گروه اجتماعي
همزمان با اعلام آمار جديد متوفيان و مبتلايان كوويد 19
در ايران بر اثر ورود ويروس كرونا، فايل‌هاي صوتي در شبكه‌هاي اجتماعي منتشر شد كه انتشار‌دهندگان، خود را از بستگان يكي از مديران ستاد مديريت بحران استان قم و پزشك شيفت بيمارستان كامكار معرفي كرده و با اظهارات نگران‌كننده‌اي، تلاش داشتند واقعيت ورود و شيوع ويروس كرونا در كشور را متفاوت از اخبار رسمي منتشر شده توسط مسوولان وزارت بهداشت نشان دهند. از ظهر روز چهارشنبه و به دنبال اعلام رسمي مسوولان وزارت بهداشت درباره شناسايي قطعي دو مبتلاي كوويد 19 بر اثر آلودگي به ويروس كرونا، معلوم شد كه بالاخره پاي اين ويروس كه حالا بيش از 30 كشور جهان را گرفتار كرده، به ايران هم رسيده است. خطاي جدي مسوولان وزارت بهداشت، نحوه اطلاع‌رساني و القاي اين نكته بود كه اين بيماران كه به گفته مسوولان وزارت بهداشت، هر دو هم ايراني و ساكن قم بوده و هيچ‌گاه هم سفر به چين نداشته يا با اتباع چيني ارتباطي نداشته‌اند، در قيد حيات و در بخش ايزوله بيمارستان كامكار قم بستري و منتظرند كه پس از دريافت نتايج آزمايش‌هاي تكميلي و نهايي، اقدامات مراقبتي و كنترل ويروس برايشان انجام شود. اين شائبه وقتي پررنگ‌تر شد كه وزارت بهداشت اعلام كرد معاون بهداشت اين وزارتخانه هم عازم قم شده تا با حضور در مركز درماني، دستورات لازم را به مسوولان استاني بدهد و تا پايان روشن شدن تمام ابعاد اين مساله و بازگشت آرامش به شهر هم در قم خواهد ماند اما در هيچ يك از اين اخبار كه به‌طور دايم هم بازنشر مي‌شد، حتي جمله‌اي در اشاره به فوت بيماران نبود. تا اينكه عصر چهارشنبه و تنها ساعاتي بعد از انتشار اين اخبار، رييس دانشگاه علوم پزشكي قم اعلام كرد كه مبتلايان كوويد 19، 4 روز پيش (روز شنبه) فوت كرده‌اند و در توضيح تكميلي افزود كه يكي از اين بيماران، فردي كهنسال و ديگري هم مبتلا به يك بيماري زمينه‌اي بوده است. ساعاتي بعد از گفت‌وگوي رسانه‌اي رييس دانشگاه علوم پزشكي قم، رييس مركز اطلاع‌رساني و روابط عمومي وزارت بهداشت، فوت مبتلايان قمي را تاييد و اعلام كرد، اما انتشار ديرهنگام خبر فوت مبتلايان و نقض صداقت توسط مسوولان وزارت بهداشت در اعلام واقعيت؛ آنچنانكه بود و رخ داده بود، ظرف دو روز گذشته فضاي مناسبي براي سوءاستفاده كاربران شبكه‌هاي مجازي و همچنين شبكه‌هاي ماهواره‌اي فارسي‌زبان خارج از كشور فراهم كرد كه با انتشار شايعاتي درباره تعداد بالاي مبتلايان و پنهانكاري عمدي دولت از انتشار اخبار واقعي به دليل مصادف شدن ورود ويروس با برگزاري انتخابات مجلس يازدهم، جو عمومي جامعه را متشنج كنند؛ از جمله اين اخبار، بستري شدن يك بيمار مشكوك به كوويد 19 در بيمارستان فيروزگر تهران، ايزوله شدن تمام كاركنان بيمارستان فيروزگر تهران به دليل بستري شدن يك بيمار مشكوك به كوويد 19، شناسايي دو بيمار مبتلاي كوويد 19 در لبنان به دليل تماس با يك مسافر ايراني مبتلا به كوويد 19، وجود مبتلايان كوويد 19 در شهرهاي ساري و مشهد و تاكيدهاي چندباره بر تعداد بالاي فوت و ابتلا حتي بيش از چين كه كانون اين بيماري بوده و متهم كردن دولت ايران به پنهانكاري درباره تعداد مبتلايان و