در هفته گذشته اروپا شاهد تغييراتي در زمينه رياست كميسيون اتحاديه اروپا، پارلمان، مسوول سياست خارجي اتحاديه و بانك مركزي اروپا بود. رهبران اتحاديه اروپا سرانجام پس از بحث و گفتوگوهاي مفصل در جريان نشستهاي طولاني شوراي اروپا كه سه روز طول كشيد، كانديداي نهايي خود براي رياست بر بازوي اجرايي اتحاديه را انتخاب كرده و بدين ترتيب موانعي را كه روزها بر سر راه اشغال پستهاي مطرح اتحاديه اروپايي وجود داشت، در هم شكستند. گام بعدي توسط نمايندگان در پارلمان اروپا برداشته خواهد شد؛ آنها بايد با رأي خود، انتخاب «اورسولا فون درلاين»، وزير دفاع آلمان و از وفاداران خانم مركل را براي رياست كميسيون اروپا، تاييد يا رد كنند. پس از آنكه سران اتحاديه اروپايي نتوانستند موقعيت «وبر مانفرد وبر» از احزاب راست ميانه يا «تيمرمانس» معاون يونكر را به پيش ببرند، در نشست خود، فن در لاين را به عنوان كانديدا معرفي كردند. در صورت تصويب اين مساله توسط پارلمان اروپا، او اولين زني است كه در تاريخ اتحاديه اروپا به عنوان سيزدهمين رييس اين كميسيون انتخاب ميشود. وي سيزده سال اول عمر خود را به دليل شغل پدرش در نهادهاي اروپايي، در بلژيك گذرانده است.
امانوئل ماكرون، رييسجمهوري فرانسه از حاميان جدي او محسوب ميشد. او كه 60 سال دارد بيش از 16 سال است به عنوان وزير در دولتهاي مختلف آلمان فعاليت ميكند، رابطه نزديكي با فرانسه دارد و زني است كه در آلمان در مقام وزير دفاع ايفاي نقش كرده است. اعلام نامزدي او براي اين پست، نشان داد كه قرار است سكان هدايت كميسيون اروپا همچنان در دست عضوي از حزب مردم اروپا، متشكل از نمايندگان راست ميانه پارلمان اروپا باقي بماند. اين حزب در جريان انتخابات پارلمان اروپا كه در ماه مه برگزار شد بيشترين راي شهروندان اروپا را كسب كرده است.
آنگلا مركل، صدراعظم آلمان، ابتدا مايل بود كه مانفرد وبر، كانديداي مطرح حزب مردمي اروپا، رييس كميسيون شود، اما وقتي اين سياستمدار سوسيال دموكرات به ويژه با مخالفت ماكرون، رييسجمهور فرانسه روبرو شد، مركل از فرانس تيمرمانس، كانديداي احزاب سوسيال دموكرات حمايت كرد كه البته با حمايت ساير كشورها روبرو نشد. براي اولين بار، مركل آشكارا در نشست حزب مردم اروپا به پذيرش توافقي بر خلاف توافق اوليه كه خانواده سياسي وي آن را بررسي كرده بودند، متهم شد. به گفته او بايد رأي ممتنع دهد، چون حزب سوسيال دموكرات با كانديدا شدن فون در لاين موافق نبود. اگر «فون در لاين» توسط پارلمان اروپا مورد تاييد قرار گيرد، اولين زن در رأس كميسيون اتحاديه اروپايي خواهد بود و آلمان براي اولين بار از دهههاي پنجاه و شصت، اين پست مهم را اشغال خواهد كرد.
