گفتوگوهاي سياسي ونزوئلا در جزيره باربادوس برگزار ميشود
مذاكره زير سايه پيششرط
شهاب شهسواري
مذاكرات سياسي بين دولت و مخالفان ونزوئلا با وساطت نروژ در جزيره باربادوس از سر گرفته ميشود. خوان گوايدو، رهبر مخالفان و رييسجمهور خودخوانده كه هفته گذشته با صدور بيانيهاي اعلام كرده بود هرگز حاضر نخواهد شد در مذاكرهاي با «ديكتاتوري حاكم» شركت كند، روز دوشنبه با صدور بيانيهاي تازه بدون توضيح در مورد چرايي تغيير موضعش اعلام كرد كه نمايندگانش را به دور تازه مذاكرات در باربادوس اعزام خواهد كرد. پيش از اين نمايندگان دو طرف در اسلو، پايتخت نروژ دو دوره گفتوگوي بينتيجه با يكديگر انجام داده بودند. خوان گوايدو در آستانه برگزاري دور جديد گفتوگوهاي آشتي ونزوئلا، بار ديگر تعدادي پيششرط براي اين گفتوگوها تعيين كرده و اين گفتوگوها را با هدف «مسيري براي پايان دادن به ديكتاتوري» عنوان كرده است. پيششرطهاي دو طرف در مورد نتيجه مذاكرات باعث شده تا خوشبيني به نتيجه چنين مذاكراتي ناچيز باشد. دولت حاكم در ونزوئلا خواستار برگزاري هر چه سريعتر انتخابات مجمع ملي يا پارلمان ونزوئلاست اما در برابر مخالفان معتقدند كه بايد انتخابات رياستجمهوري بدون حق نامزدي براي نيكولاس مادورو، رييسجمهور كنوني برگزار شود.
وزارت خارجه نروژ، روز يكشنبه با صدور بيانيهاي خبر داد كه مذاكرات باربادوس در طول هفته جاري برگزار خواهد شد. اينه ماري اريكسن سوريده، وزير خارجه نروژ از هر دو طرف بحران ونزوئلا به خاطر موافقت براي مشاركت در اين گفتوگوها تشكر كرده و تاكيد ميكند:«ما بار ديگر از تمايل و تلاش دو طرف براي همكاري تشكر ميكنيم.» دو دور مذاكره پيشين ميان طرفين كه با وساطت نروژ در اسلو، پايتخت اين كشور برگزار شد بدون هيچ توافقي به پايان رسيد. خوان گوايدو كه ادعايش مبني بر تشكيل دولت انتقالي از سوي واشنگتن و تعدادي ديگر از كشورهاي غربي حامي سياستهاي مداخلهجويانه امريكا مورد تاييد قرار گرفته است، رييسجمهور منتخب اين كشور نيكولاس مادورو را غاصب قدرت معرفي ميكند و خواهان كنارهگيري بدون قيد و شرط او از قدرت است. همزمان قرار است مشاور ويژه اتحاديه اروپا در امور ونزوئلا، انريكه ايگلسياس هفته آينده به كاراكاس سفر كند. خوان گوايدو، رهبر مخالفان خبر داده است كه در اين سفر با فرستاده اتحاديه اروپا ديدار و گفتوگو خواهد كرد.
خوان گوايدو در بيانيهاي كه در مورد مذاكرات باربادوس صادر كرده است 3 شرط براي نتايج مذاكرات تعيين كرد: پايان غصب قدرت توسط دولت مادورو، تشكيل دولت انتقالي و برگزاري انتخابات رياستجمهوري تحت نظارت بينالمللي. در برابر خورخه رودريگز، وزير اطلاعرساني ونزوئلا با انتشار توييتي نوشته است:«دعا ميكنم راهحلي قانوني براي حل مسالمتآميز مسائل جاري پيدا شود.» برخي مخالفان تندروي دولت كاراكاس با مشاركت نمايندگان گوايدو در مذاكرات با دولت مركزي مخالف هستند و اين مذاكرات را اتلاف وقت ميدانند.