متوفيان بود. اگرچه كه نحوه اطلاع‌رساني وزارت بهداشت درباره ابتلا و فوت اولين قربانيان اين بيماري ويروسي، قابل دفاع نيست، اما شرايط فعلي و در حالي كه اين ويروس حالا به بيش از 30 كشور جهان راه يافته و تاكيد متخصصان عفوني اين است كه مهم‌ترين گروه‌هاي در معرض خطر، سالمندان و مبتلايان بيماري‌هاي زمينه‌اي و مزمن و دچار ضعف سيستم ايمني مثل سرطان، قلب و عروق، ايدز يا ديابت هستند و تنها راه پيشگيري از ابتلا هم، شستوشوي مستمر دست‌ها و پرهيز از مصافحه رعايت بهداشت فردي؛ به خصوص در فضاهاي عمومي مثل مراكز آموزشي و وسايل حمل و نقل عمومي است، به نظر مي‌رسد حالا، حتي مهم‌تر از توصيه‌هاي پزشكي پيشگيرانه، تنها راه مصونيت از ابتلا به دردي كه خطرناك‌تر از كوويد19 است، چيزي نيست جز «زندگي روي موج شايعات». هر چند كه تكرار اين توصيه، باز هم مثل دفعات قبل و قبل‌تر در گوش مردم ايران خوش نخواهد بود چون تجربيات ناخوشايند اعتماد عمومي به قول‌هاي دولت چنان بوده كه حالا در مورد اتفاق ساده‌اي مثل شيوع يك بيماري ويروسي، مردم ترجيح مي‌دهند اخبار غير واقعي و دروغ را از شبكه‌هاي ماهواره‌اي فارسي‌زبان يا شبكه‌هاي اجتماعي كه قصد جدي بر تخريب صددرصدي وجهه دولت در اذهان عمومي دارند، بشنوند و حتي روال زندگي‌شان را با زمان‌بندي القايي و تحميلي اين «رسانه‌نماها» تنظيم كنند و اين اتفاق، به مراتب آسيب‌زاتر از ويروس نوپديد كرونا 2019 خواهد بود.
تشكيل ستاد ويژه براي مقابله با يك بيماري ويروسي
در حالي كه تا آخرين ساعات روز گذشته، مسوولان استان‌هاي خراسان‌رضوي، سمنان، همدان، كرمانشاه، مازندران، فارس، آذربايجان‌شرقي، زنجان، ايلام، هرمزگان، اردبيل، كهگيلويه و بويراحمد، چهارمحال‌وبختياري، قزوين، بوشهر، خراسان‌شمالي و كرمان اعلام كردند كه هيچ مورد مثبتي از
كوويد-19 در اين استان‌ها شناسايي نشده اما با اين حال اقدامات مراقبتي در حد آماده‌باش بيمارستان‌ها و تعيين اتاق‌هايي براي پذيرش و ايزوله بيماران احتمالي را همچنان رعايت مي‌كنند، به دنبال اعلام شناسايي 14 مبتلاي جديد و فوت 4 بيمار، مجموع تعداد مبتلايان كوويد-19 بر اثر آلودگي به ويروس كرونا در ايران به 18 نفر رسيد. تا عصر ديروز، اين عدد بارها تكرار شد و به نظر مي‌رسد هنوز يا مبتلايان جديد شناسايي نشده‌اند يا موج ويروس، منجر به اپيدمي در كشور نشده است. بنا بر آنچه كيانوش جهانپور، رييس مركز روابط عمومي و اطلاع‌رساني وزارت بهداشت ظهر ديروز اعلام كرد، ظرف روزهاي گذشته، هزاران نفر به كلينيك‌ها و مراكز بهداشتي و درماني مراجعه كردند كه بيش از 735 مورد، با علائم شبه آنفلوآنزا تحت‌نظر قرار گرفته و بستري شدند. جهانپور در گفت‌وگو با پايگاه اطلاع‌رساني وزارت بهداشت در توضيح جزييات شناسايي مبتلايان كوويد-19 گفته است: «با بررسي‌هاي انجام شده از بين افراد مشكوك، تاكنون ابتلاي تعدادي از افراد به كوويد-19 براساس شواهد آزمايشگاهي، قطعي گزارش شده و براساس آخرين نتايج آزمايش‌هاي انجام شده، ابتلاي 13 مورد جديد قطعي به نظر مي‌رسد. از اين 13 مورد، اغلب موارد يا از ساكنان شهر قم هستند يا در شرح حال، سابقه سفر به شهر قم ظرف روزها و هفته‌هاي اخير داشته‌اند. از