رشد 131 درصدي قيمت زمين در تهران

گروه اقتصادي

مركز آمار در جديدترين گزارش خود از وضعيت بازار مسكن در تهران، معاملات زمين و خانه و قراردادهاي اجاره‌بهاي خانه در تابستان امسال را با عملكرد اين بازار در تابستان سال 97 مقايسه كرده است، گزارشي كه نشان مي‌دهد قيمت زمين در پايتخت در يك‌سال افزايش 131 درصدي را پشت سر گذاشته است.

افزايش نرخ تورم در اقتصاد ايران، همزمان با شوك‌هاي اقتصادي سال 97 كه با بالا رفتن نرخ ارز در بازارهاي داخلي همراه شد، تاثير جدي بر اقتصاد مسكن گذاشت، تا جايي كه اين بازار كه براي سال‌هاي نسبتا طولاني با ركود دست و پنجه نرم مي‌كرد و قيمت‌ها در آن ثباتي جدي داشت، ناگهان با شوك قيمتي جديدي مواجه شد.

افزايش قابل توجه قيمت خانه در تهران، كار را به جايي رساند كه بخش قابل توجهي از جامعه عملا قدرت خريد خود را از دست دادند و همين مساله ركودي جدي را در اين بازار كليد زد. محدوديت‌هاي منابع مالي دولت از يك سو و خطرات تورمي از سوي ديگر باعث شد وزارت راه و شهرسازي و بانك مسكن نيز براي افزايش سقف تسهيلات خريد مسكن به توافق نرسند تا عملا ميزان اثرگذاري تسهيلات موجود به شكل قابل توجهي كاهش پيدا كند. مركز آمار كه در آخرين گزارش خود از وضعيت مسكن اعلام كرده بود كه در بهار ميانگين قيمت هر متر خانه در تهران به مرز 13 ميليون تومان رسيده، در جديدترين گزارش خود از افزايش دوباره قيمت‌ها در اين بازار خبر داده است.

بر اساس اعلام مركز آمار، تابستان امسال، پايين‌ترين قيمت معامله شده براي يك متر خانه در تهران حدود دو ميليون تومان بوده و بالاترين قيمت ثبت شده از سوي بنگاه‌هاي معاملات ملكي نيز عدد متري 63 ميليون و 800 هزار تومان را نشان مي‌دهد. مركز آمار اعلام كرده كه در تابستان امسال متوسط قيمت هر يك متر واحد مسكوني در پايتخت،
13 ميليون و 680 هزار تومان بوده است.

بر اين اساس، متوسط قيمت هر يك متر خانه در تابستان امسال و در مقايسه با بهار سال جاري، افزايش 4.5 درصدي را نشان مي‌دهد و تعداد معاملات نيز در دومين فصل از سال 98، نسبت به بهار، كاهش حدود 50 درصدي را
پشت‌سر گذاشته است. با اتكا به اطلاعات منتشر شده در اين گزارش به نظر مي‌رسد ميزان اثرگذاري تسهيلات خريد خانه در تهران به شكل قابل توجهي كاهش يافته و با وام 160 ميليون توماني صندوق پس‌انداز يكم مسكن كه به زوج‌هاي جوان پرداخت مي‌شود، تنها مي‌توان 12 متر خانه در قيمت ميانگين پايتخت خريداري كرد. از سوي ديگر با كاهش 50 درصدي معاملات، به نظر بازار مسكن حركت پرسرعت خود براي ورود به دوره‌اي جديد از ركود را ادامه داده است. همچنين متوسط قيمت خانه در تابستان امسال در قياس با فصل مشابه سال 97، 80 درصد افزايش يافته و تعداد معاملات نيز كاهش 70 درصدي را نشان مي‌دهد. در طول اين مدت، متوسط مساحت واحدهاي معامله شده در تهران 86 متر و متوسط عمر بنا، ‌11 سال بوده است.

افزايش نجومي قيمت زمين

در بخش ديگري از گزارش مركز آمار، به قيمت زمين يا خانه‌هاي كلنگي در تهران اشاره شده است؛ زمين‌هايي كه در اين مدت افزايش قيمتي 131 درصدي را تجربه كرده‌اند. بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه در تابستان امسال، حداقل قيمت هر متر زمين يا زمين ساختمان كلنگي در تهران حدود دو ميليون و 500 هزار تومان و حداكثر قيمت در هر متر، 72 ميليون و 500 هزار تومان بوده و متوسط قيمت هر متر زمين از مرز 18 ميليون و 600 هزار تومان گذشته است.

