همزمان با اعلام جزييات توافق خليلزاد، طالبان در كابل حمله انتحاري كرد
انفجار خبر صلح
زلمي خليلزاد، بعد از يك سال مذاكره با سركردگان گروه شبهنظامي طالبان، دوشنبه شب نتايج گفتوگوهاي خود را در كابل به رهبران دولت وحدت ملي افغانستان اطلاع داد. براساس جزيياتي كه اين ديپلمات افغانتبار امريكايي، از توافق خود با طالبان به رسانهها داده، گام اول اين توافق اين است كه در طول 135 روز آينده 5 هزار نيروي امريكايي خاك افغانستان را ترك كنند، در برابر طالبان وعده داده است كه از خشونتهاي مسلحانه در ولايتهاي كابل و پروان بكاهد. درست همزمان با پخش مصاحبه خليلزاد در مورد توافق صلحش با طالبان، يك انفجار بزرگ، شهرك سبز كابل كه محل استقرار ديپلماتهاي خارجي و اماكن دولتي است را لرزاند. بر اساس بيانيه وزارت داخله افغانستان در اين انفجار كه با استفاده از يك كاميون مملو از مواد منفجره انجام شد، 16 نفر كشته و 119 نفر زخمي شدهاند. طالبان مسووليت اين حمله را پذيرفته است.زلمي خليلزاد، نماينده ويژه ايالات متحده امريكا در امور افغانستان در گفتوگويي با شبكه خبري طلوعنيوز افغانستان خبر داده كه موافقت اصولي ميان طالبان و واشنگتن، در مورد پيشنويس توافقنامه روي كاغذ آمده و منتظر امضاي دوطرف است. بخشي از محتوايي كه خليلزاد از توافقنامه امريكا با گروه شبهنظامي طالبان علني كرده است، هفته گذشته از سوي دونالد ترامپ، رييسجمهور امريكا تاييد شده بود. ترامپ در گفتوگويي زنده با شبكه راديويي فاكس نيوز گفته بود؛ قرار است نيروهاي امريكايي مستقر در افغانستان به 8600 نظامي كاهش يابد. هر چند كاهش نيروهاي نظامي امريكا در افغانستان، ممكن است بازگشت امريكا به وضعيت دو سال پيش در افغانستان باشد، اما به گفته خليلزاد اين فقط گام اول توافق با طالبان است، توافقي كه بر اساس آن طالبان خواستار عقبنشيني كامل نظاميان خارجي از افغانستان است. در حال حاضر تعداد نظاميان امريكايي در افغانستان 14 هزار نفر است. به نظر ميرسد بعد از يك سال مذاكره ميان امريكا و طالبان، دولت امريكا به نقطه شروع دولت ترامپ رسيده است. تابستان سال 1396 دونالد ترامپ «استراتژي جديد امريكا در افغانستان» را اعلام كرده بود، استراتژي كه بر اساس آن تعداد نظاميان امريكايي به شكل قابل توجهي براي تحت فشار گذاشتن طالبان افزايش پيدا ميكرد. دو سال بعد از اعلام اين استراتژي جديد، حالا دوباره قرار است نيروهاي امريكايي در خاك افغانستان كاهش پيدا كنند. وزير خارجه امريكا پيش از اين اعلام كرده بود كه رييسجمهور به او دستور داده است تا پيش از سال 2020 عمليات عقبنشيني از افغانستان را كامل كند.زلمي خليلزاد، در پاسخ به سوالي در مورد زمان امضاي توافق امريكا و گروه شبهنظامي طالبان گفته است قبل از هر چيز بايد متن اين توافق توسط دونالد ترامپ، رييسجمهور امريكا امضا شود. خليلزاد كوچكترين اشارهاي به نقش دولت كابل در اين توافق نكرده و با وجود اينكه گزارشي از مذاكرات و جزييات توافق خود با طالبان در اختيار كابل قرار داده است، اما تنها عامل تعيينكننده در اين توافق را نه ارگ رياستجمهوري كابل، بلكه كاخ سفيد معرفي كرده است. زلمي خليلزاد هفته جاري بعد از بازگشت از نهمين دور گفتوگوهايش با گروه شبهنظامي طالبان به كابل سفر كرده و ديدارهاي متعددي با مقامهاي افغانستان انجام داده است. او ضمن ديدار با اشرف غني، رييسجمهور و عبدالله عبدالله، رييس اجرايي دولت افغانستان، با سياستمداران ديگر افغانستان از جمله حامد كرزي رييسجمهور پيشين ديدار و گفتوگو كرده است. خليلزاد در مورد مساله انتخابات پيش روي رياستجمهوري در افغانستان و خواستههاي طالبان در مورد آن توضيحي نداده است. طالبان معتقد است كه با حضور نظاميان خارجي در خاك افغانستان، براي هيچ انتخاباتي مشروعيت قائل نيست. 18 نامزد انتخابات رياستجمهوري افغانستان، براي اين انتخابات كه قرار است كمتر از يك ماه ديگر برگزار شود، رقابت ميكنند. طالبان تهديد كرده است كه همه كارزارهاي تبليغاتي و صندوقهاي اخذ راي را هدف مشروع تلقي و به آنها حمله ميكند. در شرايطي كه اشرف غني، رييسجمهور كنوني و نامزد انتخابات پيشرو، بر اجراي به موقع انتخابات اصرار دارد، اما با توجه به احتمال توافق امريكا با طالبان، مشخص نيست كه تا چه اندازه دولت افغانستان به تنهايي توانايي تامين امنيت انتخابات را داشته باشد.
