ماجراي محمد صلاح و حمايتش از عمرو ورده
نه يعني نه؟
ترجمه و تاليف: علي كربلايي
محمد صلاح روزهاي شلوغي را پشت سر ميگذارد. كشورش ميزبان جام ملتهاي آفريقاست و هر روز حاشيهاي جديد براي ابرستاره ليورپول ايجاد ميشود. مقامات مصري قيمت بليتهاي مسابقات را بسيار بالا تعيين كردهاند. شروع قيمتها از 100 پوند است و تا 500 پوند هم ميرسد. براي بازيهاي مصر اين رقم از 200 پوند تا 600 پوند در نوسان است و اغلب مردم مصر توان پرداخت چنين رقمي براي بليت مسابقات فوتبال را ندارند. همين موضوع باعث شد تا محمد صلاح در توييتي خطاب به مسوولان برگزاري مسابقات بنويسد: «مسوولان بايد به صداي مردم گوش دهند و اين قيمتها را كاهش دهند.» محبوبيت بسيار زياد صلاح، مقامات را مجاب كرد بسيار سريع واكنش نشان بدهند و اعلام كنند در اسرع وقت تا آنجا كه ممكن است هزينه بليتها را كاهش خواهند داد. در گوشه و كنار قاهره، اسكندريه، سوئز و اسماعيليه تصاوير محمد صلاح در قالب بيلبورد، پوستر و نقاب قابل مشاهده است. اما چيزي كه اوضاع را كمي از كنترل خارج كرده، فعاليتهاي عجيب عمرو ورده در اينستاگرام است. ستاره جوان تيم ملي مصر با ارسال پيامهايي براي مدلهاي معروف كشورش به آنها پيشنهاداتي داده كه توسط اين مدلها رد شده، اما اصرار او به فرستادن پيام و ادامه بحث با آنها، باعث شده تا اين زنها اسكرينشات چتهايشان با ورده را منتشر كنند و يك بحران واقعي براي تيم ملي مصر به وجود بيايد.
همزمان با انتشار عكسها و ايجاد جو عمومي منفي عليه عمرو ورده، فدراسيون فوتبال مصر ستاره تيم را خط زد و اعلام كرد كه او از اردوي تيم ملي اخراج شده است. در شبكههاي اجتماعي بحثهاي بسيار شديد و تنشزايي بين مردم در گرفته است. برخي ورده را قرباني بيمسووليتي اين مدلها ميدانند و برخي ديگر اين اقدام ورده را ناشي از فرهنگ غلط جاري در جامعه مصر ميدانند. در آماري باور نكردني كه در سال 2013 منتشر شده، گفته شده 99 درصد زنان مصر حداقل يك بار آزار جنسي فيزيكي را تجربه كردهاند. اين يكي از تاسفبارترين آمارهايي است كه ميتوان در قرن بيستويكم خواند.
همزمان با اين بحثها و ابراز خوشحالي فعالان حقوق زنان، محمد صلاح در اظهارنظري جنجالي از فدراسيون فوتبال مصر خواست تا فرصتي دوباره به اين بازيكن بدهد. ستاره ليورپول در توييتي نوشت: «بايد با زنان در نهايت احترام برخورد كرد. هرگز نبايد به آنها بياحترامي كرد. ايمان دارم كه بسيار از افرادي كه مرتكب اشتباه ميشوند، اگر با آنها به خوبي برخورد شود، ممكن است كه بهتر شوند. مجازات كردن سادهترين راه براي برخورد با افراد خطاكار است. بايد به چنين افرادي فرصت دوم داد. طرد كردن راه درستي نيست. بايد اداره كرد و ياد گرفت.» حالا، محمد صلاح پاي به دريايي توفاني گذاشته است. طبقه متوسط جامعه مصر، كه حضوري پررنگ در شبكههاي اجتماعي دارند عليه محمد صلاح كارزارهايي بهراه انداختهاند. اين حرف صلاح، بر خلاف تلاشهايي بود كه آنها سالهاي سال است برايش قدم برميدارند. هشتگهايي در توييتر براي اين موضوع ساخته شد و خيلي سريع به ترند اصلي اين شبكه اجتماعي تبديل شدند. اكانت رسمي فدراسيون فوتبال مصر با نقلقولهايي از صلاح، الغزال، هگزي و المحمدي، اين ماجرا را يك نقشه عليه ورده خواندند و كار او را يك «اشتباه». اما همزمان در اين اكانت گفته شد كه افرادي كه به آنها تعرض شده بود، ميتوانستند بسيار كنترلشدهتر رفتار كنند. موج حملات و ريپورتهاي اين پست آنقدر شديد بود كه بعد از دو ساعت از توييتر پاك شد. صلاح در مورد بليتهاي مسابقات نشان داد كه با دغدغههاي طبقه متوسط جامعه مصر همراه است. اما كاري كه صلاح و همتيميهايش در قبال عمرو ورده انجام دادند، بر خلاف خواست آنان بود. صلاح كم حرف ميزند، حداقل در اين موارد كم حرف ميزند و بسيار مراقب است كه حساسيتبرانگيز نباشد. او در سخنانش تاكيد كرد: «نه، به معناي نه» است و نبايد بعد از اينكه زني پاسخ منفي ميدهد، به ماجرا ادامه داد. او يكي از كليدواژههاي مدافعان حقوق زنان را تكرار كرده تا بتواند فضا را با خودش همسو كند، اما چنين اتفاقي رخ نداده است. برخي ميگويند اين كلمات را به كار برده تا در ليورپول دچار مشكل نشود و نظر واقعياش همان است كه ورده تنها يك اشتباه كرده و بايد به او فرصت دوباره داد. بسياري ميگويند بهتر بود محمد صلاح در اين خصوص سكوت كند تا اينكه بخواهد اينچنين از همتيمياش دفاع كند. بهخصوص كه اين اظهارنظرها پيش از ديدار مصر با اوگاندا بوده و ميتواند روي جو استاديومها تاثير منفي بگذارد.