تعداد 13 مبتلاي جديد، 7 مورد از شهر قم، 4 مورد از بيماران بستري در شهر تهران و 2 مورد نيز در استان گيلان هستند كه 2 نفر از موارد شناسايي جديد هم جان خود را از دست داده‌اند. همچنين 2 مورد مشكوك ابتلا به كوويد-19، در شهر بابل تحت مراقبت قرار گرفته كه ظاهرا سابقه مراجعت از قم داشته‌اند اما هنوز نتايج آزمايشات انجام شده از اين افراد تا اين لحظه گزارش نشده است. علاوه بر اين، روز پنجشنبه نتيجه آزمايش يكي از موارد مشكوك در شهر اراك هم نشان‌دهنده ابتلا به كوويد-19 بود اما 8 مورد مشكوك ديگر در اين شهر براساس نتايج نهايي آزمايشگاهي، مبتلا به كوويد-19 نيستند و حال عمومي بيمار مبتلا به كوويد-19 در اراك كه از همكاران پزشك ماست هم نسبت به روز گذشته بهتر گزارش شده است. (ديروز عصر رييس دانشگاه علوم پزشكي اراك اعلام كرد كه دو مورد جديد آلوده به ويروس كرونا در اين شهر شناسايي شده و منتظر نتايج آزمايش‌هاي نهايي هستند كه تا زمان تنظيم اين گزار ش، وزارت بهداشت هيچ پاسخي در تاييد اين اظهارات به «اعتماد » نداد.)
اينكه فعلا بيشترين تعداد مبتلايان، مربوط به شهر قم هستند و اولين اقدامات قرنطينه شهري و از جمله تعطيلي مدارس و فضاهاي آموزشي و ايجاد محدوديت موقت در رفت و آمد به حرم حضرت معصومه (س) و جمكران هم در اين استان اتفاق افتاد، ممكن است مربوط به همان فرضيه‌اي باشد كه مينومحرز هم مطرح كرد. ديروز، عضو كميته كشوري بيماري‌هاي عفوني وزارت بهداشت در گفت‌وگو با ايرنا گفت: «اپيدمي ويروس كرونا در كشور شروع شده و باتوجه به ابتلاي چند نفر در قم كه با چيني‌ها ارتباط نداشته‌اند، معلوم است كه ويروس كروناي جديد در كشور چرخيده و احتمالا منشا اين بيماري، كارگران چيني بوده‌اند كه در شهر قم كار مي‌كنند و به چين تردد داشته‌اند و به نظر مي‌رسد ويروس چرخيده و به افرادي كه اكنون شناسايي شده‌اند رسيده و چون اين افراد ضعيف‌تر بوده‌اند به علت شدت بيماري به بيمارستان آمده‌اند.»
در حالي كه حالا به نظر مي‌رسد استان قم به دليل مشاهده و شناسايي و ثبت اولين موارد ابتلا، به كانون انتشار ويروس كرونا تبديل شده، محرز در گفت‌وگويي كه با «اعتماد» داشت، هم يادآور شد كه با وجود كاهش شدت ويروس كرونا در چين، اگر رعايت توصيه‌ها و مراقبت‌هاي پيشگيرانه در ايران، با جديت توسط مردم و متوليان سلامت دنبال نشود، در كشور هم مانند چين شاهد اپيدمي بيماري خواهيم بود. در حالي كه ظرف روزهاي گذشته، تاكيد مكرر تمام كارشناسان حوزه سلامت، پيشگيري از آلودگي به اين ويروس آن هم با رعايت جدي شستوشوي مكرر دست‌ها و خودداري از دست دادن و روبوسي براي تمام آحاد جامعه بوده، محرز با ابراز نگراني از ناديده گرفتن آموزش خودمراقبتي و رعايت بهداشت فردي در محيط مدارس به دليل كوتاهي وزارت آموزش و پرورش در توجه به اين ضرورت، تاكيد كرد كه اين مشكل البته مربوط به گروه سني خاصي نيست، چون عموم مردم ايران، چندان عادت به شستوشوي مكرر دست ندارند. محرز در ادامه صحبت‌هايش تاكيد كرده كه «8 بيماري از
10 بيماري كه به عنوان خطرناك‌ترين بيماري‌هاي دنيا شناخته مي‌شوند، عفوني هستند و با حفظ بهداشت شخصي مي‌توان از ابتلا به اين بيماري‌ها پيشگيري كرد.»
