نمايندگان مجلس از پاسخ وزير علوم به 2 پرسش سلحشوري و مقصودي قانع نشدند
2 كارت زرد براي يك وزير
از همان روزهاي مرداد ماه 96 كه نام «منصور غلامي» در ليست كابينه پيشنهادي حسن روحاني براي دولت دوازدهم قرار گرفت، نقدهاي بسياري نسبت به اين انتخاب از سوي حسن روحاني مطرح ميشد؛ هر چند غلامي توانست از سد بهارستان به سلامت عبور كند و راهي ساختمان وزارت علوم شود اما اين به معناي آرامش ابدي نبود؛ چنانكه در طول 28 ماهي كه غلامي سكان اين وزارتخانه را به عهده داشته است، ديروز را ميتوان به عنوان يكي از سختترين روزهاي او دانست؛ چراكه در يك روز بهارستاننشينان دو بار به او كارت زرد نشان دادند.
مخالف حضور زنان يا مديريت شدن
براي به كار نگرفتن زنان؟
«آيا شما مخالف حضور زنان در ردههاي مديريتي هستيد يا از جايي مديريت ميشويد كه زنان را به كار نگيريد؟» اين جان كلام «پروانه سلحشوري» نماينده تهران در سوال از وزير علوم بود. سلحشوري كه «منصور غلامي» را به صحن علني مجلس كشاند تا از او درباره وضعيت زنان در اين وزارتخانه سوال كند، صحبتهايش مانند هميشه قرص و محكم بود و انتقادهايش را صريح و بيتعارف به زبان آورد. سوالش درباره علت تبعيض در جذب فاغالتحصيلان زن به عنوان هيات علمي بود و گفت:«در مورد جذب زنان در هيات علمي از وزير سوال كردم اما ايشان جز كليگويي درباره آمار دانشجويان چيزي نگفت. همچنين ارايه آمار مخدوش در اين زمينه باعث شرم من شد. وزارت علوم، مركز تربيت نخبگان كشور است. اگر وزارت علوم نتواند آمار درستي از زنان عضو هيات علمي ارايه كند از كجا اين انتظار را داشته باشيم.» او با طرح پرسشي در مورد تعداد معاونان زن وزارت علوم ادامه داد:«وزارت علوم ازجمله وزارتخانههايي است كه زنان توانمند و با سابقهاي در آن حضور دارند و انتظار ما از دولت اعتدال اين است كه تدبيري شود و زنان توانمند به كار گرفته شوند. آمار بينالمللي نشان ميدهد، ايران جزو ۴ كشور آخر در زمينه شكاف جنسيتي است و در واقع فاصله عدالت جنسيتي بين زنان و مردان در ايران مثل بسياري از كشورهاي عقبمانده دنياست. چه كسي بايد در اين زمينه احساس مسووليت كند تا وضع زنان را ارتقا دهد.» او گفت: «در كل كشور تنها 2 رييس دانشگاه زن وجود دارد كه يكي از آنها مربوط به دانشگاه الزهراست.» او خطاب به وزير علوم گفت:«آيا شما مخالف حضور زنان در ردههاي مديريتي هستيد يا از جايي مديريت ميشويد كه زنان را به كار نگيريد؟ من به حال اساتيد و نخبگان كشورمان افسوس ميخورم. اگر شما وضع زنان را ارتقا ندهيد، چه كسي آن را ارتقا ميدهد؟ توسعه پايدار از زنان به عنوان عاملان توسعه ياد ميكند.»
دانشگاه فروشي
سلحشوري تنها نمايندهاي نبود كه از وزير علوم سوال داشت. «حسين مقصودي» از نمايندگان اصولگرا و عضو فراكسيون نمايندگان ولايي نيز ميكروفناش روشن شد تا سوالش را بپرسد؛ هر چند در صحبتهاي او ميشد، ردپاي انتخابات را هم ديد اما آن طور كه ميگفت، نزديك به يك سال و نيم است كه سوالش در صف اعلام وصولهاي هيات رييسه، انتظار مطرح شدن در صحن را ميكشيد. او كه از انتصابهاي غلامي دل پري داشت، خطاب به وزير گفت:«اين سوال به يك سال و نيم قبل برميگردد كه وزير براي پاسخ به آن حاضر نشد در كميسيون حضور پيدا كند اما امروز ميگويد، فرآيند انتخاب روساي دانشگاهها طبق يك سري قوانين و مقررات است. سوال اين است كه چرا در دانشگاهها به خصوص دانشگاههاي دخترانه از ظرفيت زنان استفاده نميشود؟ اتفاقي كه نتيجه آن فساد مالي و تضييع حقوق اساتيد و دانشجويان است.» او گفت:«وزارت صنعت در دو بند تخلفات صورت گرفته در يك دانشگاه را اعلام كرده مبني بر توزيع يك و نيم تن سهميه گوشت دانشگاه دخترانه در بازار آزاد كه به فروش رسيده است. اگر اين موضوع را قوه قضاييه اعلام ميكرد، آن را سياسي ميدانستيد اما اين گزارش وزارت صنعت اين دولت است.» او گفت:«شما در مجلس با آرامش و در فضاي احساسي صحبت ميكنيد اما در پشت پرده شاهد مسائل فرهنگي و اقتصادي و عدم توجه به تشكلهاي دانشجويي و سوءاستفاده از دانشجويان به نام اصلاحطلبي و اصولگرايي هستيد. بايد در آن دنيا جواب دهيد. ظاهرا كسي در اين دنيا پاسخگو نيست.» مقصودي انتقادهاي خود را با اشاره به ماجراي پيدا شدن مار زير تشك دانشجويان دختر در خوابگاه يك دانشگاه پايان داد و گفت:«من فرد سياسي نيستم، اصولگرا و اصلاحطلب نبوده بلكه نماينده مردم و نه دولت هستم. پس بايد از حقوق دانشجويان دفاع كنم. ما يك سال و نيم پيش اين سوال را مطرح كرديم اما به يكباره شما شب گذشته، رييس و معاون آن دانشگاه را تغيير داديد.»
