حزب عدالت و توسعه خواهان بازشماري مجدد آراي شرق استانبول شد
انتخابات شهرداريها
روي سكوهاي استاديوم
شهاب شهسواري
بعد از گذشت دو هفته از انتخابات شهرداريها در تركيه، وضعيت شهرداري استانبول همچنان در هالهاي از ابهام قرار دارد و بعد از صندوقهاي راي، رقابت هواداران حزب حاكم و حزب اوپوزيسيون جمهوريخواه خلق به سكوهاي ورزشگاههاي استانبول رسيده است، جايي كه هواداران دو تيم قديمي بشيكتاش و فنرباغچه يكصدا شعار تاييد نتيجه انتخابات و تحويل شهرداري به اكرم اماماوغلو، نامزد مدعي پيروزي از حزب جمهوريخواه خلق شدهاند. رجب طيب اردوغان و حزب حاكم عدالت و توسعه كه انتخابات را به رقيب اصلي خود، حزب جمهوريخواه خلق واگذار كرده، تهديد كردهاند خواستار تجديد انتخابات خواهند شد. نهايتا مقامهاي شوراي عالي انتخابات تركيه راضي شدهاند كه بخشي از آراي حوزههاي شرق استانبول را براي بار دوم بازشماري كنند تا شايد اختلافات در مورد نتيجه اين انتخابات بحثبرانگيز حل و فصل شود. اكرم اماماوغلو، نامزد حزب جمهوريخواه خلق بعد از 42 سال اولين سياستمدار اين حزب سكولاري قديمي تركيه است كه در آستانه رسيدن به كرسي شهرداري استانبول قرار دارد، جايي كه در رقابت با بينالي ييلدريم، نخستوزير پيشين دولت اردوغان موفق شد، انتخابات را با اختلاف ناچيزي برنده شود. هر چند اين اختلاف ناچيز همچنان مورد اعتراض حزب بازنده قرار دارد و نتيجه انتخابات رسما تاييد نشده است. آخرين شهردار غيرنظامي استانبول از حزب جمهوريخواه خلق، سال 1977 به اين مقام برگزيده شده بود و با كودتاي 1980 مجبور به كنارهگيري از مقام خود و واگذاري شهرداري به حكومت نظامي شد. از سال 1984 تا 2019 كه اماماوغلو موفق به پيروزي با اختلاف ناچيز در انتخابات شهرداري استانبول شده است، اين مقام در اختيار احزاب ديگر قرار داشت به ويژه دوره 25 سالهاي كه از شهرداري اردوغان در سال 1994 آغاز شد و شهرداران اسلامگراي وابسته به حزب رفاه، حزب فضيلت و بعد از آن حزب عدالت و توسعه تحت رهبري اردوغان، مديريت اين شهر را در اختيار گرفتند. درخشش ستاره بخت رجب طيب اردوغان از كرسي شهرداري استانبول و رسيدن او به نخستوزيري و بعدها رياستجمهوري تركيه و پيروزيهاي مستمر حزب عدالت و توسعهاش در انتخاباتهاي تركيه در 16 سال گذشته، كرسي شهرداري استانبول را به يكي از كليديترين پستها براي احزاب رقيبي تبديل كرده كه قصد دارند، قدرت بلامنازع اردوغان را در تركيه به چالش بكشند.
جايگاه ويژه استانبول
هر چند حزب عدالت و توسعه و رييسجمهور اردوغان روز 31 مارس با پذيرش نتايج شمارش آرا در آنكارا پايتخت، شهرداري منصور ياواش از حزب جمهوريخواه خلق در پايتخت را پذيرفتند اما اهميت شهرداري استانبول براي اردوغان و يارانش فراتر از آن است كه به سادگي از كرسي آن بگذرند. اختلاف 24 هزار راي در ميان بيش از 8 ميليون و 300 هزار راي در شهر استانبول به اندازهاي ناچيز است كه با وجود ادعاي پيروزي اكرم اماماوغلو، حزب عدالت و توسعه همچنان به دنبال به چالش كشيدن نتيجه انتخابات از طريق بازشماري يا حتي تجديد انتخابات در اين شهر پرجمعيت و كليدي تركيه است. در حالي كه 1089 صندوق راي در منطقه مالتپه استانبول در حال بازشماري هستند، حزب عدالت و توسعه و متحد اصلياش حزب حركت ملي بار ديگر درخواست بازشماري مجدد اين آرا را مطرح كرده و قرار است پس از پايان دور اول بازشماري، آراي اين منطقه براي بار دوم بازشماري شوند. حزب عدالت و توسعه در حوزههاي ديگر انتخابات شهر استانبول از جمله منطقه بويوكچكمجه هم درخواست بازشماري آرا را مطرح كرده است. مقامهاي ارشد انتخاباتي تركيه در شوراي عالي انتخابات تركيه تاكيد كردهاند، اعلام قطعي نتيجه انتخابات بعد از پايان تمامي بازشماريها انجام خواهد شد. همزمان حزب عدالت و توسعه تهديد كرده كه ممكن است درخواست تجديد انتخابات را در استانبول به دليل تخلفهاي گسترده تقديم شوراي عالي انتخابات كند.