ماجرايي در جام ملتهاي آفريقا مدام در حال تكرار است و آن هم آسيب ديدن هواداران است. زماني كه الجزاير و سنگال با يكديگر بازي داشتند، نزديك بود افراد بسيار زيادي زير دست و پا له بشوند، چرا كه هواداران حاضر نشدهاند از گيتهاي ورودي عبور كنند و بدون در دست داشتن بليت قصد ورود به استاديوم را داشتند.
چهار سال پيش و در شهر قاهره، 20 نفر در ورزشگاه 30جون (محل برگزاري ديدار تيمهاي الجزاير و سنگال) كشته شدند. اين شائبه وجود دارد كه در اين تورنمنت هم اين اتفاق بيفتد، چرا كه اوضاع ورزشگاههاي مصر هرگز امن نبوده و نيست. در ساير بازيها، مشكلات بيشتري وجود دارد. كنفدراسيون فوتبال آفريقا به تقليد از اروپاييها، براي هواداران «فنآيدي» درست كرده كه كارايي كافي ندارد. بسياري نتوانستهاند بعد از خريد فنآيدي بليت تهيه كنند. با وجود چك شدن مسائل امنيتي، فنآيدي باعث شده ورزشگاهها خالي بشوند. حتي خانواده بعضي بازيكنان تيمهاي حاضر كه هزاران كيلومتر راه آمدهاند، نتوانسته بودند بازيها را تماشا كنند. افرادي ميگويند دولت مصر ترجيح ميدهد كه استاديومها پر نشوند تا تجمعي شكل نگيرد. بهخصوص كه محمد مرسي به تازگي فوت كرده است.
در جريان بازيهاي مصر، تماشاگران در دقايق 20 و 74 به ياد قربانيان حوادث ورزشگاهها نور موبايلهايشان را روشن ميكنند. دقيقه 20 اشاره به كشتهشدگان ورزشگاه 30جون دارد و دقيقه 74، اشاره به كشتهشدگان فاجعه «پورتسعيد» كه باعث تعطيلي موقت فوتبال در مصر شد. اوضاع چندان مرتب نيست و شاهد يك جام ملتهاي بينظم هستيم. صداي اعتراضات از هر سمت به گوش ميرسد، سرورهاي كامپيوتري فدراسيون فوتبال آفريقا خراب شد و اين ماجرا باعث شد مشكلات بسياري براي هواداران به وجود بيايد. فاطما سامورا، دبيركل فيفا نياز به يك جراحي اورژانسي پيدا كرد. بازيها در تابستان برگزار ميشود و گرما امان همه را بريده است. زمينهاي بازي براي اولينبار در فصل تابستان در اين تورنمنت مورد بهرهبرداري قرار گرفتهاند و به جذابيت بصري بازيها افزودهاند.
با وجود تمام اين حواشي و اتفاقات مهم كه برخي با جان انسانها در پيوند است، رسانهها و افكار عمومي همچنان درگير ماجراي حمايت محمد صلاح از عمرو ورده هستند. اين دليلي است كه ميگوييم صلاح در توفان قدم گذاشته است. او درباره يكي از حساسترين موضوعات اجتماعي، اظهارنظري جنجالي داشته و بعيد است به اين زودي ماجرا ختم به خير شود.