معرفي وي ائتلاف بزرگ در برلين را تحت فشار قرار داده است. مقامات حزب سوسيال دموكرات با پيشنهاد سران اتحاديه اروپا مخالفت ميكنند. به اعتقاد اين حزب «بدين ترتيب مشخص شد كه تلاش براي برقراري دموكراسي در اتحاديه اروپايي بيهوده بوده است.» حزب سوسيال دموكرات قبلا اعلام كرده بود كه از «فون در لاين» حمايت نخواهد كرد. به اعتقاد اين حزب«اين به معناي شكست رسمي ائتلاف نيست، چون به اين شكل در ائتلاف درباره تصميمگيريهاي پرسنلي توافق نشده بود. رييس سبزها مدعي است «اين كه هماكنون دوباره دولتهاي ملي تعيين تكليف ميكنند و اصل كانديداي مطرح را كنار ميزنند، از نظر من، بدون در نظر گرفتن اشخاص، سيگنال بسيار بدي براي دموكراسي اروپايي است.» زيگمار گابريل، رييس سابق حزب سوسيال دموكرات نيز بهشدت از اين تصميم انتقاد و معرفي «فون در لاين» را «يك تردستي سياسي بيسابقه!» دانسته و معتقد است وزير دفاع بايد قبل از آنكه بتواند توسط سران ساير كشورها به عنوان رييس معرفي شود، ابتدا توسط آلمان به عنوان كميسر تعيين شود، چون هر رييس كميسيون، همزمان كميسر كشورش نيز هست.
چهار كشور ويشه گراد كماكان (چك، اسلواكي، لهستان و مجارستان) با رياست آتي فرانس تيمرمان سياستمدار كاركشته هلندي بر كميسيون اروپا مخالف بودند. اگرچه اين 4 كشور كانديداي خود در اين پست را معرفي نكردند اما اعلام نمودند با شخصي موافق هستند كه ويژگيهاي منطقه ويشه گراد را درك نمايد. به باور اين كشورها، انتخاب تيمرمن از سوسيال دموكرات كه از حمايت دونالد توسك رييس شوراي اروپا برخوردار بود منجر به عميقتر شدن اختلافات در اتحاديه اروپا خواهد شد.
پارلمان اروپا
پارلمان اروپايي «ديويد ساسولي» 63 ساله نماينده سوسياليست ايتاليايي پارلمان اروپا را به عنوان رييس اين نهاد انتخاب كرد. اين خبرنگار سابق در پي دو دور رايگيري براي تصدي اين سمت انتخاب شد. وي در رقابتي كه به دور دوم كشيد، رييس پارلمان اروپا شد. ساسولي در اين دور از 667 راي، 345 راي موافق را كسب كرد و رقيبش، اسكا كلر، رييس آلماني فراكسيون سبزها در پارلمان اروپا 119 راي كسب كرد. او وعده داده است كه نقش پارلمان اروپا را ارتقاء دهد. وي در انتخابات اروپا در سال 2009 براي اولين بار به پارلمان راه يافت و 400هزار راي كسب كرد كه بيشترين آراي يك سياستمدار نوپا بود. در ماههاي اخير از دولت
دست راستي ايتاليا به خاطر مخالفخواني عليه نهادهاي اتحاديه اروپا و سياستهاي مهاجرتياش بهشدت انتقاد كرده است. وي در فاصله سالهاي 2014 تا 2019 نيز يكي از 14 نايب رييس پارلمان اروپا بود.
بانك مركزي اروپا
خانم كريستين لاگارد رييس كنوني صندوق بينالمللي پول براي رياست بانك مركزي اروپا انتخاب تا جانشين «ماريو دراگي» شود. لاگارد فرانسوي است و بين سالهاي 2007 تا 2011 در دوران رياستجمهوري ساركوزي وزير اقتصاد و دارايي فرانسه بود. وي در سال 2011 رييس صندوق بينالمللي پول شد. از جمله نكات منفي كارنامه لاگارد، محكوميت او در دادگاهي در فرانسه به اتهام «سهل انگاري» در پرونده سرمايهدار فرانسوي است. با اينكه وي در سال 2016 در اين پرونده مجرم شناخته شد اما دادگاه او را محكوم نكرد. خانم لاگارد از حاميان سرسخت توانمند سازي زنان است. مهمترين وظيفه وي در اين پست احياي اقتصادي منطقه يورو خواهد بود.