حزب عدالت و توسعه بر اساس نتايج مجموع آراي شمارش شده در انتخابات محلي در سراسر اين كشور همچنان برنده انتخابات و پرطرفدارترين حزب اين كشور محسوب ميشود اما از دست دادن كرسيهاي شهرداري در 4 شهر از 5 شهر پرجمعيت تركيه به ويژه آنكارا، استانبول و ازمير همچنين از دست دادن 9 كرسي شهرداري نسبت به انتخابات قبلي، نگرانيهاي اين حزب را به شدت افزايش داده است. به ويژه اينكه در طول يك سال گذشته تركيه با بحران اقتصادي و مالي بزرگي دست و پنجه نرم ميكند كه همچنان ادامه دارد و نارضايتيها از مديريت اردوغان و يارانش را دامن زده است.
راي شهردار روي سكوهاي ورزشگاه
اين دعواي دو هفتهاي در مورد نتايج انتخابات شهرداري استانبول، صبر هواداران اوپوزيسيون دولت را لبريز كرده است. پريشب(يكشنبه شب) هواداران دو باشگاه فنرباغچه و بشيكتاش در استانبول با شعارهايي در ورزشگاه خواستار پايان دعواي انتخاباتي و تحويل شهرداري به اكرم اماماوغلو شدند. اين نامزد انتخابات شخصا براي تماشاي بازي بشيكتاش در استاديوم حاضر شده بود. رقباي اين دو تيم، باشاكشهر و گالاتاسراي دو تيم ديگر استانبول، كه در مقامهاي اول و دوم ليگ را در اختيار دارند، بيشتر از سوي هواداران حزب حاكم پشتيباني ميشوند. در برابر اين اقدام هواداران اماماوغلي در ورزشگاههاي استانبول دولت باغچهلي، رهبر حزب حركت ملي كه نزديكترين موتلف حزب حاكم عدالت و توسعه در انتخاباتهاي اخير محسوب ميشود از كشيدن دعواهاي سياسي به ورزشگاههاي فوتبال انتقاد كرده است و تاكيد ميكند:«وقتي رقابت سياسي را به استاديوم ميكشيم، رقابت به دشمني تبديل ميشود.»
ادامه سرازيري اقتصادي تركيه
درگيريهاي سياسي اخير در تركيه و شكست حزب حاكم در انتخابات شهرداريهاي كليديترين شهرهاي اين كشور در شرايطي روي داده كه بر اساس گزارش فايننشالتايمز، رقم بيكاري در اين كشور به بالاترين ميزان در 10 سال گذشته رسيده است. بر اساس اين گزارش در ماه ژانويه سال 2019 رقم بيكاري در تركيه به 14.7 درصد رسيد كه بالاترين ميزان از سال 2009 تاكنون محسوب ميشود. رجب طيب اردوغان و وزير دارايي و دامادش برات البيرك در شرايطي سال 2019 را آغاز كردهاند كه در طول يك سال قبل از آن ارزش لير تركيه نزديك به 30 درصد كاهش يافت و همزمان ميزان رشد منفي اقتصاد اين كشور به 3 درصد در سال رسيد و حالا با اعلام رشد كمسابقه رقم بيكاري در اين كشور، وضعيت اقتصادي براي اردوغان و دولتش وخيمتر از هر زمان ديگري به نظر ميرسد. هفته گذشته برات البيرك در برابر خبرنگاران از آنچه «بسته اصلاحات عميق اقتصادي» عنوان ميكرد، رونمايي كرده بود. بستهاي كه به گفته كارشناسان هيچ چيز جديدي در آن نداشت و بعيد است كمكي به وضعيت بحراني اقتصادي و مالي به ويژه بحران بدهيهاي موسسات تجاري در اين كشور داشته باشد. به نوشته فايننشال تايمز، تحليلگران معتقدند كه تركيه نسبت به آخرين باري كه به اين ميزان گسترش بيكاري رسيد، يعني در دوران بحران مالي اروپا 2009-2008 با ركود سختتري مواجه شده است كه نجات يافتن از آن ساده نخواهد بود. بر اساس پيشبيني موسسه اقتصادي مودي با توجه به ميزان سرمايهگذاري و مصرف كالا در تركيه، پيشبيني ميشود كه ميزان رشد بيكاري در اين كشور در ماههاي آينده ادامه پيدا كند و ركوردهاي تازهاي بزند. بر اساس گزارش رويترز، بيكاري در ميان جوانان از جمله اصليترين معضلات تركيه است كه در حال حاضر در بازه سني 15 تا 24 سال نزديك به 27 درصد از متقاضيان كار بدون شغل ماندهاند.