به مناسبت درخشش اين روزهاي خوان ماتا
مرد پشت محوطه جريمه
هومن اكبري
خوان مانوئل گارسيا ماتا نام كامل بازيكني است كه اين روزها استعدادش در ضربات ايستگاهي نزديك به محوطه جريمه را به رخ مي‌كشد و تيم مورينيو را به بازي برمي‌گرداند. ماتا كه در كودكي علاقه‌مند به تنيس روي ميز بود، پا در راه پدر فوتباليست خود گذاشت و دوران فوتبال خود را در باشگاه پدرش، رئال اوويه‌دو آغاز كرد. در نوجواني با نمايش توانايي‌هاي خود، نظر استعدادياب‌هاي رئال‌مادريد را جلب كرد و به لافابريكا پيوست. فصل به فصل به تيم‌هاي پايه بالاتر رئال‌مادريد اضافه شد تا وقتي كه به كاستيا رسيد. در رئال كاستيا همراه با هم‌تيمي‌اش آلوارو نگردو درخشيد تا براي بازي در تيم اصلي رئال‌مادريد فراخوانده شد. خوان نتوانست در سانتياگو برنابئو ماندگار شود و براي پيشرفت تصميم گرفت راه خود را از مادريد جدا كند. از تيم‌هايي كه به او علاقه‌مند بودند، والنسيا را انتخاب كرد. در مستايا همراه بازيكناني چون داويد ويا، داويد سيلوا و خواكين سانچز درخشان ظاهر شد و بيش از پيش مورد توجه قرار گرفت. بازي‌هاي خوب او در پيراهن خفاش‌هاي مستايا باعث انتخاب او براي بازي در جام جهاني ۲٠۱٠ شد. خوان ماتا كه در آن دوران جواني جوياي نام بود اكثر مواقع نيمكت‌نشين تيم ملي بود اما موفق به بالا بردن معتبرترين جام ملي دنيا شد. خوان ماتا در دوره‌اي ظهور كرد كه اسپانيا مملو از هافبك‌هاي خلاق و بازيساز بود و به خاطر همين در تيم ملي كمتر مورد استفاده قرار مي‌گرفت. در يورو به عنوان بازيكن ذخيره به‌كار گرفته شد. در فينال آخرين گل جام ملت‌هاي اروپا را وارد دروازه بوفون كرد تا كارنامه‌اش در سال ۲٠۱۲ با قهرماني يورو پربارتر شود.
ماتا در فصل دوم حضورش در چلسي از قهرماني بي‌نصيب نماند و توانست با چلسي ليگ اروپا را هم به دست آورد تا در كنار هم‌وطن و هم تيمي‌اش، فرناندو تورس، جزو اولين بازيكناني در تاريخ شوند كه قهرماني جام جهاني، جام ملت‌هاي اروپا، ليگ قهرمانان و ليگ اروپا را تجربه كرده‌اند. زماني كه مورينيو براي بار دوم به چلسي آمد، ماتا روز به روز از كانون توجهات خارج مي‌شد. اختلاف بين او و مورينيو زمينه‌ساز افت و افول خوان شد تا جايي كه مجبور به ترك بريج شد. از ليگ جزيره دور نشد و به منچستريونايتد بحران‌زده آن دوران پيوست و شماره ۸ را پوشيد. در اولدترافورد توانست خود را بازيابي كند اما دريغ از اينكه حال و روز منچستريونايتد جالب نبود. بعد از يك نيم فصل حضور در اولدترافورد، ماتا به تيم ملي اسپانيا براي حضور در جام جهاني ۲٠۱۴ اضافه شد. مانند دوره قبل نيمكت‌نشين بود ولي اين‌بار خبري از موفقيت نبود. اسپانيا با عملكرد بسيار بد در دور گروهي حذف شد و به خانه برگشت. اين تورنمنت آخرين تورنمنتي بود كه با پيراهن لاروخا وارد ميدان مي‌شد. در فصل
15-۲٠۱۴ و با ورود لويي فن‌خال به منچستر، ماتا در پست غيرتخصصي خود، وينگر راست به كار گرفته شد كه اين تصميم باعث شد او نتواند تمام توانايي‌هاي خود را نشان دهد ولي با اين حال خوان ماتا بيشتر از گذشته گلزني مي‌كرد. يكي از صحنه‌هايي كه شايد فوتبالدوستان از خوان ماتا از ياد نبرند، دبل او در مقابل ليورپول و در آنفيلد است. خوان با يك ضربه آكروباتيك زيبا و يك بغل پا، منچستريونايتد را مقابل حريف ديرينه خود پيروز كرد. ماتايي كه در چلسي جام‌هاي زيادي را به كارنامه خود اضافه كرده بود، در دو فصل اول حضورش در منچستريونايتد عنواني را كسب نكرد. در فصل 16-۲٠۱۵ فصل را اميدوارانه آغاز كردند و مسابقه‌هاي متعددي را با گلزني‌هاي ماتا پيروز شدند. اما افت منچستريونايتد به تدريج شروع شد تا جايي كه حتي براي كسب سهميه ليگ قهرمانان اروپا هم به زحمت افتادند و نتوانستند آن را
به دست آورند.
