عملا از اين تحريمها منتفع شدند. هند، چين و كره جنوبي به جاي پرداخت پول نقد در قبال نفتي كه از ما دريافت ميكنند، روپيه يا كالا به ايران ميدادند يا اينكه اين ارزها را بلوكه ميكردند و تحريمهاي امريكا را به نحوي اجرا كردند.
بالاخره چينيها تعاملات گستردهاي با امريكا دارند و نميخواهند اين تجارت را از دست بدهند. اما واقعيت آن است كه اروپاييها در برابر امريكا تا حدي عزت نفس خود را حفظ ميكنند، اما كشورهاي خاوردور بهشدت دنبالهرو امريكا هستند و دقيقا نظرات امريكا را اجرا ميكنند.