جامعه‌ كوتاه‌مدت آموزش

امام خميني (ره) ابتداي قيامش جمله‌اي داشت كه كمتر كسي در آن ايام عمق معناي آن را دريافت. او گفته بود: «سربازان من در گهواره‌ها هستند». اين نكته نشان مي‌دهد كه بنيانگذار انقلاب اسلامي چه چشم‌اندازي ترسيم كرده بود و روي چه كساني حساب باز كرده بود. از سال 1342 تا 1357 نوزاداني كه در گهواره بودند 15 ساله شده ‌بودند و همان نسلي شدند كه بار 8 سال دفاع مقدس را بر دوش كشيدند. اما به نظر مي‌رسد جز امام‌خميني (ره) ديگر سياستمداران چنين نگاه بلندمدتي ندارند و روي آينده حساب باز نمي‌‌كنند. دست‌كم دولتمرداني كه عمر مديريتي‌شان 4 سال يا نهايتا 8سال است با تصميمات كوتاه‌مدت خود آينده را از قلم مي‌اندازند. همين بي‌اعتنايي به آموزش و پرورش گواه آن است كه مسوولان قدرت و ظرفيت «مدرسه» را نديده گرفته‌اند. از سوي ديگر ساختاري كه كودكان و نوجوانان كشور را تحت‌تكفل دارد و طي 12 سال آينده‌سازان را همراهي مي‌كند به ‌شدت سلب، غيرمنعطف و متاثر از نگاه‌هاي بيروني است. شايد بي‌راه نباشد كه بگوييم ساختاري كه انتظار داريم، نتيجه مطلوبي براي فرداي جامعه رقم بزند به ‌شدت شبيه بتن شده و هيچ انعطافي را تاب نمي‌آورد و كوچك‌ترين تغييراتي را بر نمي‌تابند و به انحاي مختلف با آن به‌ستيز برمي‌خيزند براي همين به محض آنكه نسيم تغيير وزيدن بگيرد سردمداران نظام آموزشي نديده و نخوانده برايش نسخه مي‌پيچند و متوسل به گروه‌هاي فشار مي‌شوند. به نظر مي‌رسد كه دست‌اندركاران آموزش و پرورش و سياستگذاران اين عرصه غافلند از آن نگاه بلند امام‌‌خميني(ره) اما اينك كه كشور ما نظامي بر پايه مردم‌سالاري ديني را تجربه مي‌كند گويي آن قدر به سيستم آموزشي خودمان اعتماد نداريم و هر نوآوري و ايده‌ كارشناسي در آموزش را به چوب غرب‌زدگي يا برچسب‌هايي از اين دست مي‌زنيم. نكته اينجاست كه سيستم آموزش نمي‌تواند متكي به بودجه‌هاي سنواتي باشد و با نسخه‌هاي كوتاه‌مدت آينده كشور را يك روز به يك سو و روز ديگر به سمتي ديگر براند و دست آخر محصولش در جامعه كاركردي ندارد. در قانون اساسي بر رايگان بودن آموزش تاكيد شده است اما آن طور كه بايد بودجه‌اي كه آموزش، رايگان باشد تخصيص نمي‌يابد و مثل بقيه خصوصي‌سازي‌ها مدارس غيردولتي هم مدلي از «خصولتي»ها مي‌شوند.