مسابقات جهاني وزنهبرداري در تايلند گرچه با نتايج قابل قبولي همراه نبود، اما يك نكته مثبت داشت. براي اولينبار بعد از انقلاب تيم زنان ايران در رقابتهاي جهاني حاضر شد و پوپك بسامي به عنوان اولين زن ايراني در آوردگاه جهاني وزنه زد. اين ورزشكار دسته 55 كيلوگرم كشورمان در مسابقات جهاني با مهار وزنههاي 72 در يكضرب و 86 در دوضرب و مجموع 158 كيلوگرم به كار خودش پايان داد و گرچه مقام درخوري به دست نياورد، اما عملكرد قابل قبولي از خودش به نمايش گذاشت. زندگي ورزشي بسامي روايت جالبي دارد. دختري كه 13 سال به صورت حرفهاي بسكتبال بازي كرده بود و حتي در تيمهاي سوپرليگ نيز توپ زده بود اما با شنيدن خبر استعداديابي فدراسيون وزنهبرداري در قسمت زنان مسير زندگي ورزشياش عوض شد. او حالا نفر اول ايران است و با اينكه دلش خيلي براي بسكتبال تنگ شده ميخواهد وزنهبرداري را ادامه دهد و به مدال جهاني برسد. دختري از خطه قهرمانپرور كرمانشاه كه از تكتك جملات و لحن حرف زدنش اميد به آينده و موفقيت شنيده ميشود.
شما چندين سال به صورت حرفهاي بسكتبال بازي كرديد و بعد به سمت وزنهبرداري تغيير مسير داديد. چه شد كه اين تصميم را گرفتيد؟
من 13 سال بسكتبال بازي كردم و هفت سال در تيمهاي سوپرليگ حاضر بودم. آن زمان زير نظر خانم دارستاني از مربيان خوب كرمانشاه كه چند دوره نيز سرمربي تيم ملي بودند، مشغول به كار بودم. با توجه به قد كوتاهي كه دارم از نظر خودم و مربياني كه با آنها كار ميكردم، بسكتباليست موفقي بودم. تا اينكه رشته وزنهبرداري زنان راهاندازي شد و يكي از دوستانم اطلاع داد كه در اين رشته قرار است يك دوره استعداديابي برگزار شود و اگر تو هم شركت كني بد نيست. در آن برهه من در تيم سوپرليگي باژوند بوشهر توپ ميزدم. بعد از اينكه مدتي در مورد شركت در برنامه فدراسيون فكر كردم، در يك فرصت مناسب رفتم فدراسيون وزنهبرداري. برعكس بسكتبال كه همه ميگفتند فيزيكت براي اين رشته خوب نيست، آنجا هر كس مرا ميديد ميگفت قد كوتاهت به درد وزنهبرداري ميخورد. اين خيلي مرا تشويق كرد كه لااقل جايي باشم كه پذيراي قد و استايل من است. دو، سه ماه زير نظر مربي تمرين و نظر آنها را جلب كردم. خودم هم خيلي علاقه پيدا كردم و محكم و سرسخت تمرين را ادامه دادم. بعد از آن چند دوره مسابقه برگزار شد كه بيشتر ركوردگيري بود. بعد از يك سال مسابقات انتخابي تيم ملي برگزار شد. آنجا اول و راهي تيم ملي شدم. سال بعد هم دوباره اول شدم و نامم در تيم ملي قرار گرفت. يك سال پشت سر هم در اردو بودم و در اين مدت راهي مسابقات آسيايي و جهاني شدم.
