دونالد ترامپ از سال 2015 كه نامزد رياست‌جمهوري امريكا شد، همواره منتقد ميزان هزينه‌اي بوده كه متحدان امريكا صرف كمك به سيستم دفاعي خود مي‌كنند.
اكنون، دولت ترامپ از ژاپن و كره جنوبي مي‌خواهد كه براي ميزباني از نيروهاي امريكايي مستقر در كشورشان بيشتر هزينه كنند.
فرمانده نيروهاي نظامي امريكا در كره جنوبي اخيرا اعلام كرد اگر كمك‌هاي سئول افزايش پيدا نكند، امكان خروج 4 هزار نيروي امريكايي از اين منطقه وجود دارد. پنتاگون تاكنون داشتن چنين برنامه‌اي را تكذيب كرده است. طي يك دهه اخير هر يك از ما به مطالعه استقرار نيروهاي نظامي امريكا در خارج از كشور پرداخته‌ايم. اخيرا براي تحقيق درباره هزينه‌ها و مزاياي چنين كاري گرد هم آمديم و تلاش كرديم به چهار سوال زير پاسخ دهيم:
1- اين كار چه سودي براي امريكا دارد؟
در حال حاضر واشنگتن نزديك به 174 هزار نيروي فعال در حدود 140 كشور جهان مستقر كرده است. دفتر حسابرسي وزارت دفاع امريكا در سال مالي 2020 مجموع هزينه‌هاي پايگاه‌هاي خارج از كشور را 4/24 ميليارد دلار برآورد كرده است. اين رقم معمولا جداي از هزينه‌هاي عمليات جنگي در حال انجام است.
وقتي كشورهاي قدرتمند حافظ امنيت كشورهاي ضعيف‌تر مي‌شوند، درمقابل از آنها طلب منافع غيرمادي مي‌كنند. براي مثال، ممكن است كشور ضعيف‌تر كنترل بر سياست خارجي خود را قرباني كرده و اجازه دسترسي به منطقه يا حريم هوايي‌اش را به كشور قدرتمند دهد.
استقرار نيروهاي امريكايي در ژاپن و كره جنوبي در طول جنگ سرد موجب نفوذ اين كشور در مسائل جنوب شرق و شرق آسيا شد.
علاوه بر اين، نيروهاي نظامي امريكا در 70 سال گذشته از طريق كارهاي روزمره خود و تعامل
روزانه با افراد محلي، پرچمدار ديپلماسي عمومي اين كشور بوده‌اند. واشنگتن خصوصا در ايجاد «قدرت نرم» تاثيرگذار بوده است، به اين معنا كه مردم ديگر كشورها از امريكا حمايت مي‌كنند، چرا كه با فرهنگ و مردم اين كشور احساس نزديكي دارند.
2- پايگاه‌هاي امريكايي تا چه مدت در ژاپن و كره جنوبي باقي مي‌مانند؟
از زمان پايان جنگ جهاني دوم در سال 1945 و جنگ كره در سال 1953، واشنگتن چندين پايگاه نظامي و ده‌ها هزار نفر از نيروهاي نظامي خود را در ژاپن و كره جنوبي مستقر كرده است.
پس از اينكه ژاپن در سال 1951 توانست دوباره حق حاكميت خود را به دست آورد، ايالات متحده و ژاپن معاهده‌اي امضا كردند و ضمن آن خواستار دفاع متقابل از يكديگر شدند.
آنها همچنين توافقي را به امضا رساندند كه به نيروهاي امريكايي اجازه انجام عمليات و داشتن پايگاه‌هاي نظامي در ژاپن را مي‌داد. هر كشور مي‌تواند با اين شرط كه از يك سال قبل اطلاع دهد از معاهده خارج شود.
در حال حاضر تقريبا 55 هزار نيروي نظامي امريكايي در ژاپن حضور دارد.
