سيدعباس عراقچي
در نشست «مجمع گفتوگوي تهران»:
در خليج فارس يا همه امنيت دارند
يا هيچكس امنيت ندارد
سيدعباس عراقچي، معاون سياسي وزير خارجه در پنل عمومي مجمع گفتوگوي منطقهاي ضمن تسليت شهادت سردار قاسم سليماني و همرزمانش و همچنين محكوم كردن اقدام جنايتكارانه امريكاييها گفت: تاكنون طرحهاي مختلفي در مورد ايجاد امنيت در منطقه خليج فارس مطرح شده ولي ما در اين زمينه نتوانستهايم به نتيجه مناسبي دست پيدا كنيم و هنوز در منطقه خليج فارس يك ساختار امنيتي مشخص نداريم.
به گزارش ايلنا، وي ادامه داد: دليل عدم تحقق اين موضوع به سه دليل بازميگردد؛ دليل اول حضور بازيگران فرامنطقهاي و غيرمنطقهاي در اين منطقه است؛ آنها در ظاهر با عنوان ايجاد صلح و ثبات در منطقه به خليج فارس آمدهاند ولي در عمل به دنبال اهداف استراتژيك خود هستند و حضور خود در منطقه را به دلايل و بهانههاي واهي توجيه ميكنند؛ تا زماني كه نيروهاي خارجي فرامنطقهاي، در منطقه حضور داشته باشند امكان ايجاد صلح و ثبات پايدار در منطقه وجود نخواهد داشت. ما در حال حاضر ساختار سياسي جامعي در منطقه خليج فارس نداريم كه تمام بازيگران اين منطقه را پوشش دهد؛ سازمان همكاري خليج فارس، سازمان جامعي نيست و ايران در اين ساختار حضور ندارد كه بتوانيم در منطقه يك ساختار جامع داشته باشيم و در نتيجه نميتوانيم به ترتيبات امنيتي مشخص دست پيدا كنيم. تا زماني كه ما در مورد امنيت خود به ديگران وابسته باشيم و بخواهيم امنيت را برونسپاري كنيم، تنش در منطقه باقي ميماند؛ اگر كشورهاي منطقه خودشان با همكاري هم اقدام به ايجاد امنيت در منطقه نكنند امنيت پايداري به وجود نميآيد. امنيت خليج فارس در دست ما است و ما بايد با همكاري يكديگر اين امنيت را ايجاد كنيم.
جامعه طرح صلح هرمز را
كشورهاي حوزه خليج فارس شكل ميدهند
وي تاكيد كرد: امنيت خليج فارس قابل تفكيك نيست؛ يا همه امنيت دارند يا هيچ كس امنيت ندارد؛ اين امنيت يك امنيت جمعي است. ايران در راستاي ايجاد گفتوگوي منطقهاي و همكاري كشورهاي منطقه و در جهت تحقق صلح و ثبات پايدار طرح صلح هرمز را ارايه كرده كه اين طرح چند مشخصه خاص دارد؛ اين طرح از جنجالهايي كه در مورد نامگذاريها وجود دارد اجتناب ميكند و از آن طرف طرح جامع و همهگيري است كه تمام كشورهاي منطقه را شامل ميشود. مجمع هرمز ميتواند چارچوبي باشد كه در قالب آن كشورهاي منطقه با يكديگر همكاري و در مورد امنيت خليج فارس تصميمگيري كنند. جامعه طرح صلح هرمز را كشورهاي حوزه خليج فارس شكل ميدهند و در آينده ديگر كشورهاي موثر و درگير در منطقه ميتوانند به اين جامعه بپيوندند؛ البته شرط آن اين است كه همه كشورهاي عضو با اين موضوع موافق باشند. در اين طرح بر عدم مداخله نيروهاي خارجي در امور منطقه، حل صلحآميز اختلافات، احترام به مرزها، رعايت حسن همجواري، آزادي حمل و نقل و... تاكيد شده است و ما باور داريم كه منطقه خليج فارس در شرايط حساس و خطيري قرار دارد و با تهديدات آني مواجه هستيم و اين مسائل اين ضرورت را ايجاد ميكند كه همكاريها را ادامه دهيم و گفتوگوهاي جدي منطقهاي داشته باشيم.
با گام پنجم، توازن را به برجام بازگردانديم
معاون سياسي وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالي درباره كاهش تعهدات برجامي ايران گفت: توافق برجام هنوز نمرده است. برجام خروجي چندجانبهگرايي و دستاورد ديپلماسي است و بايد اين را اضافه كنم كه تنها دستاورد ديپلماسي در منطقه است.عراقچي با تاكيد بر اينكه منطقه ما مشكلات زيادي دارد و همه اينها بايد در چارچوب ديپلماسي حل شود، اظهار داشت: آنچه ما در برجام فكر ميكرديم، در آن موفق بوديم و به سرانجام رسانديم، ايجاد بازي برد - برد بود تا اينكه رييسجمهور جديدي در امريكا روي كار آمد. تا سال۲۰۱۷ همهچيز خوب بود تا اينكه رييسجمهور جديد امريكا بازي برد - برد را به يكي بازي باخت - باخت براي همه ذينفعان تبديل كرد.
او با بيان اينكه در حال حاضر سياست بر اساس موازنه است، تصريح كرد: هر چه بدهيد، بايد بگيريد. دو طرف بايد به اين توازن پايبند باشند. وقتي امريكا از توافق خارج شد، اين توازن برهم خورد. ما يك سال صبر استراتژيك كرديم و به طرفهاي اروپايي فرصت داديم تا با اقدامات عملگرايانه بتوانند توازن را به توافق برگردانند. اما با گذشت يك سال، هنوز اقدامي را شاهد نبودهايم و هيچ اتفاقي نيفتاد.
از همين رو تلاش كرديم خودمان توازن را ايجاد كنيم. بين هر گام ايران دو ماه فرصت بوده تا آنها به تعهدات خود پايبند باشند.عراقچي با اشاره به اجراي گام پنجم خاطرنشان كرد: ما اين هفته آخرين گام خود را برداشتهايم و ديگر به هيچ محدوديتي پايبند نيستيم. از اين به بعد برنامه هستهاي ايران بر اساس نيازهايي است كه ما تصميم خواهيم گرفت. در مقابل در بعد نظارتي ما دست به اقدامي نزدهايم و پروتكل الحاقي سرجايش است. وي با بيان اينكه از نظر ما توازن به توافق بازگشته و برجام در توازن جديدي قرار دارد، ابراز داشت: البته اين توازن خوب نيست. ما حاضر به بازگشت به تعهدات خود منوط به لغو همه تحريمها و بهره بردن از منافع اقتصادي از برجام هستيم و در اين زمينه با همكاران خود گفتوگو ميكنيم.معاون سياسي وزير خارجه در مورد مكانيسم ماشه بيان كرد: اين تصميم اروپاييها اشتباه است و مجددا موازنه را برهم ميزند و ما در مقابل آن اقداماتي انجام خواهيم داد كه مجددا موازنه را به توافق بازگرداند. تاكيد ميكنم اين موازنه مطلوب ما نيست و ما حاضريم كه در صورت اجراي كامل تعهدات طرف مقابل و منتفع شدن ايران از منافع اقتصادي، به اجراي تعهدات بازگرديم. برجام در وضعيت موازنه جديد قرارگرفته است و ما اميدوار هستيم كه در فضاي موازنه جديد با طرف مقابل مذاكره كنيم .