از زماني كه محمدباقر نوبخت تصميم گرفت از ساختمان سازمان برنامه و بودجه در ميدان بهارستان ديگر راهي ساختمان كوثر نهاد رياست‌جمهوري نشود و قباي سخنگويي دولت را از دوش بردارد، مدت‌ها دولت زبان منفصلي نداشت تا اينكه بالاخره علي ربيعي در مقام سخنگوي دولت روند جلسات صبح روزهاي سه‌شنبه را تغيير داد. فارغ از مقايسه جزيي در مورد عملكرد اين دو سخنگوي دولت به نظر مي‌رسد كه ربيعي قصد دارد هيچ رد و نشاني از دوران سخنگويي نوبخت بر جاي نماند و همه چيز تغيير كند. خواه اين تغيير در زمان و روزهاي برگزاري نشست با اصحاب رسانه باشد، خواه در مورد شيوه برگزاري و پاسخگويي. علي ربيعي بنابر عادتي كه از ابتداي سخنگويي پيش گرفته به سوالات به صورت گزينشي پاسخ مي‌دهد. پيش از آغاز نشست اسامي خبرنگاران و رسانه‌ها و محور سوالات پرسيده و فهرست مي‌شود و پس از آغاز نشست ربيعي نه به ترتيب بلكه بدون هيچ ملاك و معياري به سوالات پاسخ مي‌دهد. زمان اين نشست‌ها هم معمولا از 45 دقيقه تا يك ساعت فراتر نمي‌رود. از همين رو به سوالات بسياري از رسانه‌ها كه در نشست خبري سخنگوي دولت كه قاعدتا سوالات در آن دامنه گسترده‌اي دارد، پاسخ داده نمي‌شود. اين روند در شوراي نگهبان نيز به نوعي ديگر اجرا مي‌شود. سخنگوي شوراي نگهبان هم كه اتفاقا همچون ربيعي تازه كار نيست با انتخاب از ميان خبرنگاراني كه براي پرسش دست بالا برده‌اند، تعدادي را بر مي‌گزيند و به آن سوالات پاسخ مي‌دهد. ادامه اين روند كه بايد شانس با رسانه‌اي يار باشد كه سوالش در نشست پرسيده شده و بالاخره قرعه به نام او بيفتد جز بي‌پاسخ بازگشتن تعداد بيشتري از خبرنگاران حاصلي ندارد.
البته ربيعي در برقراري ارتباط با اهل رسانه نابلد نيست. او اتفاقا تلاش مي‌كند از گفتماني نو و صميمانه در اين جايگاه استفاده كند و به نظر مي‌رسد تمام تغيير و تحولاتي هم كه در شرايط و روند برگزاري نشست سخنگو اعمال مي‌شود با هدف برقراري ارتباطي بهتر است. احتمالا در همين راستا هم روز يكشنبه بعد از پايان نشست خبري به مناسبت ميلاد امام هشتم (ع) با بودجه شخصي به خبرنگاران هديه داد. اما هديه او نيز چندان متعارف و مطابق معمول نبود. او 10هزار توماني‌هايي را كه لاي صفحات قرآن گذاشته بود به خبرنگاران عيدي داد گرچه شايد بهتر اين بود كه روند عادلانه‌تري براي برگزاري نشست و پاسخگويي اتخاذ مي‌شد، درست همان‌طور كه به همه خبرنگاران «يك اسكناس 10 هزار توماني» رسيد.
فارغ از شيوه پاسخگويي سخنگوي جديد دولت بر تعدادي از سوالاتي كه در نشست صبح يكشنبه پرسيده شد و پاسخ‌هاي ربيعي نگاهي مي‌اندازيم.
يكپارچگي نظام مالياتي كشور
علي ربيعي در اين نشست به سوالي در مورد ساماندهي نظام مالياتي كشور پاسخ داد. او تاكيد كرد: «كل سيستم مالياتي ايران يكپارچه خواهد شد و تمامي اطلاعاتي كه به بهبود اين نظام كمك مي‌كند، يكپارچه خواهد شد. امروز نيز لايحه درآمد بر فعاليت‌هاي اختلال‌زا پيگيري شد و سعي شده با اهرم ماليات گرايش به اين فعاليت‌ها كاهش يابد.»
ربيعي همچنين ادامه داد: «در هفته‌هاي آتي اين لايحه در دستور كار قرار خواهد گرفت. ما بايد با سوداگري در ساخت و ساز و مسكن مقابله كنيم و از خروج سرمايه نيز بايد جلوگيري كنيم. مجموعه هوشمندكردن نظام مالياتي ايران به كمك فضاي كسب و كار كمك ويژه‌اي خواهد كرد.»