شما بعد از 13 سال بسكتبال بازي كردن با يك سال تمرين به جايگاه نخست وزنهبرداري كشور رسيديد و مليپوش شديد. چقدر از پيشرفت چشمگير شما مربوط به تلاش خودتان و چقدر از آن به نوپا بودن وزنهبرداري و نداشتن رقيب جدي در اين رشته برميگردد؟
در بسكتبال ما با يك رشته تيمي طرفيم. در ضمن بسكتبال زنان در ايران قدمت طولانياي دارد؛ شايد در حدود هفتاد يا هشتاد سال. به همين علت شمار خيلي زيادي بسكتباليست داريم و اين كار را براي رسيدن به تيم ملي خيلي سخت ميكند. موافقم با شما كه وزنهبرداري نوپاست ولي تعداد شركتكنندگان اصلا كم نبودند. در اولين مسابقه كشوري كه ما رفتيم نزديك 200 وزنهبردار حاضر بودند. سال بعد اين عدد دوبرابر شد و امروزه خيلي خيلي بيشتر شده است. دليلش هم اين است كه وزنهبرداري يك رشته سنتي در ايران است و در همه خانوادهها ميشود يك نفر را پيدا كرد كه در اين رشته فعاليت كرده باشد. حالا شما حساب كنيد اينها بخواهند دخترانشان يا يكي از اعضاي فاميلشان را بياورند در اين رشته. اين شد كه وزنهبرداري زنان خيلي زود شلوغ شد. موفقيت من را ميتوان گذاشت به پاي نوپا بودن ولي واقعيت اين است كه من اصلا كار سادهاي نداشتم. خيلي تلاش كردم. تلاش را ميتوانم به اين صورت تعريف كنم كه در اردوي اول 40 نفر دعوت شدند. بعد شديم 10 نفر در اردوي دوم و در نهايت شديم 4 نفر. من سخت كار كردم تا توانستم جزو 4 نفر پاياني قرار بگيرم و در همان 4 نفر اول باشم.
حس شما به عنوان اولين زن ايراني حاضر در مسابقات جهاني چه بود؟ هنگامي كه روي سكو قرار گرفتيد به اين فكر ميكرديد كه يك اتفاق تاريخي رقم خورده؟
من پيش از اين در مسابقات آسيايي هم حاضر بودم. آنجا هم اولين نماينده بودم. بايد بگويم كه حس و حال عجيب و غريبي بود. هم استرس داشتم هم خوشحالي. در كل ميتوانم بگويم حس خيلي خوبي بود. در واقع قابل توصيف نيست. من پيش از مسابقات به وزنه زدن در رقابتهاي جهاني فكر كرده بودم اما واقعيت چيز ديگري بود.
واكنش رسانهها و ساير ورزشكاران به حضور شما چه بود؟ آنها عادت نداشتند در تيم وزنهبرداري ايران زنان را هم ببينند.
بله، همه رسانهها واكنش نشان دادند. ميتوانم بگويم ما مورد توجه همه خبرنگاران قرار داشتيم. حتي وزنه زدن ما با حجاب مورد تحسين و تقدير فدراسيون جهاني قرار گرفت. ما روي سايت فدراسيون جهاني رفتيم و آنجا در موردمان نوشتند: دختران ايراني اعلام حضور كردند. ما با اين مسابقهاي كه داديم در واقع خودمان را و وزنهبرداري زنان ايران را به دنيا معرفي كرديم. در كل استقبال بسيار خوبي از ما شد. بسياري از كشورهايي كه آنجا حضور داشتند، آمدند و به ما تبريك گفتند و ابراز خوشحالي كردند.
هيچ يك از ورزشكاران زن ايران در مسابقات جهاني حذف نشدند. همه شما توانستيد ركورد مجموع را به ثبت برسانيد اما در قسمت آقايان ما حذفي داشتيم. اين حذف نشدن شما به خاطر محافظهكاري در انتخاب وزنهها بود؟
محافظهكاري نبود. ما طبق اصول وزنه زديم. هيچ يك از بچهها خيلي زير ركوردهاي شخصيشان وزنه نزدند. اين طور نبود كه ما اختلاف زيادي داشته باشيم با ركوردهاي تمرين. اتفاقا عددهايي كه براي من انتخاب شد، 90 درصد ركورد تمريني خودم بود. در آقايان هم همينطور است. يعني همانطور كه در قسمت آقايان براي شروع وزنه انتخاب ميشود براي ما هم به همان شكل انتخاب شد. ركوردهاي ما پايينتر از آقايان است ولي محافظهكاري در كار نبود. دختران خوب ظاهر شدند. اعتماد به نفس بالايي نشان دادند و خدا را شكر اوتي نداشتيم.
ما ميدانيم كه شهر كرمانشاه يكي از شهرهاي قهرمانپرور ايران در رشتههايي مثل كشتي و وزنهبرداري است. در عين حال بافت سنتي نيز بر شهر تا حدودي غالب است. واكنش همشهريها، دوستان و آشنايان به فعاليت شما در يك رشته ورزشي كه به عنوان رشته مردانه معروف شده چه بود؟
خيلي استقبال خوبي از من شده است. جز مادرم كه نگران سلامتيام است بقيه واكنشهاي مثبت و خوبي به انتخابم داشتهاند. مخصوصا برادرانم كه يكي از آنها نيز خودش ورزشكار است و طلاي بينالمللي دارد خيلي تشويق و حمايت كردند كه حتما راهم را در اين رشته ادامه بدهم. در واقع خانواده ورزشكار من در مسيري كه پيش گرفتم كمك صددرصدي داشتهاند.
