منامه و رياض ميزبان كنفرانسهاي ضدايراني شدند
نشستهايي براي برونسپاري امنيت
افراط بيحد و حصر و عاري از چارچوب در دشمني با ايران را ميتوان در رفتارهاي طبقه حاكم سياسي بر بحرين يافت. منامه كه بسياري از تحليلگران مسائل منطقه آن را فرزندخوانده عربستان سعودي ميدانند بيهيچ حساب و كتاب و آيندهنگري سياسي سوار بر قطار ايرانستيزي
به پيش ميراند و در اين مسير از ايستادن در ايستگاه رژيم صهيونيستي هم ابايي ندارد. در حالي كه منطقه غرب آسيا از منظر نظامي به انباري از تسليحات امريكايي و اروپايي تبديل شده و از منظر سياسي بازيگران منطقهاي يا در وضعيت نبود رابطه ديپلماتيك به سر ميبرند يا در صلح سرد تلاش ميكنند، سطح اصطكاك با يكديگر را افزايش ندهند، كشورهايي چون بحرين و عربستان سعودي همچنان بر دميدن بر آتش اين منطقه سرمايهگذاري ميكنند. جمهوري اسلامي ايران نه فقط در چند ماه اخير بلكه با پيشبيني وضعيت حاكم بر منطقه از چند سال پيش طرحهايي را براي همكاريهاي منطقهاي به شمول توافقنامههاي نظامي، سياسي و اقتصادي روي ميز قرار داده است. واكنش اصليترين مخاطبهاي اين طرح به آن سكوت و ترجيح تحكيم رابطه با امريكا و تلاش براي عاديسازي رابطه با اسراييل بوده است. در حالي كه امارات به عنوان يكي از اضلاع مثلث ايرانستيزي به همراه عربستان و بحرين چند سال اخير را صرف سرمايهگذاري بر اتكاي به امريكا و اسراييل به منظور تضعيف جايگاه ايران در منطقه كرد، خبرهاي رسيده حاكي از آن است كه شيخنشينهاي ابوظبي با احساس خطر از وضعيت امنيتي منطقه، شاخه زيتون به سمت ايران دراز كرده و از تهران ميخواهند كه گذشته را فراموش كند. هرچند كه به گفته منابع ايراني، روند تنشزدايي از رابطه ايران و امارات به كندي پيش ميرود اما اراده سياسي در طرف اماراتي براي حل و فصل اختلافها با تهران شكل گرفته و در قالب رفت و آمد مقامهاي دو كشور به تهران و ابوظبي پيش رفته است. با اين همه ضلع ديگر اين مثلث يعني بحرين در پارهاي از موارد حتي تندتر از عربستان سعودي تلاش ميكند فضاي ملتهب در رابطه با ايران را حفظ كند. در تازهترين اين موارد، بحرين روز دوشنبه شاهد برگزاري كنفرانس «امنيت دريايي در خليجفارس» در پايتخت اين كشور بود؛ كنفرانسي كه طبيعتا دستور كار آن مبارزه با آنچه تهديدهاي ايران در منطقه خليجفارس خوانده ميشود، است. شيخ خليفه بن احمد آلخليفه، وزير خارجه بحرين در سخنراني افتتاحيه اين كنفرانس ادعاهاي تكراري عليه ايران را باز هم مطرح كرده و تاكيد كرد كه هدف از برگزاري اين كنفرانس يافتن راهكارهايي براي مقابله با تهديدهاي جدي امنيتي در منطقه غرب آسياست. در حالي كه بحرين باب شكلگيري هر گونه گفتوگوهاي منطقهاي ميان بازيگران منطقه را همچنان بسته نگه داشته، وزير خارجه اين كشور ادعا كرد كه تنها راه اتخاذ رويكرد جمعي براي محكوم كردن اقدامهايي است كه به تشديد تهديدهاي امنيتي در منطقه منتهي شده است. وزارت خارجه بحرين اعلام كرده كه اين كنفرانس دو روزه در حقيقت بخشي از تلاشهاي كارگروه پروسه ورشو است كه در ماه فوريه سال جاري نخستين جلسه آن در پايتخت لهستان برگزار شده بود. كنفرانس مذكور نيز يكي از تلاشهاي نافرجام دولت دونالد ترامپ براي اجماعسازي عليه ايران در سطح بينالمللي بود كه بيشتر به تريبوني براي محكوميت اقدامهاي يكجانبه واشنگتن تبديل شد. در حالي كه به نظر نميرسد كنفرانس امنيتي منامه، دستاورد قابل توجهي داشته باشد اما وزارت خارجه بحرين ميگويد كه در اين كنفرانس، حاضران درباره موضوعاتي از جمله چند ابتكار امنيتي براي صلح و همچنين رسيدن به چارچوبي براي ممانعت از توليد تسليحات كشتار جمعي با هم بحث كردند. گفته ميشود كه يك هيات از اسراييل هم در اين نشست حضور داشته است. در جريان كنفرانس ورشو در ماه فوريه نيز بنيامين نتانياهو، نخستوزير رژيم اسراييل حضور داشت كه عكسهاي يادگاري او با برخي سران كشورهاي عربي حاشيهساز شد. به گزارش رويترز حضور «دانا بنونيستي»، مدير اداره «مبارزه با تروريسم» در وزارت خارجه رژيم صهيونيستي در كنفرانس موسوم به «امنيت دريايي در خليجفارس» تازهترين نشانه از گرم شدن تنور رابطه ميان اسراييل با كشورهاي عربي حاشيه خليجفارس است. بحرين همچنان رابطه رسمي ديپلماتيك با رژيم صهيونيستي ندارد اما در دو سال اخير اخبار جسته و گريختهاي مبني بر ديدار مقامهاي بحريني با مقامهاي اسراييلي به گوش رسيده است. تابستان سال جاري بود كه پس از چند نوبت حمله به نفتكشها در خليجفارس و منطقه تنگه هرمز به علاوه هدف قرار گرفتن پهپاد امريكايي در محدوده هوايي ايران، ايالات متحده اعلام كرد قصد دارد يك ائتلاف دريايي براي مقابله با آنچه «تهديد ايران» خوانده شده، تشكيل دهد. به گزارش فارس، از ميان ۶۰ كشوري كه امريكا براي آنها دعوتنامه جهت پيوستن به اين ائتلاف ارسال كرده كمتر از پنج كشور به اين ائتلاف پيوستهاند. يكي از معدود كشورهايي كه دعوت امريكا را اجابت كرده، بحرين بوده است. نشست امنيتي منامه در شرايطي برگزار شد كه ايران و عربستان سعودي بر لبه تيغ قرار گرفتهاند. تاسيسات نفتي عربستان موسوم به آرامكو، ماه گذشته هدف حملات انصارلله يمن قرار گرفت اما رياض هيچگاه مسووليت حمله را متوجه يمنيها ندانسته و ادعا ميكند كه كار، كار ايران است. همزمان دو هفته پيش يك نفتكش ايراني در نزديكي ساحل جده مورد حمله موشكي قرار گرفت كه گفته ميشود اين سومين حمله از اين دست بوده است. تهران ميگويد نتيجه تحقيقات انجام شده اين است كه يك رژيم (اسراييل) با همكاري يك تا دو بازيگر دولتي منطقهاي پشت صحنه اين حملات بوده است.
