مديترانه، دريايي كه گورستان ميشود
تكرارتراژدي مرگ صدها مهاجر غيرقانوني در سواحل ايتاليا
حادثه در آبهاي ليبي و در جنوب جزيره لامپدوسا در ايتاليا رخ داده و تاكنون به واسطه تلاش كشتيهاي ايتاليايي، نيروي دريايي مالت و قايقهاي تجاري تنها تعداد كمي از مهاجران نجات يافتهاند و با گذشت زمان احتمال نجات هر لحظه كمتر و كمتر شده و به صفر ميرسد. رسانههاي ايتاليا گزارش دادهاند كه افراد نجات يافته و اجساد مهاجران غرق شده به شهر ساحلي كاتانيا منتقل ميشوند.
جزيره لامپدوسا، جنوبيترين نقطه ايتاليا به شمار ميرود. اين منطقه بيشتر به آفريقا نزديك است تا به ايتاليا.
ساكنان اين جزيره ۵۰۰۰ نفر برآورد شده است.
بر اساس گزارشها از ژانويه سال جاري، يعني از زماني كه اتحاديه اروپا گشت زني در مرزهاي دريايي اروپا را تحت كنترل گرفت، بين ۹ تا ۱۰ هزار مهاجر وارد اين جزيره شدهاند.
در حال حاضر ۱۰۰۰ مهاجر در مركز نگهداري پناهجويان در لامپدوسا به سر ميبرند.
حادثهاي ديگر در اكتبر سال 2013 در نزديكي جزيره لامپدوسا جان 360 پناهجوي ديگر را در قايق ماهيگيري كوچك گرفته بود.
«اينجا درياست و نه گورستان... » اشاره ماتئو رنزي، نخستوزير ايتاليا در كاخ سفيد به درياي مديترانه و پديده مهاجرت غيرقانوني اتباع آسيايي و آفريقايي از طريق دريا به پايتخت كهن اروپا بود، تا كمك آمريكا و سازمان ملل را درباره حل اين معضل جلب كند.
هنوز دو روز از گفتن اين جمله كليدي نميگذرد كه خبر ميرسد در پي واژگون شدن يك قايق حامل ۷۰۰ مهاجر در آبهاي مديترانه، احتمالا صدها تن قرباني امواج دريا شدهاند. حادثهاي كه آژانس پناهندگان سازمان ملل آن را يكي از بزرگترين تراژديها در آبهاي مديترانه ميخواند.
اين در حالي است كه ايتاليا از سالها قبل، بهويژه از ماههاي پيش كه گروه تروريستي داعش خود را در ليبي نمايان كرد، از افزايش مهاجرتهاي غيرقانوني دريايي به مجامع بينالمللي گله داشت و اعلام كرده بود ديگر به عمليات نجات مهاجران غيرقانوني پايان ميدهد. با اين حال بر اساس گزارشها هفته گذشته نيز 10 هزار مهاجر نجات يافته بودند.
مقامهاي ايتاليايي ميگويند كه بودجه ماموريت گشت مرزي اتحاديه اروپا كافي نيست و ايتاليا براي نجات مهاجران غيرقانوني در مديترانه و سپس نگهداري آنها، بودجه كلاني را خرج ميكند. به گفته وزير كشور ايتاليا در سال گذشته عمليات نجات مهاجران غيرقانوني از سوي اين كشور موسوم به «ماره نوستروم» با پنج ناو جنگي ۱۱۴ ميليون يورو هزينه داشته است.
برنامه محدود اتحاديه اروپا هم كه قرار است جايگزين عمليات نجات نيروي دريايي ايتاليا باشد و ۲۱ كشور اروپايي در آن مشاركت خواهند كرد، تنها به ۳۰ مايل اطراف خليج ايتاليا محدود خواهد ماند. اين در حالي است كه رم گزارش ميدهد سال گذشته ۱۷۰ هزار نفر بهدليل فقر و درگيريها در آفريقاي جنوبي و خاورميانه با به خطر انداختن جانشان وارد ايتاليا شدهاند.
بر اساس تخمين سازمان ملل نيز، با وجود اجراي اين عمليات در آبهاي مديترانه، در سال جاري ميلادي تاكنون حدود ۳400 مهاجر غيرقانوني در همين آبها جان خود را از دست دادهاند. به اين رقم بايد ۴۲۷۲ پناهجوي ديگري را نيز افزود كه در ديگر مسيرهاي مهاجرت جان باختهاند.
طبق اعلام كميسارياي عالي پناهندگان سازمان ملل متحد، در سال 2014 ميلادي ۲۰۷ هزار مهاجر از كشورهاي مختلف براي رساندن خود به اروپا مسير درياي مديترانه را انتخاب كرده بودند. كه اين رقم سه برابر سال ۲۰۱۱ است. ۸۰ درصد مهاجرتها از ساحل ليبي و براي رسيدن به ايتاليا و مالت صورت ميگيرد. تا پيش از اين گفته ميشد نزديك به ۶۰ هزار تن از اين مهاجران را پناهجويان سوري تشكيل ميدهند كه در پي جنگ داخلي از سه سال و نيم پيش از كشور گريختهاند و حدود ۳۵ هزار تن ديگر نيز از اريتره و به دليل سركوبهاي شديد، مسير اروپا را در پيش گرفتهاند.
واكنشها
ماتئو رنزي، نخستوزير ايتاليا، مرگ مهاجران در آبهاي مديترانه را كشتاري خواند كه روزانه اتفاق ميافتد و به فراموشي سپرده ميشود. جوزف موسكات، نخستوزير مالت گفت جامعه جهاني كشورش و ايتاليا را در مقابله با اين بحران تنها گذاشتهاند. نخستوزير مالت همچنين به اروپا و جامعه جهاني هشدار داد در صورتي چشمشان را به روي اين تراژدي ببندند، به بدترين شكل در مورد آنها قضاوت خواهد شد.
پيشتر پاپ فرانسيس، رهبر كاتوليكهاي جهان از كشورهاي ديگر خواسته بود به هزاران مهاجري كه از مسير پرخطر درياي مديترانه راهي اروپا ميشوند، كمك كنند.
آمارها در باره ايتاليا و مهاجران غيرقانوني
از آغاز سال 2015 تا نيمه آوريل 1600 مهاجر در تلاش براي عبور از مرز دريايي جان خود را از دست دادهاند.
3400 نفر در سال ۲۰۱۴ در تلاش براي عبوراز مرز دريايي جان خود را از دست داده بودند.
در سال2015 تاكنون ۳۱۵۰۰ نفر از شمال آفريقا در سال جاري وارد اروپا شدهاند.
۲۱۸۰۰ نفر براساس برآوردهاي انجام شده در سال ۲۰۱۴ از مرز دريايي عبور كرده بودند.
طبق آمار فجايع بسيار زيادي در درياي مديترانه رخ داده است كه فاجعه روز گذشته را ميتوان بدترين آنها دانست.
آخرين فاجعه پيش از اين حادثه يك هفته پيش رخ داد كه درآن دو كشتي از مهاجران غرق شد و جان 450 نفر را گرفت.
اما از اواسط هفته گذشته ماموران ساحلي توانستهاند 11هزار پناهجوي غيرقانوني را نجات دهند.
آمار يك سال گذشته نيز نشان ميدهد كه 170 هزار پناهجوي غيرقانوني وارد خاك ايتاليا شدهاند.