معرفي كانديداهاي جايزه
آستريد ليندگرن
اميد ايران در جام جهاني ادبيات كودك و نوجوان
پيمان نوروزي
معرفي كانديداهاي انجمن نويسندگان كودك و نوجوان براي جايزه آستريد ليندگرن ديروز در يك نشست خبري در دفتر اين انجمن با حضور فريدون عموزاده خليلي (رييس هياتمديره انجمن كودك و نوجوان) و جعفر توزندهجاني (دبير انجمن نويسندگان كودك و نوجوان) با حضور جمعي از خبرنگاران برگزار شد.
در اين برنامه در بخش مروج كتابخواني «علياصغر سيدآبادي» و در بخش نويسندگي «جمشيد خانيان» كانديداهاي انجمن نويسندگان كودك و نوجوان معرفي شدند.
فريدون عموزادهخليلي در اين نشست اظهار اميدواري كرد كه با معرفي اين نامزدها اين جايزه امسال به كانديداي ايراني تعلق بگيرد. او گفت: اين جايزه از سال 2002 براي يادبود آستريد ليندگرن نويسنده پرآوازه سوئدي پايهگذاري شده است . شوراي فرهنگي سوئد اين جايزه را با هدف ترويج نگاه انساني ليندگرن به مسائل، رنجها و روياهاي كودكان پايهگذاري كرد. توجه به ارزشهاي انساني در كنار كيفيت ادبي و هنري از جمله ملاكهاي اين رويداد ادبي است و باتوجه به جايزه نقدي ارزشمند اين انجمن از آن به عنوان نوبل ادبيات كودكان و نوجوانان ياد ميشود.
او ادامه داد: «انجمن نويسندگان كودك و نوجوان سه سال است كه در كنار كانون پرورش فكري كودكان و شوراي ادبيات كودك و موسسه پژوهشي تاريخ ادبيات، از ايران كانديدا معرفي ميكند. متاسفانه تاكنون كانديداهايي كه از سوي ايران معرفي شدهاند، موفق به دريافت جايزه نشدهاند. نويسندگاني همچون توران ميرهادي، فرهاد حسنزاده در نوبتهاي مختلف معرفي شدند اما با وجود شايستگي آنها هنوز اين جايزه به يك فرد ايراني تعلق نگرفته است. امسال سعي كرديم با توجه به ملاكهاي جايزه در بخش نويسندگي و تصويرگري و مروجين كتاب افرادي را معرفي كنيم كه كيفيت لازم را براي دريافت جايزه دارند .
عموزادهخليلي قبل از اعلام اسامي برگزيده نكتهاي را خاطرنشان كرد و گفت: «وقتي پاي يك حركت ملي به ميان ميآيد مثل زماني كه ورزشكاران ما در رقابتهاي جهاني حاضر ميشوند بايد فارغ از سلايق و جايگاهها، تمام نهادهاي ملي، مدني، دولتي و خصوصي همراه شوند تا اين افتخار ملي به وقوع پيوندد. بايد در راستاي مصلحت ملي به فكر ارايه چهرهاي معتبر باشيم. همانطور كه در جام جهاني و المپيك حتي نهادهاي غيرمرتبط نيز از تيمهاي ملي حمايت ميكنند براي معرفي چهرههاي فرهنگي و ادبيمان به جهان نيز بايد به همين شكل عمل كنيم . انتظار داريم اين جايزه كه به نوعي جام جهاني ادبيات كودك و نوجوان است از سوي وزارت ارشاد، صدا و سيما و هر نهادي كه مطلوبيت فرهنگي دارد چه دولتي و چه خصوصي مورد حمايت قرار بگيرند.» او يكي از پيش نيازهاي اصلي موفقيت در چنين جشنوارههايي را سرمايهگذاري در بخش ترجمه آثار دانست و اضافه كرد: «مطمئنم اگر نامزدهاي قبلي را نيز به خوبي معرفي كرده بوديم تاكنون اين جايزه به نويسندگان ايراني نيز رسيده بود.»
اين نويسنده كودك و نوجوان همچنين در تشريح رويكرد امسال انجمن براي معرفي كانديداها گفت: «امسال در بخش مروج كتابخواني رويكردما به اين صورت بود كه فرد مورد نظر كسي باشد كه نهادي عمل كرده است نه فردي. همچنين از سيستمهاي سنتي عبور كرده و با نوآوري سيستمي براي ترويج كتابخواني بنا كرده باشد. علاوه بر اين، اثرگذاري و فراگيري فعاليتهاي او دامنه وسيعي از كودكان در مناطق مختلف را پوشش داده باشد. استمرار در فعاليت كتابخواني نيز يكي از اصليترين معيارهاي ما براي انتخاب بود.» او درباره معرفي نويسنده نيز گفت: «سعي كرديم با در نظر گرفتن ملاكهاي خود جايزه فردي را معرفي كنيم كه در تمام كتابهايش نگاه انساني حاكم است و داستانهايش بازتابدهنده رنج، فقر و روياهاي كودكان است و نيز داستانها از زباني قوي و ساختاري درست برخوردار باشند.» جعفر توزندهجاني، دبير انجمن نويسندگان كودك ونوجوان از جهاني شدن دايره فعاليتهاي انجمن ابراز خوشحالي كرد و افزود: «بيش از صد مقاله و اثر پژوهشي بر آثار آقاي خانيان صورت گرفته است و اين نشاندهنده اثرگذاري اين نويسنده است. او در تمام 44 اثر داستانياش كه تقريبا تمام آنها جوايز مختلفي را از آن خود كردهاند سبك ويژهاي دارد كه حتي ميتوان فقط با خواندن داستانهايش پي به نام نويسنده آن برد. خانيان با توجه به تجربههاي زيستي مختلفي كه داشته و با در نظر گرفتن افسانههاي شهرهاي مختلف نگاه انساني و اجتماعي خاص خود را دارد. نگاه ويژهاش به جنگ در داستانهاي كودك و بزرگسال نيز قابل توجه است. از موضوعات ديگري كه در آثار خانيان مشهود است، مساله سالمندان و ارتباط بين نسلهاست. اما هيچ يك از آثار او رنگ تعليمي و آموزشي ندارد .
عموزادهخليلي نيز در پاسخ به چرايي انتخاب علياصغر سيدآبادي گفت: «مهمترين نكته اين انتخاب در بررسيهاي اوليه هيات مديره، اجتماع محور بودن فعاليتهاي ايشان محسوب ميشود. نهادسازي و راهاندازي باشگاههاي كتابخواني از جمله فعاليتهاي سيدآبادي است كه بيشك فقط با همت و پايمردي ايشان اجرايي شد. پنج هزار باشگاه كتابخواني با بيش از پانصد هزار كودك كه اعضاي آن را تشكيل ميدهند از جمله اتفاقات مهمي است كه در انتخاب سيدآبادي براي كانديداي بخش مروجين كتابخواني حائز اهميت است. جشنواره «لاكپشت پرنده» و جايزه «گوزن زرد» نيز از ديگر فعاليتهاي سيدآبادي در راستاي ترويج فرهنگ كتابخواني است.»