وزارت ارشاد برنامه هر ساله را لغو كرد
پاييزه كتاب يا نمايشگاه‌هاي استاني زيان ده
ماهرخ ابراهيم‌پور
ديروز نيكنام حسيني‌پور، مديرعامل خانه كتاب در نشست خبري هفته كتاب پس از آنكه توماري از برنامه‌هاي ريز و درشت را قرائت كرد از لغو شدن برنامه پاييزه كتاب خبر داد كه به دليل نداشتن چشم‌انداز روشن براي محسن جوادي، معاونت فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و به تبع آن سازمان مديريت برنامه و بودجه مورد حمايت مالي قرار نگرفته است. شايد اين خبر، يكي از صدها خبري باشد كه درباره قطع شدن برنامه‌هاي حمايتي اين روزها از وزارتخانه‌هاي مختلف مي‌شنويم بنابراين در وضعيت فعلي كشور چنين اخباري خيلي عادي است اما وقتي بايد خبر را بيشتر مورد توجه قرار داد كه بدانيم طرح حمايتي فصلي كتاب زماني كه سيدعباس صالحي، معاون فرهنگي وزارتخانه بود به ميدان آمد و طي سال‌هايي كه اجرا شده تقريبا موفقيت‌آميز بوده است زيرا در اين طرح يارانه به دست مصرف‌كننده مي‌رسد و كتابفروشي‌ها و مخاطبان كتاب از آن بهره مي‌گيرند. حال اين سوال مطرح است، اگر شرايط خاص كشور اقتضا مي‌كند كه طرح‌هاي زيان‌ده و پرخرج كنار گذاشته شوند تا طرح‌هاي مناسب و موفق ادامه پيدا كنند؛ همچنين اگر در نظر بگيريم كه معاون محترم وزير در تلاش است كه بودجه معاونت فرهنگي وزارتخانه به درستي خرج شود، شايد بد نباشد به اين پرسش هم بينديشيم كه چرا با وجود ضرر و زيان نمايشگاه‌هاي استاني باز هم بر ادامه يك روند شكست‌خورده و پرهزينه اصرار دارند؟ امروز اغلب پژوهشگران حوزه نشر مي‌دانند هزينه بسياري كه براي برپايي نمايشگاه‌هاي استاني از سوي معاونت فرهنگي و موسسه نمايشگاه‌ها خرج مي‌شود، دردي از حوزه نشر دوا نمي‌كند اما درك اين مطلب و پيدا كردن شيوه جديدي براي اين سياست‌هاي كهنه، نياز به فردي در معاونت فرهنگي دارد كه تنها به گفت‌وگوهاي مناسبتي و جلسه‌هاي تزييني اكتفا نكند و با حضور جدي در حوزه نشر مشكلات آن را به درستي لمس كند.
يادم نمي‌رود، وقتي سيدعباس صالحي به عنوان معاون فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي انتخاب شد حتي تصويري از او براي انتشار خبر ورودش به وزارتخانه در دسترس نبود اما به زودي توانست با حضور در ميان كتابفروشان، ناشران و مولفان خود را به عنوان يك چهره مطرح وزارتخانه معرفي كند و نشان دهد از فراسوي ديوارهاي اتاقش به مسائل نشر مي‌انديشد اما حالا در همان اتاق فردي نشسته است كه در مدت زمان حضورش در وزارتخانه طرح يا ايده آنچناني ارايه نكرده و جالب‌تر اينكه پتانسيل دفاع از سياست‌هاي قبلي را نيز ندارد. شايد افراد بسياري بر من خرده بگيرند كه جناب دكتر جوادي فردي از حوزه فلسفه و مردي عالم است اما من از آقاي جوادي‌اي حرف مي‌زنم كه بر كرسي معاونت فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي نشسته است و تاكنون از او حركت خاصي در حوزه نشر نديديم. شايد هم من استدلالم اشتباه است كه معاون فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد بايد بيش از بخشنامه و آيين‌نامه و رصد كردن مسائل حوزه‌اش، قدري فراتر برود و در اين شرايط خاص سياست‌هاي غلط را حذف كند و طرحي نو دراندازد شايد توقع خيلي زيادي براي فرد محافظه‌كاري است كه تمايل دارد، دوره تصدي‌اش را به دور از هر ريسكي سپري كند.