ارزيابي‌ها نشان مي‌دهد كه متوسط قيمت زمين در تابستان امسال، نسبت به بهار سال جاري، 10 درصد افزايش و ميزان معاملات زمين در تهران نيز حدود 50 درصد كاهش يافته است. قيمت زمين در تهران، در تابستان امسال در قياس با تابستان سال قبل، افزايش 131 درصدي داشته و ميزان معاملات در همين مدت كاهش 55 درصدي را نشان مي‌دهد. متوسط متراژ زمين‌هاي معامله شده در تهران 270 متر بوده است.مركز آمار در بخش ديگري از گزارش خود، به بررسي بازار اجاره‌بهاي خانه در تهران پرداخته است. بر اساس اين گزارش، ‌متوسط قيمت اجاره‌بها در تهران، در تابستان امسال در قياس با بهار سال جاري، ‌افزايشي 8 درصدي را نشان مي‌دهد و تعداد معاملات در اين مدت افزايش 40 درصدي داشته است. متوسط قيمت اجاره‌بها در تابستان امسال در مقايسه با تابستان سال قبل افزايش
31 درصدي را نشان مي‌دهد و در اين مدت قراردادهاي اجاره در پايتخت كاهش 8 درصدي را نشان مي‌دهد. متوسط مساحت واحدهاي استيجاري تهران 82 متر و متوسط سن اين واحدها، 14 سال بوده است.

تداوم روند كاهشي تورم

مركز آمار روز گذشته در كنار انتشار گزارش وضعيت بازار مسكن در تهران، نرخ تورم توليدكننده را نيز اعلام كرده است، نرخي كه هرچند هنوز دو رقمي است اما در بسياري از شاخص‌ها بهبودي نسبي را نشان مي‌دهد.

بر اساس گزارش منتشر شده از سوي مركز آمار، تغييرات شاخص قيمت توليدكننده در كشور در تابستان 98،
1.3 درصد بوده است كه در مقايسه با بهار سال جاري، كاهشي بيش از 13 درصدي را نشان مي‌دهد. در اين فصل بخش كشاورزي با عملكردي قابل توجه، تورم منفي
4.7 درصدي را پشت سر گذاشته و بخش صنعت نيز در تابستان 0.2 درصد تورم داشته‌ است. در اين مدت، بخش برق با 22 درصد، شديدترين تورم را تجربه كرده و حوزه خدمات نيز 7.3 درصد تورم داشته است.

در تورم نقطه به نقطه (تغييرات قيمت توليدكننده در چهار فصل منتهي به تابستان 98) نرخ نهايي به عدد
60 درصد رسيده كه نسبت به بهار، افزايش
1.3 درصدي را نشان مي‌دهد. در اين حوزه، بخش برق با تورم منفي 3.5 درصدي بهترين عملكرد را داشته اما بالاترين تورم به حوزه صنعت با عدد 77 درصد اختصاص يافته است. نرخ تورم اعلام شده صرفا مربوط به بخش توليد‌كننده است و با تورم كلي اقتصاد كشور تفاوت دارد. در آمارهاي ارايه شده از سوي مركز آمار به نظر مي‌رسد روند افزايشي تورم كه از ماه‌هاي قبل آغاز شده با سرعت كمتري به كار خود ادامه مي‌دهد و هرچند هنوز در تابستان نرخ تورم توليدكننده مثبت 1.3 درصد بوده اما در قياس با فصول قبل بهبودي نسبي را نشان مي‌دهد. حفظ ثبات در بازارهاي اصلي و كاهش نسبي تلاطم‌ها اصلي‌ترين عامل در كاهش سرعت تورم بوده است.با وجود اين نشانه مثبت، همچنان بازار مسكن در تهران وضعيت خوبي ندارد. افزايش 131 درصدي قيمت زمين و 80 درصدي قيمت خانه در طول يك‌سال و كاهش بيش از 50 درصدي معاملات در اين حوزه‌ها نشان مي‌دهد با وجود كاهش سرعت افزايش قيمت خانه در تهران، همچنان قدرت خريد مردم در اين بازار بسيار محدود است. هر چند با توجه به تداوم افزايش نقدينگي و لزوم مديريت نرخ تورم، در شرايط فعلي افزايش سقف تسهيلات خريد مسكن دور از تصور است، اما در صورتي كه وزارت راه و شهرسازي در ماه‌هاي آينده به يك طرح حمايتي جديد نرسد، احتمالا يكي از بزرگ‌ترين بازارهاي اقتصادي ايران بار ديگر وارد دوره‌اي طولاني از ركود خواهد شد و با توجه به اتصال زنجيره‌اي تعداد زيادي از صنايع به عرصه مسكن، احتمال تاثير‌گذاري اين ركود،
بر روند كلي حركت اقتصاد ايران بالا خواهد بود.