آغاز رزمايش بينالمللي دريايي 2019
همزمان با برگزاري اين نشست در منامه، «رزمايش بينالمللي دريايي 2019» با حضور 50 كشور و هفت سازمان بينالمللي به ميزباني فرماندهي مركزي نيروهاي دريايي امريكا و ناوگان پنجم نيروي دريايي امريكا حاضر در منطقه آغاز شد. بر اساس ترجمه خبرگزاري فارس از خبر خبرگزاري «يونايتدپرس اينترنشنال» اين ششمينبار است كه چنين رزمايشي برگزار ميشود و آخرين بار آن در سال 2017 بوده است. اين رزمايش در چهار مرحله از جمله كارآموزي، آموزش كاركنان، همانديشيها، تمرينات ناوگان دريايي و استقرار مجدد نيروها برگزار ميشود. نيروي دريايي امريكا حاضر در خليجفارس چندي قبل نيز يك عمليات مشترك دريايي با مشاركت انگليس و فرانسه در آبهاي ساحلي بحرين انجام داد. سخنگوي ناوگان پنجم امريكا در منطقه در آن برهه از عمليات مينروبي براي آنچه تامين تردد كشتيها در خليجفارس توصيف كرد، خبر داده بود. فرماندهي مركزي نيروهاي دريايي امريكا اعلام كرده كه اين رزمايش در خليجفارس، درياي عمان، خليج عدن و درياي سرخ انجام خواهد شد و شامل عمليات هوايي، دريايي، مقابله با مينهاي سطحي و زيرسطحي و تمرين محافظت از بنادر با وسايل زيرسطحي بدون سرنشين خواهد شد. به گزارش رسانهها اين رزمايش دريايي 12 نوامبر (سهشنبه 21 آبان) به پايان ميرسد.
گردهمايي بيفايده نظاميها
ترافيك كنفرانس و نشست در سطح منطقه براي نمايش مقابله با ايران به راه افتاده است. همزمان با برگزاري نشست امنيتي منامه بود كه برخي روساي نيروهاي مسلح كشورهاي عرب عضو شوراي همكاري خليجفارس با همتايان عرب و غربي خود در رياض ديدار كردند تا در مورد شيوههاي حمايت مشترك از زيرساختهاي حياتي منطقه پس از حملات 14 سپتامبر (23 شهريور) به تاسيسات نفتي آرامكوي سعودي به رايزني بپردازند. نشريه انگليسي زبان «نشنال» چاپ امارات درباره اين نشست نوشت: اين نشست 10 روز پس از اعلام امريكا مبني بر اعزام نيروهاي اضافي به عربستان سعودي براي تقويت دفاع از تاسيسات نظامي و زيرساختي اين كشور برگزار ميشود. علاوه بر روساي نظامي برخي كشورهاي عضو شوراي همكاري خليجفارس، نمايندگاني از امريكا، انگليس، فرانسه، آلمان، يونان، ايتاليا، هلند، نيوزيلند، پاكستان، كرهجنوبي، اردن و مصر در اين نشست حضور داشتند. همانطور كه پيشبيني ميشد ژنرال «فياض بن حامد الرويلي» رييس ستاد مشترك ارتش سعودي حاضر در اين نشست با تكرار ادعاهاي بيپايه و اساس و بدون سند درباره ايران اعلام كرد كه اين كشور در برابر تهديدات ايران در منطقه ميايستد.
با وجود كنفرانسهاي ظاهرا سياسي و نشستهاي امنيتي متفاوت در رياض و منامه اما به نظر نميرسد كه اين گردهماييها خروجي خاصي جز كمك مالي به كارخانههاي اسلحهسازي امريكا داشته باشد. عربستان و بحرين در حالي همچنان به روند برونسپاري امنيتي خود ادامه ميدهند كه ايران اخيرا جزييات ابتكار صلح اميد را به روساي كشورهاي عضو شوراي همكاري خليجفارس به اضافه عراق فرستاده و محمدجواد ظريف، وزير خارجه مرتبا تكرار ميكند كه در صورت وجود اراده سياسي در عربستان، ايران آماده گفتوگو است.