با وجود آنكه قرار است اخبار و گزارش‌هاي رسانه‌ها تا حد ممكن از تزريق نگراني به جامعه عمومي پرهيز داشته باشد اما برخي هشدارها براي آگاه‌سازي جامعه عمومي و كاهش اعداد خسارات ناشي از كم‌توجهي يا اطمينان‌خاطر كاذب، ضروري است. مسعود مرداني، عضو كميته كشوري آنفلوآنزا، ديروز در گفت‌وگو با «اعتماد» هشدار داد كه حالا، سايه ويروس كرونا بر سراسر كشور افتاده و خاصيت اين ويروس، جابه‌جايي سريع و درنورديدن مرزهاست. مرداني مي‌گويد: «ويروس كرونا حالا در سراسر ايران منتشر شده و هيچ استثنايي هم وجود ندارد، همان‌طور كه اين ويروس از چين به كانادا رفت. مردم ما با اين ويروس آشنايي ندارند و آنتي‌بادي هم عليه آن ندارند. ابتلا به كوويد-19 هم هيچ واكسن و درماني ندارد جز آنكه از ورود اين ويروس به بدن پيشگيري شود و پيشگيري هم ممكن نيست جز با شستوشوي مكرر دست‌ها، استفاده از دستمال يكبار مصرف براي عطسه و سرفه، دور انداختن دستمال يكبار مصرف استفاده شده و درنهايت، استفاده از ماسك.» مرداني به عمد ترتيب مراعات‌هاي پيشگيرانه را اين‌طور برمي‌شمرد و بر تاثير پيشگيرانه شستوشوي مكرر دست‌ها تاكيد مي‌كند و حتي مي‌گويد، تاثير پيشگيرانه استفاده از ماسك‌هاي پزشكي، به مراتب كمتر از تاثير مثبت شستوشوي دست‌هاست. شايد اين توصيه پزشكي را بايد ظرف دو روز گذشته، مردمي مي‌شنيدند كه به دنبال جو‌سازي‌هاي واهي شبكه‌هاي ماهواره‌اي فارسي‌زبان و شبكه‌هاي اجتماعي، به داروخانه‌ها هجوم برده و موجودي ماسك‌هاي پزشكي و ژل‌هاي ضدعفوني را «بلعيدند» به‌گونه‌اي كه حالا ماسك پزشكي، ژل ضدعفوني دست و حتي پدهاي الكلي در داروخانه‌هاي شهرها ناياب شده هر چند كه غلامحسين مهرعليان، مديركل دارو و مواد تحت كنترل سازمان غذا و دارو اين مساله را تكذيب كرده و به خبرگزاري فارس گفته كه با وجود مراجعه پرتعداد مردم براي تهيه ماسك، ژل ضدعفوني‌كننده دست و سطوح، الكل، پد الكلي و مكمل‌هاي دارويي به داروخانه‌ها ظرف روزهاي گذشته، در سركشي به تعداد زيادي از داروخانه‌هاي سطح شهر تهران و شهرستان‌ها، شاهد بوده كه اين اقلام به نرخ متعارف عرضه شده و تاكيد كرده كه از ابتداي هفته آتي نيز اين اقلام توزيع مناسبي خواهد داشت و نگراني براي تامين وجود ندارد كه وعده اين مقام مسوول، متوجه آخرين دستور وزير بهداشت به 15 كارخانه خصوصي و دولتي توليد‌كننده ماسك پزشكي كه از امروز، خط توليد خود را در 3 شيفت فعال نگه دارند تا بتوانند روزانه 2 ميليون ماسك پزشكي توليد و روانه بازار كنند. عليرضا وهاب‌زاده، مشاور وزير بهداشت اين خبر را به «اعتماد» مي‌گويد و اشاره دارد كه اين تصميم، شامگاه پنجشنبه و در اولين جلسه دبيرخانه ستاد پيشگيري و مقابله با كرونا (ستادي كه با دستور رييس‌جمهوري تشكيل شده) و در جمع سخنگوي دولت، وزراي بهداشت، آموزش و پرورش، گردشگري و روساي سازمان مديريت بحران و پدافند غيرعامل اتخاذ شد و اسحاق جهانگيري، معاون اول رييس‌جمهوري در اين جلسه گفت: «مقابله با كرونا آغاز شده است؛ كرونا در چين رخ داد و آثار آن در قم ظاهر شد و ستاد بحران در وزارت كشور با اختيارات ويژه تشكيل جلسه داده كه دبيرخانه اين ستاد در وزارت بهداشت برنامه‌ريزي مي‌كند و دستورالعمل موردنياز تدوين مي‌شود. همه دستگاه‌ها از جمله دولت، بخش خصوصي و نيروهاي مسلح به اين ستاد كمك مي‌كنند و كارخانجات توليد ماسك پزشكي بايد 3 شيفت توليد داشته باشند علاوه بر آنكه با شركت‌هاي توليد‌كننده مذاكراتي انجام خواهد شد تا نياز مردم تامين شود.»
