كسب و كارهاي كوچك
نيوشا طبيبي
۱- از دشمن انتظار دوستي داشتن خطاست و كار اينستاگرام و مانند اينها در باز و بسته كردن حساب‌هاي كاربران ايراني و آزار و اذيت‌هاي اينچنين، دور از انتظار نبود. راه پاسخ به مضايقي كه اينستاگرام به وجود آورده، فيلتر كردن آن نيست، هزاران كسب و كار محلي در اين شبكه فعاليت مي‌كنند. از سوزن دوزان سيستاني و بلوچ تا زنان كرمانشاهي كه روغن حيواني درست مي‌كنند و صدها خانه بومگردي در روستاها و فروشندگان سوغات‌هاي هر شهر و ده براي خود روي اين شبكه كار و باري راه انداخته‌اند. بسياري از اين كسب و كارها موجب رونق روستاها شده و جوانان را شايق به بازگشت به زادگاه‌شان و ايجاد كار و شغل و توليد كرده. بستن و فيلتر كردن اينستاگرام قطعا ضربه بزرگي به اين كسب و كارهاي محلي و نوپا خواهد بود.
۲- كسب و كارهاي كوچك اگر رونق بگيرند، اقتصاد شهرهاي كوچك و روستاها اگر به كار بيفتند، هزاران شغل بر پايه توليد به راه مي‌افتد. براي ايجاد شغل و «رونق توليد» ملي نياز نيست حتما با صرف هزينه‌هاي گزاف كارخانه راه بيندازيم، كافي است ابزار لازم را در اختيار آدم‌هاي خلاق قرار بدهيم. خدمات فوق‌العاده وزارت ارتباطات در گسترش اينترنت پر سرعت به سراسر كشور به‌طوري كه بيشتر روستاها و قصبه‌ها و آبادي‌ها كوچك هم زير پوشش اين شبكه قرار گرفته‌اند، كاري در‌خور تحسين و تقدير بوده است.
۳- از محاسن گسترش شبكه اينترنت به عرض مي‌رساندم، پاييز گذشته در حوالي شهر زيباي سلطانيه به گله گوسفند كوچكي برخوردم كه نظرم را جلب كرد، گوسفندان اين گله بسيار پروار و شاداب و سلامت و پاكيزه بودند. جلوتر رفتم، گله‌دار محترم، با ظاهري مرتب و منظم و متفاوت با چوپان‌ها بالاي سر گله ايستاده بود. با ايشان هم‌كلام شدم، خواهش كردم بگويند اين گوسفندان از چه نژادي هستند و چرا با بقيه فرق دارند؟ فرمودند كه: «اينها همين نژاد افشار خودمان هستند، من با مراجعه به سايت‌هاي مختلف و آموختن شيوه‌هاي نوين تغذيه و مراقبت از گوسفندان موفق شدم، سطح كيفي گله‌ام را ارتقا بدهم.»
۴- جوانان باهوش و مبتكر در جاي جاي ميهن بهترين استفاده را از ابزار فضاي مجازي مي‌كنند و با راه انداختن كسب و كارهاي كوچك، شغل ايجاد مي‌كنند. چند جوان صياد در بازار ماهي آبادان، صفحه‌اي اينستاگرامي راه انداخته‌اند و در آنجا با دقيق‌ترين اطلاعات ماهي‌هاي خوراكي جنوب را معرفي مي‌كنند. مشتريان را از فوت و فن‌ها و كلك‌هاي كار برخي كاسبان نادرست آگاه مي‌كنند، (مثلا راه تشخيص ماهي قباد از شير كه مرغوب‌تر است يا تشخيص ماهي تازه از كهنه و از اين قبيل.) و خدمات فوق‌العاده ديگري ارايه مي‌دهند: هر كسي از هر نقطه ايران مي‌تواند به آنها ماهي جنوب تازه سفارش دهد، آنها از تمامي مراحل آماده‌سازي سفارش از خريد تا پاك كردن و قطعه كردن و بسته‌بندي فيلم تهيه مي‌كنند و فيلم و سفارش را در اسرع وقت به دست‌شان مي‌رسانند. ابتكار و خدمات و آگاهي رساني به مشتري را ببينيد، در حد بزرگ‌ترين كمپاني‌هاي جهاني است!
۵- نقص بزرگي در تكيه ما به شبكه‌هايي كه در حوزه جغرافيايي و قانوني دشمنان ايران قرار دارند، وجود دارد. درست است كه اينستاگرام ابزار خوبي براي راه انداختن كسب و كارهاي محلي است، اما به هر حال تابع قوانين امريكا است و از اين نظر بايد جانب احتياط را رعايت كرد.