نگاهي به نتايج جلسه مديران تيم‌هاي ايراني با دبير كل AFC
هياهوي بزرگ براي هيچ؟
علي ولي‌اللهي
صبح روز پنجشنبه جلسه نمايندگان فدراسيون فوتبال ايران و مديران چهار تيم آسيايي استقلال، پرسپوليس، سپاهان و شهر خودرو با دبير كل AFC در مالزي برگزار شد. اين نشست براي حل‌وفصل مشكل سلب ميزباني باشگاه‌هاي ايراني در ليگ قهرمانان آسيا صورت پذيرفت. ابتداي هفته AFC پيشنهاد داده بود بازي‌هاي پلي‌آف تيم‌هاي ايراني در كشور ثالث باشد، بازي‌هاي دور رفت مرحله گروهي در خانه حريفان به انجام برسد و در مدت‌زمان باقي‌مانده تا شروع بازي‌هاي برگشت شرايط امنيتي ايران بررسي شود. با اين وجود در يك هفته منتهي به اين جلسه مديران تيم‌هاي ايران قويا تاكيد داشتند كه به هيچ عنوان حاضر به بازي در كشور ثالث نيستند و پيشنهاد AFC را نمي‌پذيرند. اين در حالي بود كه بنا بر برنامه اعلام‌شده از سوي AFC تيم‌هاي استقلال و شهر خودرو بايد روز شنبه مقابل تيم‌هايي از كشور كويت و بحرين در دوبي به ميدان بروند.
توافق مهم
با اتمام جلسه، خروجي نهايي رايزني مديران با ويندسور جان دبير كل AFC به اين صورت منتشر شد: دو باشگاه استقلال و شهر خودرو به جاي ميزباني در تهران و مشهد بازي‌هاي پلي‌آف خود را در كشور ثالث برگزار خواهند كرد، سپس تيم‌هاي ايراني حاضر در دور گروهي تمام بازي‌هاي دور نخست را مهمان خواهند بود و در سه بازي برگشت در ايران از تيم‌هاي رقيب پذيرايي خواهند كرد. نكته مهم اظهارات نمايندگان ايران و ابراهيم شكوري سرپرست دبير كلي فدراسيون فوتبال كه به صورت ويديوهاي جداگانه منتشر شد اين بود كه AFC تضمين كتبي داده است تيم‌هاي ايراني در بازي‌هاي برگشت ميزباني را در كشور خودشان انجام مي‌دهند. مديران باشگاه‌هاي آسيايي ايران و نمايندگان فدراسيون فوتبال با استناد به همين تضمين از نتايج جلسه با دبير كل AFC به عنوان يك پيروزي و يك توافق مهم ياد كردند كه در عين اينكه توانسته حق ميزباني تيم‌هاي ايراني را برگرداند و خطر سلب ميزباني از تيم ملي را دور كرده است.
بيانيه AFC و ابهامات
در حالي كه در شبكه‌هاي اجتماعي ويديوهاي حاوي خبر پيروزي نمايندگان فوتبال ايران منتشر مي‌شد، كنفدراسيون فوتبال آسيا بيانيه‌اي را در صفحه رسمي اينستاگرامش منتشر كرد كه ورق را برگرداند. بيانيه AFC دقيقا همان نامه‌اي بود كه در ابتداي هفته گذشته براي فدراسيون فوتبال ايران فرستاده و در بخش سومش قيد شده بود ايران در مرحله اول و دوم و سوم دور رفت در زمين حريفان به ميدان مي‌رود تا AFC فرصت كافي براي بررسي شرايط امنيتي ايران را داشته باشد. اين بيانيه به اين معنا بود كه خبري از تعهد كتبي و ضمانت براي ميزباني تيم‌هاي ايران در بازي برگشت نيست اما چند دقيقه بعد نامه AFC به فدراسيون فوتبال ايران منتشر شد كه وضعيت را دوباره تغيير داد؛ نامه‌اي كه در آن تاكيد شده تيم‌هاي ايران در بازي‌هاي برگشت دور گروهي ليگ قهرمانان آسيا در كشور خودشان ميزبان خواهند بود. ابراهيم شكوري نيز در همين راستا نامه اي‌اف‌سي را استوري كرد و با خط كشيدن زير كلمه at home در متن نامه، نوشت: «ايميل رسمي اي‌اف‌سي طبق توافق امروز». دقايقي بعد بيانيه اوليه AFC در صفحه اينستاگرام اين نهاد نيز برداشته و به جايش بيانيه جديدي منتشر شد. در اين بيانيه كه گويا بيانيه نهايي و ويرايش شده كنفدراسيون فوتبال آسيا محسوب مي‌شود آمده است كه توافق شده تمام بازي‌هاي خانگي تيم‌هاي ايراني در روزهاي اول، دوم و سوم تبديل به بازي مهمان شوند و بازي‌هاي روزهاي چهارم، پنجم و ششم تبديل به بازي خانگي خواهند شد.