پنهانكاري خليلزاد
به گفته ارگ رياستجمهوري افغانستان خليلزاد در ديدار با اشرف غني، رييسجمهور افغانستان پيشنويس توافق با طالبان را به او «نشان داده است.» اشاره به «نشان دادن» توافق امريكا به رييسجمهور افغانستان، مهر تاييدي بر گزارش رسانههاي امريكايي در مورد «پنهانكاري» خليلزاد در برنامه مذاكراتش با طالبان است. پيش از اين واشنگتنپست در گزارشي نوشته بود كه زلمي خليلزاد، حاضر نشده است نسخهاي از پيشنويس توافق خود را در نشست ماه گذشته سران نظامي و امنيتي امريكا در اختيار شوراي امنيت ملي اين كشور قرار دهد و فقط اجازه داده است كه «يك مقام ارشد» از روي پيشنويس براي مشاور امنيت ملي رييسجمهور امريكا روخواني كند، بدون اينكه نسخهاي از آن را تحويل جان بولتون بدهد. اطرافيان خليلزاد نگراني او را «درز اطلاعات» عنوان كردهاند، اما به نوشته رسانههاي امريكايي اختلاف نظر ميان مقامهاي امريكايي در مورد برنامه خليلزاد براي خروج فوري نظاميان امريكايي از افغانستان، به شدت افزايش يافته است. به نوشته انبيسي، برخي مقامهاي امريكايي اشاره به نام طالبان در اين توافق با عنوان «امارت اسلامي افغانستان» را يك پيروزي تبليغاتي براي اين گروه دانستهاند. به نوشته نيويوركتايمز، آژانس اطلاعات مركزي امريكا (CIA) نگران غيرعملي بودن طرح جايگزيني نيروهاي اطلاعاتي به جاي ارتش در خاك افغانستان براي مبارزه با داعش و القاعده است و به نوشته واشنگتنپست جان بولتون، مشاور امنيت ملي رييسجمهور كاملا با مذاكرات طالبان مخالف است. ليندسي گراهام، سناتور ارشد امريكايي و از هواداران دونالد ترامپ هم در چندين مصاحبه شديدا با اعتماد به طالبان مخالفت و علنا با انتقاد از مذاكرات با طالبان، عقبنشيني از افغانستان را «زمينهساز 11 سپتامبر ديگر» عنوان كرده است. اما به نوشته رسانههاي امريكايي، دونالد ترامپ، رييسجمهور اين كشور تقريبا تصميم قطعي خود را براي پايان دادن به جنگ 18 ساله در افغانستان و خروج نظاميان امريكايي از اين كشور تا پيش از برگزاري انتخابات 2020 گرفته است.
مخالفت كابل
مشخص نيست اشرف غني، رييسجمهور و عبدالله عبدالله، رييس اجراي دولت افغانستان كه پريشب در جريان جزييات توافق زلمي خليلزاد قرار گرفتهاند، تا چه اندازه حق وتو در اين مورد داشته باشند، اما به نظر ميرسد كنترل آنها بر تصميم واشنگتن بسيار ناچيز است. روزنامه 8 صبح افغانستان، با انتشار يادداشتي به اختلافنظر ميان دولت اشرف غني با واشنگتن در مورد توافق با طالبان پرداخته است. به نوشته اين روزنامه صبح كابل اولويت دولت اشرف غني در حال حاضر برگزاري انتخابات رياستجمهوري است، در حالي كه «امريكا تصميم گرفته است كه مشكل خود را با گروه طالبان حل كند. براي ايالاتمتحده اولويت خاموشي سريع تفنگها و توافق ... [بر سر] آينده سياسي افغانستان است.» به نوشته اين روزنامه، نقش امريكا بعد از توافق با طالبان به جاي متحد دولت افغانستان به ميانجي ميان كابل و طالبان تقليل پيدا خواهد كرد. اين روزنامه به نقل از منابع آگاه نوشته است كه اشرف غني، رييسجمهور افغانستان قصد دارد به زودي براي سفري به واشنگتن برود تا در مورد احتمال تعويق توافق بعد از انتخابات رياستجمهوري تلاش كند. به نوشته اين روزنامه، زلمي خليلزاد قصد دارد فعلا در كابل بماند تا نظر مثبت غني براي امضاي توافق با طالبان را جلب كند، اما ممكن است در اين كار توفيقي كسب نكند.