پاسخهايي كه قانعكننده نبود
ديگر نوبت به وزير علوم رسيده بود تا با پاسخ به سوالات از خود دفاع كند. منصور غلامي در پاسخ به پرسش سلحشوري گفت:«تلاش ما اين بوده كه در جمهوري اسلامي ايران شرايط زنان در احقاق حقوق اجتماعي و حفظ جايگاه آنها رعايت شود.» وزير علوم، آماري از جذب زنان در هيات علمي و دانشجويان زن در مقاطع كارشناسي ارشد و دكتري ارايه كرد و گفت:«فرصت تحصيلات عاليه براي زنان فراهم است. به طور كلي بعد از انقلاب اسلامي ايران، روند حضور زنان در اين جايگاه اجتماعي تدريجي و فزاينده بوده است.»
صحبتهاي غلامي درباره به كارگيري زنان در هيات علمي آنجا با انتقاد بيشتري مواجه شد كه گفت:«زنان با توجه به اينكه مديريت خانواده را برعهده دارند بعضا تمايلي به تصدي مسووليت در دانشگاه ندارند. در 2 سال اخير نيز ملاك انتخاب مديران و هيات علمي، شايستهسالاري بوده و ما هيچ منعي در مديريت ستاد و دانشگاهها نداريم.» غلامي گفت:«تمام تلاش ما اين بوده كه از ظرفيت حضور زنان استفاده كنيم و دليل عدم تحقق اين هدف يا ضعف در تلاش ما بوده يا استقبال خوبي صورت نگرفته است.» او ادامه داد: «ساختار وزارت علوم و مجموعه هيات علمي به گونهاي است كه هيچ تفكيكي براي به كارگيري زنان و مردان ندارد و به طور طبيعي افراد مختلف انتخاب يا منصوب ميشوند اما براي جذب زنان در هيات علمي بايد تلاش بيشتري كنيم زيرا زنان هنگامي كه مسووليتي ميپذيرند، تمام وقت و انرژي خود را صرف آن كار ميكنند.» غلامي در پاسخ به پرسش مقصودي نيز گفت:«ما تلاش ميكنيم كه مديران از افراد مرتبط با فضاي دانشگاهها انتخاب شوند. اولويت اولمان كارايي و تجربه كافي افراد بود. اگر مدير جواني در آن مجموعه دانشگاهي وجود داشته باشد و داراي ملاكهاي لازم هم باشد ما آن فرد را با رويكرد جوانگرايي انتخاب خواهيم كرد. در دو سال گذشته تلاش شد در انتخاب روساي دانشگاهها جوانگرايي ملاك باشد.» وزير علوم درباره عدم استفاده از مديران زن در دانشگاههاي تك جنسيتي ميگويد به تفكيك جنسيتي اعتقاد ندارد و شايستهسالاري را در دستوركار قرار ميدهد. او گفت:«درباره دانشگاهها و مراكز آموزش عالي تك جنسيتي در نگاه اول دنبال مدير توانمند شايسته و تاثيرگذار هستيم، اولويتمان با زنان در اين دانشگاههاست اما وقتي به نتايج مطلوب نرسيم از بين آقايان مناسبترين گزينه را انتخاب ميكنيم. لذا تفاوت و نگاه جنسيتي در انتصاب و انتخاب مديران وجود ندارد چون ما همه همكاران را از خانواده آموزش عالي ميدانيم.» به قول سلحشوري كليگوييهاي وزير علوم موجب شد، پاسخهايش نظر بهارستاننشينان را جلب نكند و او با دو كارت زرد به وزارت علوم بازگردد.
استقبال از حضور زنان در انتخابات خبرگان
هادي طحاننظيف كه چندي است يادداشتهاي خودماني از جلسات شوراي نگهبان مينويسد ديروز از جلسهاي سخن گفت كه در آن آيتالله محمد يزدي از حضور زنان در مجلس خبرگان حمايت ميكرد. او نوشت:«دكتر كدخدايي، قائممقام دبير شوراي نگهبان قبل از ورود به دستور جلسه، گزارشي از تعداد ثبتنامكنندگان انتخابات مياندورهاي مجلس خبرگان رهبري همچنين روند برگزاري آزمون در آخر هفته ارايه داد. ايشان در ارايه آمار به اين نكته اشاره كرد كه در ميان داوطلبان يك نفر خانم هم وجود دارد كه در آزمون شركت ميكند كه در اين ميان رويكرد اعضاي محترم و به طور خاص فقهاي معظم برايم جالب بود. ازجمله اينكه آيتالله يزدي گفتند اين خوب است كه جنسيت مانع حضور زنان در انتخابات خبرگان نيست و اين حق زنان است كه وارد چنين مجامعي شوند. بعد گفتند اينها همه به بركت امام خميني(ره) و انقلاب اسلامي است كه نگاه به زن را در اجتماع تغيير داد و اكنون نيز حوزههاي علميه خواهران در كشور كاملا فعال هستند و به تربيت نيرو ميپردازند.»