تئوري‌هاي اوليه براي بازگشت نرخ دلار به كانال 12 هزار توماني
گروه اقتصادي
تحولات بازار ارز براي دومين روز متوالي در يك هفته با بازگشت نرخ دلار، به عنوان ارز پيشران بازار به كانال 12 هزار تومان همراه شده و حالا اين سوال را نزد فعالان بازار غيررسمي مطرح كرده كه آيا بازار ارز به روند معكوس خود بازگشته است؟ تئوري اوليه فعالان بازار در يكي دو هفته گذشته كه تنش‌هاي منطقه‌اي بالاتر گرفته است؛ اين بود كه نرخ دلار بي‌اعتنا به تحولات موجود كه بعضا با جدل‌هاي لفظي ديپلماتيك نيز همراه است راه خود را براي تعديل قيمتي و كاهش حباب موجود پيدا كرده است. اين دسته از فعالان بازار اعتقاد دارند كه نرخ ارز بازار غيررسمي با شرايط بازار موازي كه از طرف بانك مركزي راه‌اندازي شده، خود را هماهنگ كرده است. از اين رو قيمت‌ها در سطح يكساني باقي مانده و آرامش در بازار حاكم است. هر چند نوساناتي نيز به بازار ورود كند. اما حالا و با ورود دوباره نرخ ارز به كانال 12 هزار توماني، بازار گمانه‌زني‌ها و پيش‌بيني‌ها براي برگشت منحني صعودي به قيمت دلار، تقويت شده است. دلار آمريكا كه نخستين نشانه‌هاي حركت برگشتي خود از كانال 11 هزار توماني را از سه يا چهار روز پيش آغاز كرده بود ديروز با ورود به كانال 12 هزار توماني و عبور از قيمت 12300 براي هر دلار، شرايط تازه‌اي را براي فعالان بازار ارز رقم زد. با اين همه فعالان بازار مي‌گويند اين افزايش قيمت ارتباطي با تنش‌هاي سياسي موجود در منطقه ندارد و بيشتر به دو دليل به وجود آمده است:
اول، حضور خريداران و معامله‌گران بزرگ ارز در بازار كه به دليل كاهش قيمت‌ها، حالا براي جمع‌آوري دلار به بازار آمده‌اند. اين دسته از خريداران، به عنوان بازيگران بزرگ در بازار حضور پيدا كرده و دست به خريد مي‌زنند. با افزايش حضور اين معامله‌گران، طرف عرضه نيز دست از فروش كشيده و تناسب عرضه و تقاضا به هم مي‌ريزد و قيمت‌ها به كانال‌هاي پيشين بازمي‌گردد. دليل دوم نيز همان‌گونه كه پيش‌بيني مي‌شد به افزايش نرخ درهم برمي‌گردد كه بانك مركزي، به عنوان سياستگذار پولي كشور از آن براي كنترل قيمت‌ها در بازار آزاد استفاده مي‌كند. بازار ارز در كشورهاي خارجي در روزهاي پاياني هفته قرار دارد و تعطيل است و عمدتا خريد و فروشي انجام نمي‌شود. بنابراين عرضه و تقاضا در اين بخش نيز به هم خورده و ريتم تعيين‌كننده بازار آزاد ارز در ايران نيز تاثير گرفته است.
عبدالناصر همتي، رييس كل بانك مركزي هفته گذشته وعده داد كه قيمت ارز ديگر به روال سابق با شوك‌هاي قيمتي مواجه نشود. بخشي از اين وعده آقاي رييس كل عملي شده و بانك مركزي موفق به در دست گرفتن ابتكار عمل در بازار ارز شده است.
حالا و با تحولات جديد، به نظر مي‌رسد كه نگاه بسياري از فعالاني كه پيش از اين به ارز و خريد و فروش دلار به عنوان يك كالاي سرمايه‌اي نگاه مي‌كردند، تغيير كرده است و اين مي‌تواند بهترين خبر براي سياستگذار پولي باشد. با رويگرداني طرف عادي تقاضا كه با سرمايه‌هاي خُرد وارد بازار شده، معامله‌گران بزرگ نيز به سمت و سوي بازارهايي سوق داده مي‌شوند با ريسك‌هاي بيشتر و البته با سودهاي بالاتري همراه است؛ رخدادي كه در صورت تحقق مي‌تواند آينده بازار ارز را پس از نزديك به يك سال تنش و شوك‌هاي قيمتي با آرامش بيشتري همراه سازد.