چه كار ميشود كرد كه وزنهبرداري زنان پيشرفت داشته باشد.
در نمودار رشد، از زماني كه استارت زديم رشد خوبي داشتهايم. رشد ما نرمال بوده است. اگر همينطور ادامه دهيم و فدراسيون مثل سابق از ما حمايت كند، مطمئنم كه اين رشد صعودي را نگه ميداريم و ذرهذره و منطقي در سالهاي آينده پيشرفت ميكنيم و به مدال آسيايي و جهاني هم ميرسيم.
يك تفكر قديمي هست كه ميگويد فيزيك بدني زنان براي رشتههايي مثل وزنهبرداري مناسب نيست؛ چراكه زنان ممكن است آسيب ببينند و چيزهايي از اين دست. آيا شما با اين تفكر موافقيد؟
وزنهبرداري زنان با مردان فرقي نميكند. آسيب اگر قرار باشد اتفاق بيفتد هم براي آقايان است هم براي خانمها. در قسمت زنان ما عجولانه كار نميكنيم. انتقادات زيادي البته به ما وارد ميشود. ميگويند چرا رفتيد مدال نياورديد يا چرا سيام شديد. انتقاد زياد است اما فدراسيون و كادر فني ما با يك برنامه منطقي با دختران كار ميكند و خدا را شكر ما تا الان آسيبي در بين دختران نداشتيم. من فكر ميكنم اگر برنامه اصولي باشد و بدنسازي درست انجام شود، همانطوري كه الان اجرا ميشود، آسيبي وارد نميشود. در عين حال كه آسيب هم جزيي از ورزش است. كما اينكه آقايان هم آسيب ميبينند و اتفاقا بيشتر هم آسيب ميبينند. در نهايت ميخواهم اين را بگويم كه تفاوتي بين مردان و زنان در ورزش نيست.
امكانات در تهران و ساير شهرستانها براي وزنهبرداري زنان چطور است؟
خوب شد كه اين سوال را پرسيديد. جا دارد من همينجا گلايهاي بكنم از مسوولان ورزش تهران. با اينكه دو سال از شروع فعاليت وزنهبرداري زنان ميگذرد نه سالني در اختيار خانمها قرار دادند و نه ميله وزنهبرداري مخصوص زنان داريم و نه مربي. شانسي كه من آوردم اين بود كه تمريناتم را به صورت طولانيمدت در اردوي تيم ملي پيگيري كردم. اگر اردويي در نظر نميگرفتند من اينقدر پيشرفت نميكردم. اگر قرار بود منتظر مسوولان ورزشي تهران بمانم و ببينم كي سالن ميدهند و كي ميله ميآورند به جايي نميرسيدم. جالب است كه هنوز هم اين امكانات فراهم نشده. با اينكه گفته ميشود همه امكانات در تهران جمع شده ميتوانم بگويم تهران در وزنهبرداري زنان ضعيفترين عملكرد را دارد.
شما رقبايتان را در سطح جهاني ميشناسيد؟
بله، همه را ميشناسم. وزنهبرداري زنان در سطح دنيا پيشرفت زيادي داشته و ركوردهاي خيلي بالايي به ثبت ميرسد. در مسابقات جهاني در وزن من دو نفر از چين، يك نفر از فيليپين و يك نفر از ازبكستان اول تا چهارم شدند. يعني هر چهار نفر اول جهاني آسيايي هستند. در يك وزن بالاتر هم كه من قرار بود شركت كنم باز قهرمانان از كشورهاي شرق آسيا مثل چينتايپه هستند. يعني رقباي اصلي ما در جهان آسياييها هستند.
ديگر بسكتبال را ادامه نميدهيد؟
خيلي به بسكتبال علاقه دارم. خيلي دوست دارم اين رشته را ادامه دهم و باز هم بازي كنم اما اگر بخواهم در پيشرفت و فرصتهاي پيشرو سبك سنگين كنم، قطعا وزنهبرداري انتخابم است و ترجيح ميدهم همين رشته را ادامه دهم. البته اگر بشود هم تمرين تيم ملي وزنهبرداري را شركت و هم در ليگ براي يكي از تيمها بازي كنم حتما اين كار را ميكنم.