رهبر كره شمالي در نطق
سال نو ميلادي امريكا را تهديد كرد
خلع سلاح
در برابر رفع تحريم
ميثم سليماني
سال 2018 در حالي آغاز شد كه امريكا و كره شمالي در آستانه يك جنگ تمام عيار قرار داشتند. اما به ناگاه كيم جونگ اون رهبر كره شمالي در سخنراني سال جديد ميلادي سخنرانياي ايراد كرد كه همه چيز را تغيير داد. او از فصلي جديد در كره شمالي سخن گفت و دست دوستي به سمت كره جنوبي و ايالات متحده دراز كرد. در طول يك سال گذشته رهبران دو كره 3بار با يكديگر ديدار كردند و دونالد ترامپ به عنوان رييسجمهور ايالات متحده و كيم جونگ اون به عنوان رهبر كره شمالي در سنگاپور يكديگر را ملاقات كردند و هر دو طرف متعهد به خلع سلاح اتمي در شبه جزيره كره شدند. اگرچه بهبود فضاي سياسي به سرعت پيش ميرفت اما در عمل اتفاق چنداني رخ نداد. كره شمالي از فرآيند رفع تحريمها ناراضي است و از طرفي ديگر ايالات متحده براي برداشته شدن تحريمها شرط خلع سلاح كامل هستهاي كره شمالي را مطرح كرده، موضوعي كه مورد پذيرش پيونگ يانگ نيست، چراكه هيچ تضميني براي برداشته شدن تحريمها وجود ندارد. حالا با آغاز سال نو ميلادي بار ديگر كيم جونگ اون به مناسبت همين روز پيغامي ديگر داد. او بر خلاف سال گذشته در دفتر كار خود و تنها در برابر دوربين پيام خود را خواند و رسما اعلام كرد كه هر لحظه آماده است تا با دونالد ترامپ ديدار كند تا به نتيجهاي كه مورد انتظار جامعه بينالمللي است، دست پيدا كند. اما او تاكيد كرد اگر ايالات متحده همچنان بخواهد اين رويه را ادامه دهد و به تعهدات خود پايبند نباشد و تحريمها را كاهش ندهد به صورت يكجانبه تصميم ديگري خواهد گرفت تا منافع مردم كره را تضمين كند.
كيم در سخنان خود همچنين تاكيد كرد كه بايد توقف مانورهاي نظامي مشترك ميان كره جنوبي و امريكا ادامه پيدا كند و ايالات متحده نبايد سلاحهاي استراتژيك در اختيار همسايه جنوبي قرار دهد. وي همچنين خواستار تقويت همكاريها ميان كره جنوبي و شمالي شد و گفت: كره شمالي آماده است تا عمليات توسعه كارخانه مرزي كاسئونگ را ادامه دهد و دوباره تورهاي گردشگري كره جنوبي به كوه دياموند در كره شمالي از سر گرفته شود. اما هيچ يك از آنها محقق نخواهد شد مگر اينكه تحريمها از بين برود.
به گزارش آسوشيتدپرس برخي تحليلگران معتقدند كه كره شمالي در تلاش است تا با فشارهاي خود يك شكاف ميان واشنگتن و سئول ايجاد كند تا از اين طريق فشار روي ايالات متحده براي كاهش تحريمها بيشتر شود. پيونگ يانگ طي ماههاي گذشته واشنگتن را متهم به عدم انجام اقدامات متقابل پس از تخريب يكجانبه يكي از آزمايشگاههاي هستهاي و تعليق آزمايش موشكهاي بالستيك با قابليت حمل كلاهك هستهاي كرده است.
واشنگتن و پيونگ يانگ در حال تلاش براي برنامهريزي برگزاري نشست دوم ميان ترامپ و كيم هستند. دو رهبر براي نخستينبار روز 12 ژوئن در سنگاپور ملاقات كردند.
كيم جونگ اون در پيام خود تاكيد كرد: اگر ايالات متحده دست به اقدامات صادقانه و متفاوت نسبت به گذشته بزند، پس از آن روابط ميان ايالات متحده و كره شمالي با سرعتي بسيار بالا به جلو پيش ميرود.
