نوانديشي بوفون در پايان راه
پريا سپينود
درخشش جيجي بوفون در بازي يوونتوس و اينترميلان در تورنمنت دوستانه اينترنشنال كاپ، هواداران گلر افسانهاي ايتالياييها را خوشحال و اميدوار كرد كه دود هنوز از كنده بلند ميشود. در پايان اين بازي، بوفون از 6 پنالتي اينتر موفق به مهار 3 پنالتي شد و جهت هر شش ضربه را هم به درستي تشخيص داد. بوفون اگر در دوران اوجش هم چنين عملكردي در ضربات پنالتي ارايه ميكرد، احتمالا الان بدون شك و ترديد بهترين دروازهبان تاريخ فوتبال قلمداد ميشد. ولي او در ضربات پنالتي پايان بازي، هميشه از فشار رواني و استرسي رنج ميبرد كه به او اجازه نميداد، عملكردش در مهار پنالتيهاي حريف در حد لو ياشين افسانهاي و پنالتيگيرهاي بزرگي چون كاسياس و نوير باشد. بوفون در جريان مسابقه، حتي در بازيهاي حساس، پنالتيگير جسوري بود اما در ضربات پنالتي پايان بازي، عملكردش در بازيهاي حساس هيچ وقت عالي نبوده. جيجي بوفون در فينال جام جهاني 2006 هر پنج پنالتي فرانسويها را فريب خورد. در يكچهارم نهايي 2008 مقابل اسپانيا، در حالي كه كاسياس دو پنالتي ايتاليا را گرفت، فقط از عهده مهار يك پنالتي اسپانيا برآمد. در مصاف ايتاليا و اسپانيا در نيمهنهايي جام كنفدراسيونها در سال 2013، مسابقه به دليل چندين سال باخت پي در پي ايتاليا به اسپانيا، براي ايتالياييها مهم بود و كار به ضربات پنالتي كشيد و بوفون در آن بازي هم عملكرد خوبي نداشت (اگرچه كاسياس هم خوب كار نكرد) و نهايتا ايتاليا باخت. در يكچهارم نهايي يورو 2016 نيز بوفون در رقابت با نوير كم آورد و فقط يك پنالتي را مهار كرد در حالي كه نوير دو ضربه را مهار كرد و با همين برترياش باني صعود آلمان شد. در يكچهارم نهايي 2012 هم، اگرچه بوفون بهتر از جو هارت عمل كرد و با مهار يك پنالتي انگليسيها، موجب صعود ايتاليا شد، ولي او، برخلاف كاسياس و نوير در بازيهاي حساس، باز هم به مهار حداكثر يك پنالتي اكتفا كرد. عملكرد بوفون در بازي ديروز اينتر و يووه، يادآور عملكرد درخشان او در بازي ردهبندي جام كنفدراسيونها در سال 2013 بود كه جيجي بوفون موفق شد سه پنالتي بازيكنان اروگوئه را مهار كند. ولي اين دو بازي وجه مشتركي هم داشتند و آن اينكه هيچ يك حساس نبودند. در واقع تاريخچه دروازهباني بوفون نشان ميدهد او در مهار ضربات پنالتي در پايان بازيهاي حساس، معمولا يكيبگير بوده نه دوتابگير و به همين دليل در اكثر بازيهاي حساس نتوانسته تيمش را در ضربات پنالتي به پيروزي برساند. تنها مسابقه مهمي كه بوفون موفق به مهار دو ضربه پنالتي در پايان بازي شد، ديدار يوونتوس و ميلان در فينال ليگ قهرمانان اروپا در سال 2003 بود كه آن بازي هم با مهار سه پنالتي از سوي ديدا، با پيروزي ميلان به پايان رسيد. اما بوفون بعد از ناكامي مقابل اسپانيا در جام كنفدراسيونها در سال 2013، ظاهرا به يك تغيير روش اساسي در مواجهه با ضربات پنالتي رسيد. يعني از آن به بعد، بوفون تصميم گرفت بعد از اينكه جهت ضربه پنالتي برايش معلوم شد، به سمت توپ بپرد و ظاهرا به همين دليل او در بازي ردهبندي همان جام، توانست سه پنالتي اروگوئه را مهار كند و مصاف با آلمان در 2016، جهت 7 ضربه از 9 ضربه پنالتي آلمانيها را تشخيص داد و در بازي ديروز يوونتوس و اينتر نيز جهت حركت همه ضربات پنالتي اينترميلان را به درستي تشخيص داد. چنين شيوهاي براي مهار ضربات پنالتي، نقطه قوتش تخريب روحيه بازيكنان حريف است. دروازهباني كه پنالتيها را در مسير حركت توپ خيز بردارد، كار پنالتيزنان بعدي حريف را براي گل زدن سخت ميكند. اما نقطه ضعف اين شيوه، كاهش شانس دسترسي به موقع گلر به توپ است. ولي بوفون احتمالا به دليل استرسي كه از فريب خوردن در ضربات پنالتي پايان بازي نصيبش ميشود، تشخيص درست جهت حركت توپ را در اولويت قرار داده است. چنين تصميمي عاقلانه است چونكه ضربات پنالتيزنها هميشه هم آن قدرها دقيق و دور از دسترس دروازهبان نيست.