تنش در روابط تركيه و اسراييل
محمود فاضلي
جنگ لفظي ميان تركيه و رژيم صهيونيستي و دور جديد تنش در روابط دو طرف از سخنراني اردوغان رييسجمهور تركيه در سومين مجمع فوقالعاده «بنياد جوانان تركيه» در استانبول آغاز شد. به گفته اردوغان تمام مظلومان دنيا چشم و گوششان به تركيه است. در حالي كه ثروتمندترين كشورهاي جهان با پناهجويان همانند كساني كه طاعون دارند، رفتار كردند ما سفرههاي خود را با ميليونها نفر از آنان تقسيم كرديم و همواره تلاش داريم تا از حقوق مظلومان دفاع كنيم. ما نه حاكم ملت كه خدمتكار ملت شديم. در قلبها جاي گرفتيم. غرور و كبر برازنده ما نيست. ما به كساني كه مظلوم هستند و به زمين افتادهاند، لگد نميزنيم. به بزرگان و زنان حرمت نشان دهيد و به كوچكترها مهرباني كنيد.
اردوغان با لحن تندي نخستوزير رژيم صهيونيستي را مورد حمله قرار داد و خود را صداي «مظلومان» و بنيامين نتانياهو را صداي «ظالمان» خواند. اردوغان خطاب به نخستوزير اسراييل تاكيد داشت: «تو يك دولت ترور را اداره ميكني. در حالي كه گناهان اسراييل، جرايم عليه بشريت و كشتارها و تخريبهاي اين رژيم بدون محاكمه باقي مانده است، اين رژيم هيچ حقي ندارد كه ديگران را متهم كند. اسراييل ناراحت است كه تركيه همواره در كنار مردم مظلوم فلسطين ايستاده است. تركيه در حال مبارزه عليه تروريسم است و با انسانهاي بيگناه همانند يك تروريست رفتار نميكند. يهوديان در اسراييل به مردمي كه روي زمين افتادهاند، حمله ميكنند و آنها را هدف ضرب و شتم قرار ميدهند. در حقيقت يهوديان فقط مردان را نميزنند، بلكه زنان و كودكاني را هم كه زمين ميافتند مورد ضرب و شتم قرار ميدهند. اما اگر آنها جرات كنند با ما طرف شوند، ما به عنوان مسلمان با اين مردم (يهوديان) مقابله ميكنيم.»
در سخنراني اردوغان، رييسجمهور تركيه حاضران شعارهايي در حمايت از آزادي بيتالمقدس سر دادند و خطاب به رييسجمهور تركيه گفتند: «رييس، ما را به قدس ببر (تا اين شهر را فتح و آزاد كنيم)». اردوغان به اين شعار حاضران پاسخ مثبت داد و گفت: «انشاءالله به زودي» (به قدس ميرويم و آن را فتح و آزاد ميكنيم). سخنان اردوغان البته با پاسخ سريع تلآويو همراه شد. نتانياهو در مراسم جشن پايان سال سربازان مسيحي ارتش اسراييل مدعي شد اردوغان، اشغالگر قبرس شمالي كه ارتشش زنان و كودكان را در روستاهاي كردنشين در داخل و خارج تركيه قتلعام ميكند، نميتواند به اسراييل درس اخلاق بدهد.
اردوغان در واكنش شديد به انتقاد اخير نخستوزير اسراييل از وي، تاكيد كرد: «اي نتانياهو تو درب اشتباهي را كوبيدي. اردوغان صداي مظلومان است ولي تو صداي ظالمان هستي. تو رهبري يك دولت تروريستي هستي. تو ظالم هستي، ظالم. سربازان شما زنان و كودكان را لگدمال ميكنند، تو ظالمي و در راس يك دولت تروريستي قرار داري. چنين لقبهايي برازنده تو است. نتانياهو از حمايتهايي كه از مظلومان و قربانيان فلسطيني به عمل ميآيد، ناراحت بوده و به همين دليل عليه تركيه بيانات توهينآميز به كار برده و با اتهامپراكني تركيه را به اشغال قبرس و كشتار زنان و كودكان متهم ميكند. اين طور تصور ميكنم كه نخستوزير اسراييل اشتباه كرده و احتمالا قصد داشته است، بگويد كه خودشان اشغالگر بوده و در ملأ عام با سلاح و بمباران دست به قتلعام زنان، كودكان و فلسطينيان معصوم زده و آنها را مجبور به مهاجرت اجباري ميكند. اسراييل تا زماني كه به خاطر جرايم خود از جمله جنايت عليه بشريت، قتلعام و ويرانگري مواخذه نشود، حق ندارد هيچكس را متهم به ارتكاب جرم كند.
مولود چاووشاوغلو، وزير امور خارجه تركيه نيز در سفر رسمي خود به تونس در كنفرانس خبري مشترك كودككشي را ويژگي مشترك «نتانياهو» نخستوزير اسراييل و گروه تروريستي پ.ك.ك خواند و گفت: «نتانياهو اخيرا ناراحت است، زيرا درك كرده است كه نميتواند سوريه را تجزيه كند. ميخواستند با استفاده از پ.ك.ك/ ي.پ.گ سوريه را تجزيه كنند. ولي نقشههاي آن نقش برآب شد و آنها نيز ناراحت هستند. آنها با استفاده از نام برادران كرد ما به رييسجمهور تركيه تهمت ميزنند. ما متوجه تلاش اسراييل براي تجزيه كشورهاي منطقه از جمله عراق با استفاده از پ.ك.ك هستيم. ولي نتانياهو و پ.ك.ك ويژگي مشترك ديگري دارند. كودككشي بزرگترين ويژگي مشترك آنهاست. نتانياهو كه در ساحل كودكان را بمباران كرده است به عنوان قاتل خونسرد دوران مدرن از قتلعام هزاران نفر از مردم معصوم فلسطين مسوول است. تركيه هرگز دست از گفتن حقيقت برنميدارد. فصل مشترك اسراييل و گروههاي تروريستي كرد در سوريه كشتار كودكان و شهروندان بيگناه است. وزارت دفاع تركيه نيز تاكيد كرده است: اتهامات بيجا، بيمستند و غيرواقعي بنيامين نتانياهو كه در قبال جرايم اختلاس و مسائل سياسي در كشورش درصدد جلب توجه افكار عمومي به يك سمت ديگر است، عليه ارتش تركيه را رد ميكنيم.
حملات لفظي مقامات تركيه به رژيم صهيونيستي بيسابقه نيست. اردوغان سال گذشته نيز اسراييل را يك «دولت تروريست كودككش» خوانده بود. روابط سياسي تركيه و اسراييل كه در دهه 90 ميلادي گسترش يافته بود، همچنان بيثبات است. در سال 2010 و به دنبال برخورد خشونتآميز نيروهاي اسراييلي به كشتي «مرمره» كه حامل كمكهاي انساني به نوار غزه بود، به سردي گراييد. همچنين سركوب اعتراضات در غزه، حمايت اسراييل از برگزاري همهپرسي جداييطلبي در اقليم كردستان عراق در ماه سپتامبر 2017 و همچنين به رسميت شناختن بيتالمقدس به عنوان پايتخت رژيم صهيونيستي توسط دولت ترامپ و واكنش تركيه در تشكيل نشست سازمان كنفرانس اسلامي براي محكوم كردن آن و مناقشه بر سر ذخاير انرژي در درياي مديترانه از مهمترين آنهاست. وجود ذخاير انرژي در درياي مديترانه موجب تلاش دولتهاي اطراف اين دريا براي انجام اكتشاف منابع گاز و نفت شده است.