بيانيه جديد AFC گرچه مشكل «بررسي دوباره مسائل امنيتي» را برطرف كرده اما اين ابهام را برجا گذاشته است كه تبديل شدن بازي‌هاي برگشت به بازي‌هاي خانگي متضمن برگزاري آن مسابقه در كشور ايران نيست و ايران مي‌تواند در هر كشور ديگري به عنوان ميزبان درنظر گرفته شود؛ كما اينكه تيم‌هاي ايراني در بازي مقابل تيم‌هاي عربستاني با اينكه مسابقه در كشور ثالث برگزار مي‌شود، يك بازي ميزبان هستند و بازي ديگر مهمان. همچنين در بيانيه‌ها و ايميل اي‌اف‌سي حرفي از تيم ملي زده نشده است.
بيانيه آخر
بيانيه آخر AFC و ايميلي كه به فدراسيون فوتبال ايران ارسال كرده تحليل‌هاي زيادي را در پي داشته است. بسياري از اهالي فوتبال برخلاف مديران تيم‌ها و نمايندگان فدراسيون فوتبال توافق صورت‌گرفته را به هيچ عنوان يك پيروزي بزرگ قلمداد نكردند چرا كه معتقدند توافق صورت‌گرفته همان پيشنهادهايي است كه ابتداي هفته اي‌اف‌سي براي فدراسيون فوتبال ايران فرستاده بود. ضمنا منتقدان اين سوال مهم را مطرح مي‌كنند كه دبير كل AFC بدون قدرت اجرايي چطور توانسته به باشگاه‌هاي ايران ضمانت بدهد؟ به عنوان مثال فرهاد مجيدي سرمربي تيم استقلال در واكنش به اين توافق گفت: «مي‌گويند خبر پيروزي! كدام پيروزي؟ پيروزي اين بود كه بازي استقلال در تهران برگزار مي‌شد. فضايي به وجود آوردند كه كسي جرات نكند نظر مخالف دهد. تا همين ديشب به من خيلي محكم مي‌گفتند محال است به امارات برويم اما الان مي‌گويند خبر خوش! چرا از كادرفني نپرسيديد كه براي بازي در زمين بي‌طرف، قطر بهتر است يا امارات كه حتما انتخاب من قطر بود، چون مشكل پروازي براي بازي احتمالي با الريان نداشت. پيروزي اين بود كه يك هفته تمركز تيم را به هم نمي‌ريختيد و ابتداي هفته اين موضوع را حل مي‌كرديد.»
همچنين محمد دادكان، رييس سابق فدراسيون فوتبال نيز در مصاحبه با راديو تهران با انتقاد شديد از مديران باشگاه‌هاي ايراني و معاون وزير ورزش به خاطر صحبت‌هاي‌شان بعد از سفر به مالزي گفت: «مديران ما تا دو روز پيش مي‌گفتند شرافت و حيثيت ملي ولي امروز مي‌گويند پيروز شديم. در بحث ميزباني باشگاه‌هاي ايراني مردم را چه فرض كرده‌ايد؟ جلسه شما با دبير كل كنفدراسيون فوتبال آسيا بوده است. من خودم هنوز عضو AFC هستم و در جريان اخبارش قرار مي‌گيرم. مگر دبير كل مي‌تواند كاري كند؟ مگر شما به عنوان مدير باشگاه‌هاي مطرح هنوز وظايف دبير كل را نمي‌دانيد؟ دبير كل كه نمي‌تواند به شما بگويد ميزباني مي‌دهم يا نه. او بايد حرف‌هاي شما را يادداشت كند و به مسوولان بالادست خود و كميته مسابقات بگويد. پيروز چه شده‌ايد؟ بازي‌هاي شما خارج از ايران است. وزارت ورزش هم مصاحبه مي‌كند. پيروزِ چه؟ جلسه مديران باشگاه‌ها با AFC هيچ دستاوردي براي ما نداشته است. بگذاريد يك نفر حرف بزند. جامعه‌اي رو به فساد مي‌رود كه فكر مي‌كنند آدم‌هاي فاسدش زياد شده‌اند در حالي كه آدم‌هاي خوبش حرف نمي‌زنند. اجازه بدهيد كارشناسان حرف بزنند. شما فيلم‌ها و صحبت‌هاي‌شان را مقايسه كنيد و ببينيد قبلا چه گفته‌اند و الان چه مي‌گويند.»