احتمال بروز و ظهور بابك زنجاني‌ها
سخنگوي دولت در بخش ديگري از نشست به اين سوال پاسخ داد كه آيا با وضع تحريم‌هاي جديد بايد نگران بروز و ظهور بابك زنجاني‌هاي جديد و بالطبع فسادهاي تازه بود كه ربيعي اين گونه پاسخ داد: « «ما معتقديم كه تحريم‌ها شرايطي را ايجاد كردند كه تورم و افزايش قيمت ارز را شاهد باشيم. ما هم متاسفانه ناتوان بوديم و شايد بنا نداشتيم كه اظهارات بيشتري در اين زمينه بگوييم.» او ادامه داد: «واقعا اين تحريم‌ها با دوره قبل به هيچ عنوان قابل مقايسه نيست. يك ايراني به واسطه عبور با هواپيما از خاك امريكا باعث تذكر به آن شركت هواپيمايي مي‌شود. با اين حال تشكر مي‌كنم از مردم كه با مرور از شوك اوليه عبور كرديم و امروز تورم رو به كاهش مي‌رود و در بازار ارز نيز رو به كاهش مي‌رود.» سخنگوي دولت بيان كرد: «علاوه بر پايين آمدن نرخ تورم كه در برخي كالاها هم خود را نشان داد، نرخ رشد محصولات كشاورزي ما نيز بالا رفته است. ما 18 ماه سختي را پشت سر گذاشتيم ولي 24 ماه رو به بهبودي را پيش رو داريم.»
ربيعي همچنين بيان كرد: «ما تجارب تحريم قبل را داريم و در جهت جلوگيري از شكل‌گيري باندهاي سوءاستفاده كننده از تحريم تلاش مي‌كنيم. امروز با همكاري دستگاه‌هاي اطلاعاتي و امنيتي با وزارت نفت، ديگر شرايط سوءاستفاده آنان از نفت به وجود نخواهد آمد.»
حواشي دادگاه محمد علي نجفي
ربيعي در پاسخ به سوالي درباره دادگاه نجفي و شائبه برخي دستگاه‌هاي اجرايي براي تاثيرگذاري در اين موضوع نيز گفت: «ما به تفكيك قوا معتقديم. هيچ يك از اركان دولت در اين زمينه فعاليت نداشته و من تكذيب مي‌كنم ولي اگر دستگاه اجرايي خاصي هست، نام آن را ببرند. بهترين كار اين است بگذاريم دستگاه عدالت و قضا كار خود را انجام دهد.»
بسته‌هاي حمايتي و حذف يارانه آرد
سخنگوي دولت همچنين در پاسخ به سوالي درباره بسته‌هاي حمايتي گفت: «ما امسال 8 هزار و 400 ميليون تومان براي سياست‌هاي حمايتي پيش بيني كرده‌ايم. بخشي از اين مبلغ در قالب بسته‌هاي حمايتي براي اقشار خاص و بخش ديگري براي ساير مسائل حمايتي هزينه خواهد شد. تاكنون چيزي حدود 11 ميليون نفر شامل اين بسته‌ها شدند.» او درباره حذف يارانه آرد نيز گفت: «به هيچ عنوان يارانه آرد براي نان حذف نخواهد شد و آنچه در آيين‌نامه آمده، حدف يارانه آرد صنعتي بوده و قرار است اين يارانه براي خريد گندم از گندم‌كاران هزينه شود.»
محورهاي اصلاح ساختار بودجه
ربيعي ديروز همچنين به سوالي در مورد اصلاح ساختار بودجه كه روز شنبه در نشست سران قوا به تصويب رسيده بود و تاثير آن بر افزايش قيمت سوخت پاسخ داد.
او گفت: « 4 ماه است كه كميته‌هاي كارشناسي در اين زمينه و موضوع سوخت فعاليت مي‌كنند. موضوع سوخت يك جزء از كل است. در اين طرح اصلاح ساختار بودجه در 4 محور اساسي در نظر گرفته شده است. موضوع سوخت به درآمدزايي پايدار يكي از مواردش است كه به حذف يارانه‌هاي پنهان سوخت و انرژي مربوط است. اصلاح ساختار نظام بانكي نيز روز گذشته پيش‌بيني شد. ما 60 سال است بودجه نويسي داريم ولي هنوز عدالت‌هاي منطقه‌اي مطلوب نيست و سهم فردي در زابل با تهران يكسان نيست. بايد به صورت جدي‌تر به سمت عدالت‌هاي اجتماعي و دهكي حركت كنيم.» ربيعي درباره اهداف اصلاح ساختار بودجه نيز گفت: «هدف فوري آن دور نگه داشتن اقتصاد كشور از نوسانات نفت است و هدف درازمدت، تصميم‌گيري‌هاي سخت و دشوار براي آينده ايران است. ما به اصلاحاتي نياز داريم كه بايد انجام شود ولي همواره از تصميمات سخت دوري كرده‌ايم. اين اصلاحات در جهت بهبود معيشت خواهد بود، اصلاح ساختار به معناي تنگ‌تر كردن بودجه نيست.»
خوانشي از اظهارات جهانگيري
سخنگوي دولت در ادامه با اشاره به چگونگي ارتباط دولت با پايگاه نخبگان و اظهارات پيشين جهانگيري در اين زمينه بيان كرد: «پيشنهاد من اين است كه خوانش نيت نكنيم، جايگاه آقاي جهانگيري در دولت سفت و محكم است.»
