ميل صفر به صفر
ميثم شرفي
تبديل نفت به اسلحه ساختار اوپك را به خطر مي‌اندازد، همان‌طور كه دبيركل اوپك در حاشيه نمايشگاه نفت تهران و بيژن زنگنه، وزير نفت ايران بر اين موضوع تاكيد كردند كه اوپك با يك نگاه صنفي تشكيل شد تا توليد‌كنندگان در يك مجمع تخصصي به جاي رقابت به تعامل روي بياورند و بايد بازار را بر اساس عرضه و تقاضا كنترل كنند. در اين ميان عربستان در كنار امريكا در تلاش است براي حل بحران‌‌هاي سياسي خود در منطقه، اوپك را درگير اين مناقشات كرده و عرضه نفت ايران را در بازار‌هاي جهاني به صفر برساند. آيا اين امر ممكن است؟ پاسخ به روشني خير است، بازار جهاني سال‌هاست نفت ايران را كالايي استراتژيك مي‌داند. براي اين امر نشانه‌هاي زياد وجود دارد.
هماهنگ شدن پالايشگاه‌هاي بي‌شماري كه با نفت سبك و سنگين ايران تغذيه مي‌شوند، تجاري كه نفت ايران را به عنوان محصول اصلي خود مي‌فروشند و مناسبات سياسي و اقتصادي ديگر كه به واسطه مبادلات تجاري و نفتي ميان ايران و كشور‌هاي ديگر شكل گرفته است. همچنين كنترل نيروهاي نظامي ايران بر تنگه هرمز از ديگر نشانه‌هاي موقعيت استراتژيك نفت ايران است. همه اينها احتمال به صفر رساندن صادرات نفت ايران را براي عربستان و امريكا به صفر مي‌رساند. در روز‌هاي اخير تهديد به بازرسي نفت كشتي‌هاي ايراني در تنگه هرمز از سوي امريكا با واكنش محكمي مواجه شد. سواي مباحث سياسي، دليل حساسيت‌ها، فروش غيررسمي نفت ايران است. ايران به جز فروش روزانه ۸۰۰ هزار تا يك ميليون بشكه‌اي به شكل غيررسمي بين ۳۰۰ هزار تا ۵۰۰ هزار بشكه را روانه بازار مي‌كند. بايد بر اين نكته تاكيد كرد كه با حضور مديران باسابقه طولاني در اين حوزه، موفق به اين فروش روزانه شده است. انتشار خبر جلوگيري از عبور نفتكش‌ها با بار ايراني به مقصد سوريه و صادرات نفت سوريه از كانال سوئز توسط گروه تانكر تمركز و تكذيب آن توسط مصر گواه ديگري است كه همچنان يكي از كريدور‌هاي اصلي صادرات نفت ايران باز است و در كنار آن خبر‌هاي غيررسمي و تاييد شده از استمرار خريد هند به عنوان يكي از مهم‌ترين خريداران نفت ايران همچنان احتمال صفر شدن نفت ايران را به صفر نزديك‌تر مي‌كند. وزارت نفت ايران همچنان ابزار‌هاي سياسي و اقتصادي قوي براي چانه‌زني و فشار در بازار در اختيار دارد كه بسته به شرايط سياسي روز از آنها استفاده مي‌كند. در حال حاضر عدد فروش روزانه نزديك به 300/1 ميليون تا 500/1 ميليون در حال تحقق است، بايد منتظر بود و ديد واكنش بازار، تحولات و مذاكرات اوپك و همچنان مناقشات داخلي ونزوئلا به عنوان عضو موثري در اوپك، شرايط بازار را چگونه تغيير خواهد داد.