هنوز چند روزي از برگزاري انتخابات دوره يازدهم مجلس شوراي اسلامي و اولين ميان‌دوره‌اي مجلس خبرگان نگذشته است اما برخلاف روزهاي پس از انتخابات آنچنان كه بايد و شايد همه‌چيز حول محور اين رقابت نيست. پاي بيماري همه‌گيري كه جهان را درگير خود كرده، مدتي است به ايران باز شده و حالا كه جشن چهل‌ويكمين سالگرد پيروزي انقلاب آن‌طوركه مقامات انتظار داشتند و رقابت‌هاي سياسي و اعلام نتايج به پايان رسيده، اين غائله كروناست كه بيش از هر چيز توجه مسوولان را به خود جلب كرده است. از همين‌رو از اولين جلسه مجلس شوراي اسلامي تا نشست سخنگوي دولت و حتي نشست خبري سخنگوي وزارت‌خارجه جملگي تحت‌تاثير «كرونا» است؛ بيماري‌اي كه نشست عباس موسوي سخنگوي وزارت‌خارجه را لغو كرد، تمام نشست علي ربيعي سخنگوي دولت را به خود اختصاص داد و در مجلس سر و صداي بسياري برپا كرد. ايرج حريرچي، معاون وزير بهداشت نيز در نشست ظهر دوشنبه ربيعي حضور داشت و هر دو در تمام طول نشست به پرسش‌هاي خبرنگاران در مورد اين بيماري و اقدامات دولت در مواجهه با آن پاسخ گفتند. با اين حال در بخش كوتاهي از اين پرسش و پاسخ ربيعي از همه كساني كه در انتخابات شركت كرده يا نكردند، تشكر كرد و اطمينان داد كه دولت در سلامت و امنيت انتخابات را برگزار كرده است.
درخواست ربيعي از احزاب، گروه‌ها و رسانه‌ها
آسيب‌هاي چندماه گذشته بر اعتماد عمومي كم نبوده است. امتناع از ارايه آمار جانباختگان اعتراض‌هاي آبان‌ماه ۹۸ و تعلل در بيان علت انهدام هواپيماي اوكرايني به اندازه كافي بر افكار عمومي تاثير گذاشته است تا حالا كه براي اطلاع‌رساني در مورد بيماري ويروسي كرونا ستاد اطلاع‌رساني تشكيل شده، برخي بر صحت و سقم اطلاعات آن تشكيك وارد كنند؛ كما اينكه ارايه برخي آمار ضد و نقيض در شرايطي كه مردم نگران سلامت و حيات خود هستند، بر اين بي‌اعتمادي دامن زده است و شايد به همين دليل بود كه علي ربيعي در نشست خبري ظهر دوشنبه تاكيد كرد: «در شرايطي هستيم كه همه بايد كنار يكديگر و با همدلي كامل به مبارزه با اين بيماري برخيزيم. همه بايد كنار وزارت بهداشت كه امروز در خط اول مقابله با اين مساله است، قرار بگيريم. به پزشكان‌مان اعتماد كنيم. از همه احزاب، گروه‌ها و رسانه‌ها مي‌خواهم از سياسي كردن اين موضوع اجتناب كنند. از مردم به جد درخواست داريم كه همراهي با نظام سلامت ايران را بيش از هر دوره ديگري در زندگي روزمره و كنش اجتماعي خود قرار دهند.»
او در ادامه به سوداگري‌هاي تلخ در بازار لوازم بهداشتي اشاره كرد و گفت: «امروز روز اعتماد است و بايد همبستگي خود را با يكديگر بيش از هر زمان ديگري حفظ كنيم و بيش از هر دوره ديگري با همديگر مهربان و همدل باشيم. برخي از سوداگري‌هاي اقتصادي كه من بيش از جلسه با وزير صمت كه بنابر مصوبه ديروز دولت در اين زمينه مسووليت گرفت صحبت كردم كه خوشبختانه در زمينه شوينده‌ها و لوازمي كه مي‌تواند پاكيزه كند ما مشكلي نداريم. چند خط جديد توليد اضافه كردند. همچنين برخي خطوطي كه در صنايع وجود داشت به توليد شوينده‌هايي كه براي سلامت مردم است تغيير جهت داده است.»