او ادامه داد: «ساماندهي سياسي ما بر اساس نهادهاي ميانجي به طور كلي ضعيف است و ارتباطي با دولت‌ها ندارد. يكي از اهداف ما در دولت گسترش اين نهادها بود و موفق بوديم. خيريه‌هايي كه در اين دولت افزايش پيدا كرده، به اندازه كل خيريه‌هايي است كه در گذشته شكل گرفته است. ما آيين‌نامه‌ها را اصلاح كرديم. جامعه اگر مي‌خواهد با ثبات بماند بايد با نهادهاي ميانجي ارتباط داشته باشد.» ربيعي تصريح كرد: «درست است كه مشكلات مادي وجود دارد و باعث كاهش اعتماد شده ولي نوع بازتاب اخبار و عدم تحليل آنها نيز در اين مسير تاثيرگذار است. ايستادگي ما در اين 40 سال نتيجه اعتماد مردم به نظام بوده است و بايد تقويت شود.»
توقيف نفتكش ايراني از سوي انگليس
سخنگوي دولت همچنين در پاسخ به سوالي درباره نفتكش ايراني و همراهي بريتانيا با امريكا نيز بيان كرد: «از ترامپ درباره تناقضاتش بپرسيد ولي اقدامات حقوقي نيز درباره نفتكش ايراني در حال انجام است. خوشبختانه دادگاه‌ها چيز محكمي به دست نياوردند و خدمه كشتي را نيز آزاد كردند ولي به طور كلي پيش‌بيني مي‌كنم كه به زودي انگليسي‌ها منصرف خواهند شد چون مقصد اين كشتي آنچه گفته شد، نبود.» او همچنين بيان كرد: «اتحاديه اروپا اصلا ديدگاه يكساني در اين زمينه ندارد و انگليسي‌ها تنها مانده‌اند. در خبرها گفته شد كه براي امنيت منطقه ناو قرار است اعزام شود ولي پيشنهاد ما اين است كه امنيت منطقه را به منطقه واگذار كنند.»ربيعي يادآور شد: «ترامپ از 12 شرط خود عدول كرده و فقط به عدم توليد سلاح كشتار جمعي اشاره مي‌كند كه ايران هرگز به دنبال آن نبوده است.»
مصوبات ديروز هيات دولت چه بود؟
هيات دولت روز گذشته در حالي كه حسن روحاني در خراسان شمالي به سر مي‌برد به رياست اسحاق جهانگيري، معاون اول رييس‌جمهوري تشكيل جلسه داد. در اين جلسه هيات وزيران با اختصاص 30 هزار ميليارد ريال تسهيلات ارزان قيمت به وزارتخانه‌هاي جهاد كشاورزي، صنعت، معدن و تجارت و بنياد مسكن انقلاب اسلامي به منظور جبران خسارات و بازسازي زيرساخت‌هاي آسيب‌ديده ناشي از سيل فروردين ماه موافقت كردند. در ادامه جلسه محمد شريعتمداري وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي گزارشي از فعاليت‌ها و خدمات سازمان تامين اجتماعي و سازمان بهزيستي كشور به هيات وزيران ارايه داد. بر اساس اين گزارش در سال ۱۳۹۸ با افزايش يك هزار ميليارد تومان اعتبارات كمك به مددجويان و رسيدن سقف آن به 2هزار و 700 ميليارد تومان اين امكان فراهم شد تا ۱۸۷ هزار نفر معلولي كه به صورت انفرادي تاكنون از مستمري مددجويي برخوردار بودند، متناسب با بُعد خانوار مستمري آنها افزايش يابد. همچنين بر اساس گزارش شريعتمداري، سازمان تامين اجتماعي كشور بالغ بر ۳۵۰ طرح كوچك و بزرگ براي خدمات درماني مطلوب‌تر به مخاطبان سازمان خصوصا جامعه كارگري و بازنشستگان تامين اجتماعي در دولت اجرا كرده است. در ادامه دولت به پيشنهاد بانك مركزي و به منظور مراقبت از اعتماد و اموال عمومي، لايحه اصلاح قانون برنامه ششم توسعه درخصوص نحوه فعاليت صندوق‌هاي قرض‌الحسنه تك‌شعبه‌اي و صندوق‌هاي قرض‌الحسنه زير نظر سازمان اقتصاد اسلامي را به تصويب رساند. در اين لايحه نقش نظارتي بانك مركزي بر صندوق‌هاي قرض‌الحسنه تقويت شده است. همچنين هيات وزيران با تغيير و اصلاحات تقسيماتي در استان‌هاي خوزستان، فارس، اردبيل و همدان موافقت كردند. دولت در ادامه، مبلغ ورودي موزه‌ها و اماكن فرهنگي- تاريخي را تعيين كرد. در پايان جلسه ديروز نيز دولت مجوز برگزاري ششمين گردهمايي بين‌المللي (منطقه‌اي) تغيير اقليم در سال 1398 را توسط وزارت راه و شهرسازي صادر كرد.