درباره بانك آستان قدس
احمد حاتمييزد
علاقهمندي نهادهاي مختلف به تاسيس بانك غير قابل درك است. اوايل انقلاب همه نهادها و وزارتخانهها قصد تاسيس دانشگاه را داشتند تا در اين دانشگاهها نيروهاي متخصص تربيت كنند. در حال حاضر هم همه قصد تاسيس بانك دارند كه اقدام درستي نيست. نهادها با تشكيلاتي كه دارند نميتوانند يك بانك را به صورت حرفهاي اداره كنند، زيرا در اين شرايط صاحب بانك داراي قدرتي است كه نحوه استفاده از اين قدرتها با منافع سپردهگذاران سازش ندارد.
نمونه آن بانكهاي وابسته به نيروهاي مسلح است. نظام اين بانكها فرماندهي است، يعني زيردست بايد از مافوق خود اطاعت كند. اين درحالي است كه بانك بايد استقلال راي داشته باشد و طوري رفتار كند كه بيش از رعايت منافع سهامدار، منافع سپردهگذاران را رعايت كند. نقش بانك مركزي حفظ امنيت صاحبان سپرده است. بانك مركزي نبايد به هيچ بانكي اجازه دهد از سپردهگذاران براي اعطاي اعتبار به صاحبان آن بانك استفاده كند. درحالي كه آستان مقدس قصد دارد بانك تاسيس كند تا از سرمايه سپردهگذاران استفاده كند. اين كار خلاف ضوابط حرفهاي بانكداري است. بانك بايد بررسي كند كه چگونه ريسك از دست رفتن سپرده مردم را مديريت كند و زماني كه وام پرداخت ميكند بايد اين نكته را رعايت كند كه به يك وامگيرنده بيش از حد معيني تسهيلات نپردازد. اما زماني كه غولي مانند آستان قدس صاحب بانك باشد مدير بانك نميتواند جوانب را رعايت كند و مجبور ميشود هر آنچه آستان قدس ميخواهد را در اختيارش قرار دهد. هدف آستان قدس براي تاسيس بانك استفاده از سپردههاي مردم براي شركتها و موسسات توليدي خود است. زيرا مبالغي طلب ميكند كه يك بانك معمولي حرفهاي حاضر نيست، بپردازد. نبايد اين تصور به وجود آيد كه برخي نهادها ميخواهند از وجوه مردم استفاده كنند و دير يا زود به سرنوشت موسسات غيرمجاز گرفتار شوند. اميدوارم آستان قدس در اين دام گرفتار نشود.