به گفته ربيعي به هيچ‌وجه در زمينه مواد اوليه كمبودي وجود ندارد و بنابر توصيه وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي موقتا توزيع ماسك از طريق مراكز بهداشت و درمان به شكل گسترده صورت مي‌گيرد. همچنين سخنگوي دولت خبر داد كه روز سه‌شنبه «ستاد ملي مبارزه با كرونا» به رياست حسن روحاني، رييس‌جمهوري تشكيل خواهد شد. البته پيش از جلسه دولت در اين مورد نيز معاون اول رييس‌جمهوري در اين مورد جلسه‌اي تشكيل داده و به‌طور شبانه‌روزي هم در وزارت بهداشت با دستگاه‌هاي ذي‌ربط اين ستاد مستقر است. سخنگوي دولت البته در تكميل توضيحات خود در مورد مسووليت‌هاي دولت، تاكيد كرد كه «سياستگذاري رسانه‌اي هم به اين جانب واگذار شد البته سخنگويي كماكان بر عهده وزارت بهداشت و درمان است.»
لزوم برخورد با سوداگري اقتصادي و رسانه‌اي
علي ربيعي در ادامه از اخبار كذبي كه در حال منتشر شدن است، گفت: «امروز خبري را ديدم كه در آن گفته شده تمامي فروشگاه‌ها، مغازه‌ها، ادارات و بازارها به حالت تعليق درخواهند آمد و كساني كه دارو يا خريدهاي مهم دارند، حتما در اين چند روز انجام دهند. اين نمونه خبرهايي است كه متاسفانه غيرمسوولانه در فضاي مجازي منتشر مي‌شود. اينها نه نيت خيرخواهانه، بلكه نيت‌شان قطعا به هم زدن آرامش جامعه ايران است.» دستيار رييس‌جمهوري گفت: «از همه رسانه‌ها به عنوان ميانجي‌هاي اجتماعي بين دولت و جامعه مي‌خواهم اطلاع‌رساني كامل انجام دهند. حتي معتقديم اطلاع‌رساني بيش از هر دوره ديگري بايد صورت گيرد و اطلاع‌رساني زيادي را در اين دوره منفي نمي‌دانيم؛ منتها اطلاع‌رساني كه دولت را كمك كند و اگر كاستي هست، به دولت منتقل شود ولي جهت كنترل، آرامش، پيشبرد دقيق اهداف و كنار هم قرار دادن دولت و جامعه باشد.»
سخنگوي دولت كه پيش از اين تاكيد كرده بود با سوداگري‌هاي اقتصادي برخورد خواهد شد، پس از شرح اخبار كذب، اذعان كرد كه با سوداگري‌هاي رسانه‌هاي جمعي و فضاي مجازي نيز برخورد مي‌شود و ادامه داد: «اين يك امر مذموم است كه از رنج مردم سوءاستفاده شود و ماسكي كه قيمت آن در شرايط عادي كمتر از ۲ هزارتومان است، ۲۵ هزارتومان به فروش برسانند؛ بنابراين رسانه‌ها مي‌توانند در اين زمينه به ما كمك كنند.»
كرونا مساله جهاني و مساله بهداشتي و اجتماعي ايران
علي ربيعي در ادامه با تاكيد بر اين موضوع كه «كرونا يك مساله جهاني است»، توضيح داد: «اين تصور كه فقط يك موضوع حوزه بهداشت و سلامت ايران است، تصور درستي نيست. امروز از ايتاليا و فرانسه و ژاپن و كره جنوبي و بسياري از كشورهاي ديگر درگير اين بيماري جهاني هستند. كرونا داخل كشور هم به همان اندازه كه مساله بهداشتي و درماني است، مساله اجتماعي هم هست. كرونا ويروس كوري است كه مرزهاي طبيعي و اجتماعي را به رسميت نمي‌شناسد. بين دولتي، مردمي و نظامي و غيرنظامي، اين گروه و آن گروه و آن جناح، پايين شهري، بالاشهري، زن و مرد، اين قوم و آن قوم تفاوت قائل نمي‌شود. علاوه بر جان انسان‌ها با زندگي روزمره مردم هم مرتبط است.»
در ادامه ربيعي به اين پرسش پاسخ داد كه آيا واقعيت دارد كه در برخي بيمارستان‌هاي خصوصي مانع پوشش كادر بيمارستان مي‌شوند يا خير. او البته به عملكرد صداوسيما در اين زمينه نيز واكنش نشان و توضيح داد: «استفاده از لباس‌ها سطح‌بندي دارد، يك پرستاري بيمار عمومي مي‌بيند در اين صورت ضرورتي ندارد، آن لباس خاص را بپوشد. اگر پزشكي مي‌بيند بيمار مشكل تنفسي دارد از ماسك خاص استفاده كند؛ استفاده از اين لباس كه مانند لباس فضانوردي است، پروتكل دارد و كساني بايد استفاده كنند كه مثلا مريضي داشتند كه قبلا فوت كرده و به دليل كرونا بوده و امكان انتقال به آنها وجود داشته‌باشد يا پزشكي كه از بيمار با كروناي مثبت مراقبت مي‌كند. پوشيدن آن لباس‌ها كار ساده‌اي نيست، عرق مي‌كنند و كار كردن با آن سخت است، براي همين خود پرسنل قبول نمي‌كنند.» او اضافه كرد: «پروتكلي كه از يك ماه و نيم پيش اعلام كرديم، معلوم مي‌كند چه كسي چه چيزي را بايد استفاده كند. صداوسيما از حيث آگاهي‌بخشي همكاري بسيار خوبي با ما داشته است؛ در اكثر مسائل بخش‌هاي خبري هم براي انجام مصاحبه زنده هماهنگ مي‌شوند.»
