شهروندان افغانستان زير سايه تهديد و خشونت راي دادند
صندوق‌هاي آغشته به خون
شهاب شهسواري
نزديك به 200 حادثه امنيتي، كشته شدن ده‌ها راي‌دهنده و جراحت صد‌ها نفر ديگر باز هم نتوانست جلوي اخذ آرا در نزديك به نيمي از حوزه‌هاي راي‌گيري در افغانستان را بگيرد. هر چند كه برخي صندوق‌هاي راي به دليل شرايط امنيتي اصلا به روي راي‌دهندگان باز نشدند و بخشي از حوزه‌ها كه تحت تسلط گروه طالبان قرار داشتند، شاهد برگزاري راي‌گيري نبودند، اما باز هم در مناطق مختلف افغانستان با وجود تهديد بمب‌گذاري و حملات انتحاري، نزديك به 3 ميليون واجد شرايط راي‌دهي از ميان 8ميليون و 900 هزار ثبت‌نام شده موفق شدند، راي خود را درون صندوق‌هاي اخذ راي بيندازند. برگزاري انتخابات در ميان جنگ و اشغال نظامي، شايد براي دولت كابل يك موفقيت محسوب شود، اما مرگ ده‌ها نفر از راي‌دهندگان و چندين نيروي پليس در روز برگزاري انتخابات، كشته شدن فرمانده پليس قندهار در آستانه انتخابات و مرگ 10 نامزد انتخابات طي هفته‌هاي مانده به برگزاري اين انتخابات، نشان مي‌دهد كه راي‌دهندگان افغانستان در چه شرايط سختي آراي خود را به صندوق‌ها انداخته‌اند.
بر اساس بيانيه كميسيون مستقل انتخابات افغانستان، برخي حوزه‌هاي راي‌گيري كه امكان گشودن صندوق‌ها در ساعت‌هاي راي‌گيري روز شنبه را پيدا نكردند، روز يكشنبه پذيراي راي‌دهندگان بودند. اين حوزه‌ها به دليل كمبود تعرفه‌هاي راي‌گيري يا دستگاه‌هاي الكترونيكي تشخيص هويت از اخذ آرا بازمانده بودند. اما در بسياري از مناطق مهم افغانستان راي‌گيري بين ساعات 7 صبح تا 4 بعدازظهر روز شنبه برگزار شد. كمبودها در برخي مناطق باعث شد تا تعدادي از راي‌دهندگان ساعت‌ها پشت در حوزه‌هاي تعطيل راي‌دهي منتظر بمانند و نهايتا موفق به راي دادن نشوند، هر چند كميسيون مستقل انتخابات وعده داد كه همه شهروندان توان راي دادن داشته باشند و با تمديد يك روزه زمان راي‌گيري تا روز يكشنبه، مشكل حوزه‌هاي تعطيل را حل كرد. اين اولين‌بار بود كه دولت افغانستان راسا بدون دخالت قدرت‌هاي خارجي انتخابات را برگزار مي‌كرد. يك سال مانده به برگزاري انتخابات رياست‌جمهوري، موفقيت در برگزاري اين انتخابات مي‌توانست نشانه مهمي از آمادگي كشور براي تعيين رييس‌جمهور تازه باشد، هر چند كه يك‌سوم ولسوالي‌هاي افغانستان تحت حاكميت يا در خطر حمله طالبان است و هنوز برگزاري انتخابات در آنها ممكن نشده است. در ولايات قندهار و غزني هم به دليل حملات اخير طالبان برگزاري انتخابات براي مدتي طولاني‌تر نسبت به مناطق ديگر به تاخير افتاده است. دو روز قبل از انتخابات طالبان در حمله‌اي موفق شد، ژنرال عبدالرزاق فرمانده پليس ولايت قندهار را ترور كند، مساله‌اي كه باعث شد انتخابات در اين ولايت تا زمان نامعلومي به تاخير بيفتد.