كيم در ادامه سخنان خود عنوان كرد كه موقعيتي بينظير پيش روي دو كشور قرار دارد. اعلاميه روز 12 ژوئن نيز اقدامات لازم را براي ايجاد يك رژيم صلحآميز دايمي و پايدار در شبه جزيره كره در نظر گرفته است. وي در ادامه افزود: ما قبلا هم در داخل و هم خارج از كشور اعلام كرديم كه اقدامات مختلفي را انجام داديم تا نشان دهيم متعهد به توافقي هستيم كه امضا كرديم. ما سلاح هستهاي بيشتري توليد و آزمايش نخواهيم كرد و از آنها استفاده نميكنيم و آنها را گسترش نخواهيم داد.
آدام مانت تحليلگر ارشد حوزه امنيت در گفتوگو با آسوشيتدپرس عنوان كرد: ايالات متحده مجبور است، انگيزههاي عمدهاي براي خلع سلاح هستهاي كره شمالي فراهم كند كه از جمله آن برداشتن تحريمهاست. وي افزود: مذاكرهكنندگان امريكايي بايد با قاطعيت در سال جديد در مذاكره پيشروي كنند تا ببينند كيم چقدر مايل است به سمت تاييد زرادخانههاي خود پيش برود تا در مرحله بعدي به سمت كاهش يا حذف اين زرادخانهها پيش بروند.
با اين حال برخي معتقدند كه اين بيانيه كيم ميتواند نگرانكننده باشد، چراكه شواهد موجود نشان ميدهد كه تاسيسات هستهاي و موشكهاي كره شمالي همچنان در حال فعاليت است. تحليلگران حوزه كره شمالي معتقدند كه تصاوير ماهوارهاي و تحليل دستگاههاي اطلاعاتي نشان ميدهد كه توسعه تجهيزات موشكي و هستهاي كره شمالي كماكان ادامه دارد.
كيم در سخنراني خود همچنين به فعاليتهاي ديپلماتيك سال 2018 از جمله سه ديدار با رييسجمهور كره جنوبي مون جائه اين اشاره كرد و وي را مورد ستايش قرار داد. كيم همچنين بر توسعه اقتصادي كره شمالي تاكيد كرد و بدون هيچ گونه توضيحي انرژي هستهاي را به عنوان بخشي از برنامههاي كشور براي افزايش توليد برق دانست.
هر چند سال 2018 با غافلگيري و اميدواري در روابط ميان پيونگ يانگ و واشنگتن آغاز شد، اما نطق كيم جونگ اون و تهديد او براي بررسي تصميم جديد در صورت عدم اقدامي عملي براي رفع تحريمها از سوي ايالات متحده اين نگراني را به وجود آورده كه بار ديگر فضاي تنش بر شبه جزيره حاكم شود. تام روگان تحليلگر واشنگتن اگزمينر در مقاله روز 31 دسامبر خود به 5 تهديد عمده امنيت ملي امريكا پرداخته كه يكي از آنها كره شمالي است. روگان در تحليل خود عنوان ميكند كه تنشهاي ايالات متحده و كره شمالي در سال جاري افزايش پيدا ميكند. وي معتقد است كه كيم جونگ اون و ترامپ احتمالا يكبار ديگر ديدار ميكنند ولي بعيد است امتياز معقولي ميان طرفين رد و بدل شود. فقدان امتيازي معقول به اين معني است كه ايالات متحده نميتواند تحريمهاي پيونگ يانگ را لغو كند و كره شمالي به اين موضوع نياز دارد. پس كره شمالي دست به يك آزمايش موش ك ديگر خواهد زد و در چنين شرايطي ايالات متحده بايد تحريمهاي جديد اعمال كند. اگر شرايط به همين ترتيب ادامه پيدا كند، احتمال حمله ايالات متحده به زيرساختهاي موشكي و هستهاي كره شمالي تقويت ميشود. پيشبيني روگان هرچند با توجه به شرايط دو كشور اندكي غيرمحتمل به نظر ميرسد، اما واقعيت آن است اگر طرفين به حداقل خواستههاي خود دست پيدا نكنند، اين پيشبيني بعيد به نظر نميرسد، بخصوص اگر فشارهاي داخلي روي دونالد ترامپ افزايش پيدا كند.