بالاخره ميزبان هستيم يا نه؟
با توجه به اظهارات طرفين، بيانيه AFC و نامه اين نهاد به فدراسيون فوتبال ايران هنوز براي بسياري از هواداران سوال است كه آيا ما در بازي‌هاي برگشت ميزبان هستيم يا نه؟ اين سوال با توجه به نامه اي‌اف‌سي مي‌تواند با پاسخ قطعي «بله ميزبان هستيم» پاسخ داده شود اما اگر ملاك را بيانيه منتشرشده در صفحه اينستاگرام اي‌اف‌سي قرار دهيم، نمي‌توان با قاطعيت پاسخ داد. هرچند مي‌توان اينچنين تحليل كرد كه در بيانيه اي‌اف‌سي تلويحا به برگزاري بازي‌هاي تيم‌هاي ايراني در خاك ايران اشاره شده است و ضمنا نقطه مقابل تبديل بازي‌هاي خانگي دور اول تا سوم به مهمان مي‌شود تبديل بازي‌هاي مهمان به ميزبان در روزهاي چهارم و پنجم و ششم. همچنين بايد به اين نكته اشاره كرد كه اگر اي‌اف‌سي نمي‌خواست ميزباني دور برگشت را بدهد، بيانيه ابتدايي خود را تغيير نمي‌داد. البته برخي كارشناسان بر اين باورند كه جلسه مديران فوتبال ايران با دبير كل اي‌اف‌سي صرفا به اين خاطر بوده است كه متن پيشنهاد اوليه اي‌اف‌سي به ايران تغيير كند و حالتي در آن گنجانده شود كه بتوان معناي ميزباني دور برگشت را از آن استخراج كرد.
دغدغه ديگر فوتبال ايران در هفته گذشته سرايت سلب ميزباني باشگاه‌ها به تيم ملي بود. همان‌طوركه گفته شد ابراهيم شكوري در ويديويي كه منتشر كرد، گفت كه مشكل تيم ملي حل شده است اما در بيانيه اي‌اف‌سي حرفي از تيم ملي به ميان نيامده است. در اين باره برخي كارشناسان معتقدند كه از ابتدا هم مشكلي متوجه تيم ملي نبوده است، چرا كه بازي‌هاي انتخابي جام جهاني زيرنظر AFC نيست و مربوط به فيفا مي‌شود. اما برخي ديگر از كارشناسان با استناد به اين نكته كه بازي‌هاي انتخابي جام جهاني 2022، انتخابي جام ملت‌هاي آسيا را هم در بر مي‌گيرد، معتقدند اي‌اف‌سي مي‌تواند تيم ملي را نيز درگير مشكل سلب ميزباني بكند. با اين وجود بعيد است كه در چنين شرايطي مشكلي براي ميزباني تيم ملي از كشورهاي هنگ‌كنگ و عراق و بحرين در فروردين سال آينده وجود داشته باشد.
وقت‌كشي؟
هواداران فوتبال ايران بعد از اعلام خبر توافق با AFC به اين نكته اشاره مي‌كنند كه مديران تيم‌هاي محبوب‌شان بايد از همان روز اول توافق را انجام مي‌دادند. اين افراد معتقدند يك هفته وقت باشگاه‌ها تلف شده است و تازه رسيده‌ايم به نقطه صفر. يك هفته‌اي كه در آن باشگاه‌ها قويا تاكيد داشتند تمام جريمه‌هاي احتمالي را به جان مي‌خرند ولي حاضر نيستند عزت خود را زير پا بگذارند اما هنگامي كه مشخص شد بر خلاف ادعاي اين مديران جريمه‌هاي انصراف از آسيا نه مبالغي شبيه به 10 تا 20 هزار دلار كه رقمي بيش از 400 هزار دلار است و ضمنا انزواي دوساله را براي فوتبال ايران به ارمغان مي‌آورد، كوتاه آمدند و براي بازي پلي‌آف راهي كشورهاي خارجي شدند. در واقع مديران تيم‌هاي ايراني فكر مي‌كردند هنوز ليگ قهرمانان آسيا آغاز نشده و در صورت انصراف مشمول جريمه‌هاي سبكي خواهد شد؛ غافل از اينكه ليگ قهرمانان آسيا از لحظه قرعه‌كشي آغاز مي‌شود. بنا بر همه اظهارات مي‌توان گفت نمايش مديران چهار تيم ايراني حاضر در آسيا و مديران فوتبال و ورزش ايران در يك هفته اخير شوآفي بيش نبوده كه تنها دستاوردش از دست دادن وقت و صرف هزينه يك سفر پر‌خرج به مالزي بوده است.