به گزارش الجزيره، روز شنبه انفجار يك بمب كنار جاده‌اي در ناحيه 15 كابل پايتخت افغانستان باعث كشته شدن يك نيروي پليس و جراحت يك شهروند غيرنظامي و يك نيروي پليس ديگر شد. حملات مسلحانه و بمب‌گذاري‌ها در كابل دست‌كم باعث كشته شدن 9 نفر و زخمي شدن 114 نفر ديگر شد. در ولايت كونار دو زن در مسير صندوق راي كشته شدند، ولايت قندوز شاهد بيشترين تلفات در روز انتخابات بود جايي كه دست‌كم 31 نفر كشته و 114 نفر مجروح شدند، در ولايت هلمند دو راكت به نزديكي فرودگاه لشكرگاه اصابت كرد و در ولايت اورازگان نيز حملات راكتي گزارش شد. در مجموع 200 حمله در نقاط مختلف افغانستان روز شنبه انجام شد كه بر اثر آن دست‌كم 50 غيرنظامي و 28 نيروي پليس جان خود را از دست دادند و 470 نفر عمدتا از ميان غيرنظاميان مجروح شدند. در ادامه حملات به راي‌دهندگان روز يكشنبه هم به گزارش آسوشيتدپرس در ننگرهار دست‌كم 11 غيرنظامي با انفجار يك بمب كنارجاده‌اي جان خود را از دست دادند. از زمان آغاز كارزار انتخاباتي در افغانستان تاكنون 10 نامزد انتخاباتي جان خود را در حملات نيروهاي شبه‌نظامي از دست داده‌اند. نزديك به 70 هزار نيروي امنيتي افغانستان در انتخابات شنبه و يكشنبه مسووليت تامين امنيت حوزه‌هاي اخذ راي را بر عهده داشتند، اين اولين‌بار در 17 سال گذشته از زمان اشغال نظامي افغانستان توسط امريكا و ناتو است كه برگزاري انتخابات بدون دخالت نيروهاي خارجي و به صورت اختصاصي با نظارت نيروهاي امنيتي افغان برگزار مي‌شود. اشرف غني، رييس‌جمهور افغانستان روز شنبه بعد از اينكه راي خود را به صندوق انداخت، از نيروهاي امنيتي افغانستان و بخصوص نيروي هوايي ارتش اين كشور به دليل رساندن صندوق‌ها و تعرفه‌هاي راي به مناطق صعب‌العبور و مناطقي كه در مركز جنگ با طالبان قرار دارند، تشكر كرد .
به نوشته نيويورك تايمز برگزاري انتخابات در دو روز گذشته يك آزمايش مهم براي دولت ائتلافي كابل است كه طي سال‌هاي گذشته به شدت دچار اختلاف نظرها و شكاف‌هاي جدي بود. اختلافات داخلي، انتقادهاي تند گروه‌هاي اپوزيسيون، جنگ با شبه‌نظاميان و گروه‌هاي تروريستي و تلاش براي جلب نظر دولت‌هاي خارجي، مشكلات بزرگي بود كه دولت ائتلافي افغانستان بايد با آن روبه‌رو مي‌شد، دولتي كه تنها يك سال از عمر آن باقي مانده و قرار است به زودي استمرار كارش را به راي شهروندان بگذارد. از سال 2001 تاكنون بيش از يك ميليارد دلار براي برگزاري 5 دوره انتخابات در افغانستان هزينه شده است، اما همچنان ترديدهاي زيادي در ميان گروه‌هاي سياسي در مورد فرآيند برگزاري انتخابات در اين كشور وجود دارد. انتخابات دوره قبل رياست جمهوري با ادعاي تقلب‌هاي وسيع، افغانستان را ماه‌ها وارد بحران سياسي كرد تا آنكه عاقبت گروه‌هاي رقيب تصميم گرفتند با ايجاد ائتلافي ميان دو رقيب اصلي انتخابات، يك دولت وحدت ملي تشكيل دهند. انتخابات هفته جاري نيز زير سايه اتهام تقلب قرار داشت، موضوع راي دادن چندباره و استفاده از آراي جعلي، موضوعي بود كه نهايتا برگزاركنندگان انتخابات را به معرفي دستگاه‌هاي الكترونيكي ثبت اثر انگشت مجبور كرد، اما استفاده از اين دستگاه‌ها كه در روزهاي آخر منتهي به انتخابات از سوي برگزاركنندگان اجباري اعلام شد، به دليل كمبود امكانات باعث شد تا برخي شعبه‌هاي راي‌گيري نتوانند به موقع راي‌گيري را آغاز كنند. به نوشته نيويورك تايمز، مشكلات انتخابات حتي بعد از بسته شدن صندوق‌هاي اخذ راي هم ادامه داشت و دست‌كم در 79 درصد از حوزه‌هاي راي‌گيري به دليل فقدان برق، امكان شمارش آرا بلافاصله بعد از پايان راي‌گيري وجود نداشت. كميسيون مستقل انتخابات افغانستان اعلام كرده است كه نتايج رسمي انتخابات دست‌كم دو هفته ديگر اعلام خواهد شد.