شوراي اروپا
آقاي «شارل ميشل» نخستوزير 43 ساله كنوني بلژيك از حزب MR نيز به عنوان رييس شوراي اروپا انتخاب شد و قرار است در ماه دسامبر اين پست را بر عهده گيرد. وي دومين تبعه بلژيك است كه اين پست را اشغال ميكند. وي در اكتبر سال 2014 در سن 38 سالگي به نخستوزيري بلژيك رسيد. مكرون در خصوص انتصاب وي گفته است كه وي يك اروپايي واقعي از منطقه شنگن است كه ميتواند به ارتقاي اتحاديه اروپا تسريع بخشد. انتصاب وي به عنوان رييس شوراي اروپا اگرچه براي بلژيك افتخار است اما در عين حال ميتواند عواقبي در صحنه سياسي براي كشور بلژيك و به خصوص براي حزب MR داشته باشد. همه در انتظار انتصاب «ديديه ريندرز» وزير خارجه دولت فدرال بلژيك به عنوان دبير شوراي اروپا بودند و كمتر كسي انتظار داشت كه شارل ميشل براي اين سمت تعيين شود.
مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا
جوزف بورل سياستمدار چپگرا و وزير خارجه اسپانيا كه در سابقه فعاليتهاي ديپلماتيك خود رويكردي ضد امريكايي داشته است، جانشين فدريكا موگريني در سمت مسوول سياست خارجي شد. وي متولد منطقه كاتالونياي اسپانيا و آخرين مدرك تحصيلي او دكتراي اقتصاد مهندسي فضا و فوق ليسانس رشته مهندسي خود را نيز از دانشگاه استنفورد در ايالات متحده امريكا دارد. وي با وجود اينكه خود يك كاتالان است اما يكي از مخالفان جدايي كاتالونيا از اسپانيا، مخالف برگزيت، و استقلال كوزوو از صربستان و از مدافعان امنيت مرزهاي اروپا در قبال مهاجرتهاي جمعي است. بورل 72 ساله در سال 2018 از سوي پدرو سانچز، نخستوزير كنوني اسپانيا به عنوان وزير خارجه برگزيده شد. وي در انتخابات اخير پارلمان اروپا نامزد حزب كارگران سوسياليست اسپانيا بود و توانست بيشترين آرا را براي ورود به پارلمان به دست آورد. مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا با رأي شوراي اروپا و موافقت رييس كميسيون اروپا انتخاب ميشود و در پارلمان اروپا هم به رأي گذاشته ميشود.
جوزف بورل ديدگاهي بهشدت انتقادي نسبت به اقدامات و سياستهاي ترامپ دارد. بورل از حاميان جدي برجام است و بارها از سياستهاي ترامپ در خروج يكجانبه از برجام و اعمال سياست تهديد و فشار عليه ايران انتقاد كرده است. بورل چندي پيش در واكنش به اقدامات ايران در راستاي كاهش تعهدات برجامي، ضمن دفاع از موضع ايران در اين باره گفته بود: «تا آنجا كه من ميدانم اين تصميم ايران در چارچوب برجام است... امريكا با خروج از برجام اقدام بدي انجام داد و زمينه تصميم اخير ايران در محدوديت فعاليت برجامي را فراهم كرد». حفظ برجام بخش مهمي از امنيت ما است. براي رسيدن به اين توافق انرژي ديپلماتيك و اراده سياسي زيادي را سرمايهگذاري كردهايم. به همين خاطر ما حفظ توافق را مهم ميدانيم».
رهبران اروپا همچنان درباره تقسيم پستهاي قدرت در اتحاديه اروپا مذاكره ميكنند و فرضيه برگزاري يك نشست ديگر از سوي شماري از هياتها مطرح شده است. به نظر ميرسد نشستي جديد براي توافق نهايي لازم است. براي اين نشست روز 15 ژوئيه مطرح شده است كه همزمان با دومين نشست پارلمان جديد اروپا است. پارلمان اروپا الزاما بايد رييس خود را در نشست افتتاحيهاش انتخاب كند. مشكل كمتر در بروكسل است كه خيلي هم مورد انتقاد واقع ميشود، اين روساي كشورها هستند كه هركس ساز خود را ميزند.