مذاكرات ميان نمايندگان دولت ونزوئلا و گروههاي مخالف در شرايطي برگزار ميشود كه بعد از 6 ماه نبرد براي قدرت سياسي در اين كشور، وضعيت اقتصادي و اجتماعي ونزوئلا روزبهروز وخيمتر ميشود. گفته ميشود كه رقم پناهجويان ونزوئلا به بيش از 4 ميليون نفر رسيده و كمبود كالاهاي اساسي در اين كشور به شكل روزافزوني در حال افزايش است. دولت ونزوئلا كه بخش عمدهاي از درآمد خود را از صادرات نفت خام تامين ميكرد بعد از اجراي تحريمهاي امريكا، بزرگترين مشتري نفت خام ونزوئلا، اكنون كمتر از يك ميليون بشكه نفت به خارج از كشور صادر ميكند و امكان بازگرداندن درآمد حاصل از فروش نفت به داخل ونزوئلا به سختي وجود دارد. قطع شبكه برق كه به گفته مقامهاي ونزوئلايي به دليل «خرابكاري تروريستي» اتفاق ميافتد در ماههاي گذشته به يك مساله مزمن تبديل شده و حتي پالايشگاههاي ونزوئلا نيز به دليل قطع برق دچار مشكل شدهاند. بر اساس گزارش خبرگزاري فرانسه، پالايشگاه آموآي و كاردون، بزرگترين پالايشگاه نفت خام ونزوئلا هفته گذشته دچار قطع برق شد كه توليد اين پالايشگاه را متوقف كرده است. بر اساس اين گزارش توليد بنزين اين پالايشگاه در طول ماههاي گذشته به كمتر از 80 هزار بشكه در روز رسيده در حالي كه ظرفيت اين پالايشگاه بيش از 500 هزار بشكه است.
اختلافها ميان گروههاي حامي حكومت و مخالفان 6 ماه بعد از اعلاميه خوان گوايدو مبني بر تشكيل يك دولت موقت موازي در كشور همچنان ادامه دارد. روز جمعه همزمان با جشن سالروز استقلال ونزوئلا طرفداران دو طرف در نقاط مختلف كاراكاس، پايتخت مراسم موازي برگزار كردند. مخالفان دولت در نزديكي محل اقامت خوان گوايدو در كاراكاس تجمع كرده بودند و همزمان هواداران دولت حاكم در مراسم مجلل رژه ارتش با حضور رييسجمهور در نقطهاي ديگر از شهر تجمع كردند. در طول ماههاي گذشته خوان گوايدو، رييس مجمع ملي ونزوئلا و مدعي حكومت تلاش زيادي كرد تا ارتش را وادار به كودتا عليه دولت كند. دولت مادورو تاكنون چند بار اعلام كرده كه توطئههاي كودتا را در كشور خنثي كرده است. روز جمعه نيكولاس مادورو، رييسجمهور ونزوئلا خبر داد كه ولاديمير پادرينو، وزير دفاع اين كشور را به دليل «زكاوت و فرماندهي نظامي» در مقام خود ابقا خواهد كرد. پادرينو كه 5 سال است در مقام وزارت دفاع ونزوئلا قرار دارد، همزمان با كودتاي نافرجام تحت رهبري خوان گوايدو و لئوپلد لوپز، پادرينو از سوي مقامهاي امريكايي به عنوان يكي از مقامهايي معرفي شد كه براي مشاركت در كودتا به مخالفان وعده همكاري داده بود اما در لحظه آخر موضع خود را تغيير داد. پادرينو از زمان آغاز بحران سياسي ونزوئلا، وفاداري خود را به حكومت بارها مورد تاكيد قرار داده است.
جمعه هفته گذشته، همزمان با برگزاري جشن استقلال ونزوئلا، يك كميته سازمان ملل متحد با انتشار گزارشي دولت نيكولاس مادورو را به استفاده از قدرت براي ايجاد ارعاب در جامعه متهم كرد. در اين گزارش سازمان ملل متحد اقداماتي مانند «بازداشت بدون حكم، شكنجه، بدرفتاري، خشونت جنسي، قتل و ربودن افراد» را به دولت كاراكاس نسبت داده است. دولت ونزوئلا اين گزارش را قاطعانه تكذيب و آن را يك گزارش «متعصبانه و هوادارانه» توصيف كرده كه «بر اساس اطلاعات گزينشي و جهتدار» تهيه شده است.