بيش از داروي كرونا به داروي اعتماد نياز داريم
سخنگوي دولت در ميانه نشست باز هم به مساله مهم اين روزها يعني «اعتماد عمومي» اشاره كرد. او تصريح كرد: «گاهي وقت‌ها منفي‌نويسي براي لايك گرفتن در شبكه‌هاي اجتماعي بسيار زياد است؛ الان زمان اعتماد از روابط دوطرفه است. اجازه دهيد در بحث كرونا با اعتماد كامل جلو برويم. در بحث كرونا شوخي نداريم و جامعه را نبايد دچار ناامني رواني كنيم و كشور را براي آناني كه مي‌خواهند جامعه را به تاراج ببرند، آماده كنيم. در نقد كردن دولت و گفتن كاستي‌ها ترديدي وجود ندارد.»
ربيعي با بيان اينكه در وزارت بهداشت به‌طور مستقيم دنبال برگزاري ويديوكنفرانس خبري هستيم، خطاب به رسانه‌ها گفت: «از رسانه‌ها درخواست دارم با پيگيري روندها موضوع را به مسير خود ببريد و اگر اشكالي هست، بگوييد؛ با پيگيري خبرها، اطمينان‌بخشي ايجاد كنيد. ما بيش از داروي كرونا به داروي اعتماد، كنار هم قرار گرفتن و عمل به توصيه‌هاي بهداشتي وزارت بهداشت نياز داريم.»
شمار جانباختگان كرونا اعلام مي‌شود
سخنگوي دولت در ادامه تاكيد كرد كه حتما شمار جانباختگان كرونا اعلام خواهد شد و در اين مورد توضيح داد: «هيچ چشم‌پوشي و كم‌گويي از اتفاقاتي كه افتاده صورت نمي‌گيرد. مطمئن باشيد هر تعداد افرادي كه جان‌شان را از دست مي‌دهند، از هر نقطه‌اي كه باشد، بيان مي‌شود. خواهش مي‌كنم كمك كنيد، چراكه كرونا يك بيماري‌اي است كه جهان به آن مبتلاست و همه تلاش مي‌كنند آن را كنترل كنند، ظرفيت بهداشتي ما هم مي‌تواند آن را كنترل كند. هراس بيش از اندازه از كرونا از نظر ايمني آسيب بيشتري براي جامعه دارد.»
ربيعي در خلال توضيح و تاكيد بر ارايه آمار درست از سوي دولت به مردم و رسانه‌ها اذعان كرد كه يكي از احتمالات بسيار بالا در شيوع‌شناسي، شخص بازرگاني است كه دوبار در فاصله بستن پروازها، با خط هوايي كشور امارات و كشورهاي ديگر اين ويروس را انتقال داده است. البته ربيعي به اين نكته اشاره نكرد كه چرا خطوط هواپيمايي ماهان همچنان پروازهاي خود را براي انتقال كالا به چين ادامه داده است. با اين حال سخنگوي دولت مدعي شد كه «بسياري از كشورها به هيچ عنوان شفافيت‌شان اندازه ما نبوده است. ما در اين زمينه شفاف عمل كرديم.» اين در حالي است كه همين ديروز و همزمان با برگزاري نشست خبري ربيعي اختلاف آمار بيان‌شده از سوي وزارت بهداشت و يكي از نمايندگان قم در مجلس شوراي اسلامي بر برخي شائبه‌ها دامن زد.
مجوز شرعي شيوه دفن جانباختگان كرونا دريافت شد
يكي از مباحث مطرح‌شده در مورد جانباختگان بر اثر بيماري كرونا شيوه دفن آنان بود و حتي حسين نوراني‌نژاد، سخنگوي حزب اتحاد ملت كه يكي از بستگان خود را بر اثر ابتلا به همين ويروس از دست داده، چندي پيش در مورد مراحل دفن او در توييتر خود نوشته و گفته بود كه در آخر خانواده مجبور شده‌اند مسائل شرعي پيش از دفن را انجام داده و متوفي را به خاك بسپارند. علي ربيعي البته در مورد اين سازوكار توضيحي ندارد و تنها گفت كه «براي دفن كردن جانباختگان كرونا اجازه شرعي هم دريافت شده است كه روش‌هاي دفن منافاتي با اقدامات شرعي نداشته‌باشد و دقت مي‌شود امكان اينكه سرايت ويروس از يك جسد تسري پيدا كند، به صفر برسد.»