جهانگيري ضمن ابراز اميدواري از پايين بودن ضايعات و تلفات بيماري در كشور بر اثر ورود ويروس كرونا، از رسانه‌ها خواست كه اگر دلسوز مردم هستند، واقعيت را گزارش كنند و دولت هم واقعيت را بدون كم‌نمايي و بزرگنمايي اطلاع‌رساني خواهد كرد.
به دنبال اين اظهارات، سعيد نمكي، وزير بهداشت در توضيح علت تاخير در اطلاع‌رساني شناسايي و فوت مبتلايان كوويد-19 در قم گفت: «ما با پيك زمستانه آنفلوآنزاي تيپ B در استان‌هاي مختلف مواجهيم. در قم هم تعدادي از موارد مراجعه‌كننده، آنفلوآنزاي تيپ B تشخيص داده شد. براساس پروتكل‌هاي سازمان جهاني بهداشت، اگر مواردي از آنفلوآنزا و شبه‌آنفلوآنزا در كشوري بروز كرد و اين موارد، افرادي بودند كه از مناطق آلوده نيامده بودند يا با فردي كه از اين مناطق آمده تماسي نداشتند، مشكوك به كرونا نيستند و ما هم بر همين اساس عمل كرديم. اما متاسفانه اوايل هفته، دو نفر به يكي از بيمارستان‌هاي قم مراجعه كردند كه حالت نارسايي شديد تنفسي داشتند و آزمايش‌هاي انجام شده از اين افراد، سينه پهلو دو طرفه را نشان مي‌داد كه از ديد همكاران ما شكل باليني اين دو بيمار با آنفلوآنزا همخواني نداشت. بلافاصله تست‌هاي مربوطه انجام شد اما سرعت پيشرفت بيماري به قدري بود كه متاسفانه اين دو نفر خيلي سريع از دست رفتند. نتايج تست‌هاي اين افراد مثبت اعلام شد و بلافاصله همكاران ما روي قم تمركز كردند و تيم‌هاي متعددي براي انجام بررسي‌هاي گسترده به اين شهر اعزام كرديم.» به دنبال اظهارات وزير بهداشت، محمدباقر نوبخت، رييس سازمان برنامه و بودجه هم ضمن تاكيد بر اجتناب‌ناپذير بودن ورود ويروس كرونا به كشور باتوجه به جغرافياي ايران و تنوع مسافراني كه به اين كشور تردد مي‌كنند، خبر داد كه منابع لازم براي اقدامات مراقبتي، به وزارت بهداشت تخصيص خواهد يافت.
دبير كل خانه پرستار: اگر كار ضروري نداريد از خانه خارج نشويد
شايد يكي از بهترين راه‌هاي پيشگيري از ابتلا به اين بيماري ويروسي، پرهيز از حضور در اجتماعات و محيط‌هاي عمومي است چون به گفته دبير كل خانه پرستار، افراد ناقل ويروس كه هيچ علامتي از آلودگي هم ندارند، مي‌توانند بيماري را به سايرين منتقل كنند. محمد شريفي‌مقدم در گفت‌وگو با «اعتماد» ضمن هشدار اينكه ويروس كرونا، از طريق عطسه و سرفه و ترشحات ريه به ساير منتقل مي‌شود، تاكيد مي‌كند كه ويروس در محيط عمومي و سطوح، به مدت 8 الي 9 ساعت زنده خواهد ماند و توصيه دارد كه شهروندان در صورتي كه كار ضروري ندارند، حداقل در اين دوره فعاليت چرخه ويروس، از خانه خارج نشده يا در تجمعات و جمع‌هاي عمومي حاضر نشوند و به‌خصوص، تاكيد مي‌كند كه محيط مترو و اتوبوس، به دليل ازدحام و فشردگي جمعيت محيط مناسبي براي انتشار اين ويروس است.»