كره جنوبي از زمان جنگ كره ميزبان نيروهاي امريكايي بوده است. اين كار با مجوز شوراي امنيت سازمان ملل به كشورهاي عضو انجام شد تا از حملات كره شمالي به كره جنوبي جلوگيري شود. پس از اعلام آتش‌بس در سال 1953، اين نيروها در كره جنوبي ماندند تا براي اين كشور امنيت پايدار فراهم كرده و از خصومت كره شمالي جلوگيري كنند.
در حال حاضر حدود 26 هزار و 500 نيروي نظامي امريكايي در كره جنوبي حضور دارد.
3- ژاپن و كره جنوبي به طور معمول چه ميزان به اين نيروها كمك مي‌كنند؟
ايالات متحده بر سر جزييات تقسيم هزينه‌ها با هر دو كشور مذاكره كرده است. مقادير مشخصي كمك شده و همين طور فعاليت‌هايي كه هر يك از طرفين انجام آن را بر عهده مي‌گيرد، در هر كشور و در طول زمان متفاوت است. هر چند كمك‌هاي متحدان امريكا معمولا قابل توجه است.
براي مثال، امريكا و كره جنوبي در سال 2019 بر سر توافقي كه سئول را ملزم به كمك 893 ميليون دلاري مي‌كرد با يكديگر به اجماع رسيدند.
در توافق فعلي ژاپن ميزان دقيق مجموع كمك‌هاي اين كشور مشخص نشده است. با اين وجود، ميزان حمايت فعلي ژاپن به 7/1 ميليارد دلار مي‌رسد.
اين در حالي است كه وزارت دفاع امريكا هم‌اكنون مجموع هزينه‌هاي حفظ حضور نظاميان خود در كره جنوبي و ژاپن را به ترتيب 5/4 و 7/5 ميليارد دلار تخمين مي‌زند. بر اين اساس، ميزان كمك‌هاي مالي هر دو كشور درصد قابل توجهي از هزينه‌هاي امريكا را پوشش مي‌دهد.
نكته مهم اين است كه اين اعداد صرفا تقريبي از روابط مالي ميان كشور ميزبان و امريكا را نشان مي‌دهند. مثلا اين ارقام ساير هزينه‌هايي كه ژاپن مي‌پردازد را منعكس نمي‌كند؛ مانند خريد سيستم‌هاي تسليحاتي از امريكا، اجاره رايگان و معافيت مالياتي و ديگر مخارجي كه از سوي دولت ژاپن انجام مي‌شود.
4- آيا خواسته‌هاي ترامپ منطقي است؟
بحث در مورد اينكه آيا متحدين امريكا به اندازه كافي براي تامين امنيت خودشان هزينه مي‌دهند از ديرباز و از همان آغاز استقرار نيروهاي امريكايي در خارج از مرزها وجود داشته است. اما دو مولفه است كه خواسته‌هاي ترامپ را منحصر به فرد مي‌كند.
يكي اينكه مذاكرات با كره جنوبي قبلا هر چهار يا پنج سال يك بار برگزار مي‌شد. دولت ترامپ سال گذشته اين روند را براي سئول به يك رويداد سالانه تبديل كرد. ماهيت اين گفت‌وگوها پيچيده است و اين امر مي‌تواند مذاكرات سالانه را زمانبر و پرتنش كند.
دوم اينكه گزارش‌ها حاكي از آن است كه درخواست‌هاي جديد ترامپ بر اساس هيچ نياز نظامي مشخصي نيست. اين موضوع ما را به سمت اين پرسش مي‌برد كه چطور امريكا به رقم جديدي كه مي‌خواهد از كره جنوبي طلب كند، رسيده است.
نظرسنجي‌ها نشان مي‌دهد با اينكه امريكايي‌ها نسبت به مداخله كشورشان در افغانستان و عراق به‌شدت بدبينند، اما از تنش‌هاي فعلي دولت ترامپ با جهان و [نقض] تعهدات واشنگتن در قبال متحدانش حمايت نمي‌كنند.
منبع: The Conversation