دولت آماده مقابله با شرايط احتمالي سيل و زلزله است
علاوه بر مساله كرونا، پيش‌بيني سيل در برخي مناطق و وقوع زلزله در شمال غرب ايران نيز از جمله حوادثي بود كه سخنگوي دولت در مورد آن توضيح داد. ربيعي با بيان اينكه افراد نبايد اقلام را بيشتر از نياز خود خريداري كنند، گفت: «الان در شرايط بحراني هستيم و كنش اجتماعي بايد بر همدلي و مشاركت باشد، احتمالا تا چند روز آينده در برخي مناطق كشور برف و سيلاب به وجود بيايد. البته دولت در آمادگي كامل است و به تمام استانداران اعلام شده و وزارت نيرو هم اقدامات لازم را انجام داده است.»
ربيعي در پايان با اشاره به وقوع بحران‌هاي احتمالي در كشور گفت: «ما بايد ياد بگيريم كنش و رفتار اجتماعي كه از خود بروز مي‌دهيم به نوعي باشد كه جامعه را با مشكل روبه‌رو نكند كه رسانه‌ها در آموزش اين موضوع رسالت و مسووليت دارند.»
پيگيري‌هاي رييس‌جمهوري و معاون اول براي مقابله با كرونا و زلزله
رييس‌جمهوري ديروز در تماس تلفني با استانداران قم و گيلان، ضمن دريافت تازه‌ترين گزارش‌ها و اقدامات انجام‌شده جهت كنترل و ريشه‌كني بيماري كرونا در اين دو استان، دستورات لازم را براي تسريع در پيشبرد روند برنامه‌هاي ستاد ملي مديريت بيماري كرونا ابلاغ كرد. به گزارش پايگاه اطلاع‌رساني نهاد رياست‌جمهوري، حسن روحاني در تماس با «بهرام سرمست» و «ارسلان زارع» استانداران قم و گيلان، ضمن اعلام همبستگي مجدد با شهروندان اين دو استان به‌ويژه خانواده هموطناني كه جان خود را بر اثر اين بيماري از دست دادند، از استانداران اين دو استان خواست تا با بسيج همه امكانات، تلاش خود را در مسير اطمينان بخشيدن به مردم براي تامين سلامت آنان، مضاعف كنند. رييس‌جمهوري ابراز اميدواري كرد كه با مسووليت و فرماندهي وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در ستاد ملي مديريت بيماري كرونا، هرچه سريع‌تر اين بيماري كنترل و با كمترين صدمات، ريشه‌كن شود.
همچنين اسحاق جهانگيري، معاون اول رييس‌جمهوري نيز ديروز در تماس‌هاي تلفني جداگانه با استانداران آذربايجان غربي و قم، بر امدادرساني فوري و كمك به زلزله‌زدگان و هماهنگي همه دستگاه‌ها در قم براي مقابله با انتشار ويروس كرونا تاكيد كرد. جهانگيري صبح دوشنبه در تماس تلفني با استاندار آذربايجان غربي ضمن در جريان قرار گرفتن از آخرين وضعيت استان پس از دو زلزله نسبتا قوي روز گذشته، بر امدادرساني فوري و بسيج همه امكانات جهت كمك به زلزله‌زدگان تاكيد كرد. معاون اول رييس‌جمهوري از استاندار آذربايجان غربي خواست با اعزام گروه‌هاي امدادرسان و ارزياب به مناطق زلزله‌زده، اقدامات لازم را براي رسيدگي به وضعيت زلزله‌زدگان و نيز رفع آسيب‌هاي واردشده به ويژه در روستاها در دستور كار خود قرار دهد. جهانگيري همچنين در مكالمه تلفني با استاندار قم پس از دريافت گزارش اقدامات انجام‌شده در استان براي مهار و مقابله با ويروس كرونا، تاكيد كرد: «مقابله با ويروس كرونا نيازمند عزم ملي است» و «ارايه آموزش‌هاي لازم و نيز امكانات لازم را به شهروندان جهت رعايت نكات بهداشتي ضروري دانست و اظهار اميدواري كرد با همكاري همه مردم به سرعت اين بيماري در كشور ريشه‌كن شود.»