شريفي‌مقدم همچنين به اهميت حفظ سلامتي گروهي از ارايه‌دهندگان خدمات سلامت اشاره مي‌كند كه در اين ايام، به شدت در معرض خطر آلودگي به ويروس كرونا هستند؛ پزشكان و پرستاران بخش‌هاي عفوني بيمارستان‌ها كه بايد در حال معاينه و خدمت‌دهي دايم به بيماران بستري در اتاق‌هاي ايزوله باشند. دبير كل خانه پرستار تاكيد دارد كه استاندارد ايزولاسيون تنفسي، اختصاص يك اتاق يك تخته براي هر بيمار است و به همكاران پرستار و پزشك خود توصيه مي‌كند كه تمام دستورالعمل‌هاي بهداشتي و از جمله پوشش كامل دستكش يكبار مصرف و گان و عينك محافظ و كلاه و ماسك N95 فيلتردار را در هر بار مراجعه به اتاق ايزوله بيماران تنفسي، استفاده كرده و پس از خروج از اتاق‌ها، كل اين پوشش را دور بيندازند چون وجود ذره‌اي از ترشحات ريوي بيمار تنفسي، مي‌تواند ويروس را به فرد ديگري منتقل كند و البته اين تاكيد را هم دارد كه بنا به اطلاع او، تمام بيمارستان‌هايي كه براي پذيرش بيماران كوويد19 در حالت آماده‌باش هستند، پوشش محافظ را به اندازه كافي براي كادر درماني خود در اختيار دارند. اما آنچه حالا باعث نگراني است، بنا بر شنيده‌هاي «اعتماد»، هنوز ترياژ بيماران با علايم تنفسي مراجعه‌كننده به بيمارستان‌ها، از ترياژ ساير بيماران جدا نيست كه در برخي مراكز درماني، باعث اعتراض بيماران و همراهان آنها و حتي كادر درماني اورژانس شده است.
محرز هم در پاسخ به «اعتماد» درباره اين ضرورت مي‌گويد: «بيماري‌هايي مانند ابولا كه از راه تنفسي منتقل مي‌شوند، بايد در ترياژ مجزا پذيرش و معاينه شوند. دستورالعمل وزارت بهداشت در اين باره هم به دانشگاه‌هاي علوم پزشكي ارسال شده و آنها نيز اين دستورالعمل‌ها را به معاونت درمان بيمارستان‌ها ابلاغ كرده‌اند. در اين دستورالعمل هم تاكيد شده كه اگر در ترياژ، تشخيص بر بيماري عفوني بود، از ماسك استفاده شود، بيمار به بخش‌هاي مختلف منتقل نشود و سريع به اورژانس منتقل شود. همه اينها گفته شده و يادآوري شده علاوه بر آنكه اگر بيماري، اپيدمي نباشد استفاده از ماسك ضرورتي ندارد.»
مسعود مرداني: ويروس كرونا حالا در سراسر ايران منتشر شده و هيچ استثنايي هم وجود ندارد، همان‌طور كه اين ويروس از چين به كانادا رفت. مردم ما با اين ويروس آشنايي ندارند و آنتي‌بادي هم عليه آن ندارند. ابتلا به كوويد-19 هم هيچ واكسن و درماني ندارد جز آنكه از ورود اين ويروس به بدن پيشگيري شود
مينو محرز: بيماري‌هايي مانند ابولا كه از راه تنفسي منتقل مي‌شوند، بايد در ترياژ مجزا پذيرش و معاينه شوند. دستورالعمل وزارت بهداشت در اين باره هم به دانشگاه‌هاي علوم پزشكي ارسال شده و آنها نيز اين دستورالعمل‌ها را به معاونت درمان بيمارستان‌ها ابلاغ كرده‌اند