شياطين سرخ در كنار ناكامي‌ها، توانستند به فينال جام حذفي راه يابند كه در آن مسابقه خوان ماتا با زدن گل تساوي به كريستال پالاس منچستريونايتد را به بازي برگرداند. منچستري‌ها در يك بازي سخت توانستند پيروز شوند و جام را بالاي سر ببرند. اين اولين قهرماني ماتا با پيراهن سرخ منچستريونايتد بود. ورود ژوزه مورينيو به منچستريونايتد در وهله اول نمي‌توانست خبر خوبي براي خوان باشد اما هر قدر كه زمان مي‌گذشت، عدم وجود اختلاف بين او و مورينيو اثبات شد. ماتا هر وقت كه با دستور آقاي خاص در بازي حضور پيدا مي‌كرد موثر ظاهر مي‌شد. ولي باز هم او در پست غيرتخصصي خود توپ مي‌زد. با حضور مورينيو منچستريونايتد و همين‌طور ماتا برنده عنوان‌هايي مانند سوپركاپ، جام اتحاديه و ليگ اروپا شدند. در فصل دوم مورينيو در اولدترافورد ماتا بيش از قبل بازي مي‌كرد اما به‌دليل تاكتيك‌هاي اتخاذ شده از سوي مورينيو، نوع بازي منچستريونايتد علي‌الخصوص خوان ماتا شكل ديگري به خود گرفته بود. در اين فصل ماتا نتوانست با منچستريونايتد بدرخشد اما او در بيرون زمين درخشيد و شاهكار كرد. خوان ماتا انجمن خيريه‌اي به نام
Common Goal تاسيس كرد كه خود او و ديگران بتوانند به كودك‌هاي نيازمند كمك‌رساني كنند. خوان ماتا همچنين از فوتباليست‌ها و ورزشكاران ديگري براي حضور در اين انجمن دعوت كرد. خوان ماتاي دوست‌داشتني خود در ايونت‌هاي خيريه ديگري مشاركت داشت كه در يكي از آنها با بيل گيتس رييس مشهور مايكروسافت در مورد مددكاري ديدار كرد. در آغاز فصل جاري صحبت‌هايي مبني بر ترك اولدترافورد توسط خوان ماتا بود ولي او ماندني شد. در چند مسابقه اول مورينيو فرصت زيادي به اين اسپانيايي اختصاص نمي‌داد ولي با عملكرد بد هافبك‌هاي سرخ‌پوش و ناتواني آنها در بازيسازي صحيح مو تصميم گرفت به ماتا در پست اصلي‌اش فرصت بدهد. خوان ماتا با همان استايل خاص خودش و نبوغش در بازيسازي، طراح اصلي حملات منچستريونايتد بود و تيم را راه مي‌انداخت.
در مسابقه حساس مقابل نيوكاسل، گل اول را با زيبايي هر چه تمام‌تر از روي يك ضربه آزاد به ثمر رساند تا منچستريونايتد به بازي برگردد. ماتا مسابقه حياتي ديگري را براي كاشته زدن انتخاب كرد. با گل زيبايي كه وارد دروازه شزني كرد، بار ديگر اميد را به اردوي شاگردان مورينيو برگرداند. اگر نگاهي به عملكرد فني او در مستطيل سبز و همچنين اخلاق و رفتار خوان ماتا در بيرون از زمين بيندازيم، متوجه مي‌شويم كه او بازيكني كم‌نظير است. فردي كه در هر زمينه‌اي چه داخل فوتبال و چه خارج آن انساني متين و موقر بوده است.