مقرر شده كه استفاده از ماسك در تمام ايستگاه‌هاي متروي تهران، از روز شنبه 13 ارديبهشت براي تمام مسافران اجباري شود. با توجه به روند دو ماهه‌اي كه از بستري مبتلايان كوويد 19 در مجتمع بيمارستاني امام خميني (ره) شاهد بوديد، اجبار به استفاده از ماسك براي مسافران مترو تا چه حد ضروري است و شهروندان تهراني، در چه اماكني غير از مترو، بايد توصيه استفاده از ماسك و دستكش را جدي بگيرند؟
بهترين توصيه اين است كه كاري كنيم بيماري منتقل نشود. يكي از مهم‌ترين دغدغه‌ها درباره كوويد 19، قدرت سرايت بالاي بيماري است. كوويد 19 در درجه اول از طريق تماس دست با مخاطات بدن؛ به ويژه مخاطات دهان يا چشم منتقل شده و دومين راه انتقال هم، از طريق راه تنفسي و در زماني است كه افراد، فاصله‌گذاري حداقل يك و نيم متر را رعايت نكنند. با توجه به اينكه در مترو، ممكن است اين فاصله، حتي براي لحظاتي كوتاه، كمتر از يك و نيم متر باشد، توصيه به استفاده از ماسك تاثير بسيار زيادي براي پيشگيري از انتقال ويروس دارد، چراكه ممكن است مسافر مترو، ناقل خاموش باشد به اين معنا كه مبتلاي كوويد 19 باشد اما در دوره نهفتگي ويروس باشد و هيچ علامتي از ابتلا هم نداشته باشد. چنين توصيه‌اي نه فقط براي مترو، بلكه براي تمام فضاهايي كه رعايت فاصله حداقل يك و نيم متري، امكان‌پذير نباشد، ضروري و در كاهش انتشار ويروس بسيار موثر است، اما تاكيد مي‌كنم كه استفاده از ماسك، به هيچ‌وجه نبايد ضرورت رعايت بهداشت دست را كمرنگ كند چون رعايت بهداشت دست براي پيشگيري از انتقال ويروس، از اجبار به استفاده از ماسك هم مهم‌تر است. در واقع، تاثير ضرورت استفاده از ماسك در مكان‌هاي شلوغ و اجتماعات و فضاهايي كه رعايت فاصله يك و نيم متري ممكن نيست، قابل توجه است اما باز هم تاكيد مي‌كنم كه افراد به صرف استفاده از ماسك، نبايد الزام و ضرورت شست‌و‌شوي مكرر دست‌ها با آب و صابون را ناديده بگيرند. توجه به اين نكته خيلي مهم است كه اگر ماسك استفاده مي‌كنيم، دست زدن به ماسك و مثلا جابه‌جا كردن آن روي صورت، مي‌تواند باعث آلودگي دست بشود و بنابراين، در صورت دست زدن به ماسكي كه بر صورت داريم، به هيچ‌وجه تا پيش از شست‌و‌شوي دست‌ها، نبايد دهان، بيني و چشم‌مان را لمس كنيم.
ماسك چطور و كجا بايد استفاده شود؟ آيا فردي كه با خودروي شخصي خود و به صورت تك سرنشين، تردد مي‌كند، بايد هنگام رانندگي از ماسك استفاده كند ؟ امروز مي‌شنويم كه افرادي، مبتلاي آنفلوآنزا يا كوويد 19 نيستند اما به دليل استفاده بيش از حد از ماسك، دچار تنگي نفس شده‌اند.
به هيچ‌وجه توصيه نمي‌كنيم كه افراد عادي، ماسك N95 استفاده كنند. اين ماسك فقط براي استفاده كادر درمان، آن هم صرفا هنگام معاينه بيمار مبتلاي كوويد 19 و انجام اقدامات درماني است چون در اين زمان ممكن است بيمار، سرفه كند و ترشحات تنفسي، در فضا منتشر شود. ماسك N95 مقاومت هوايي ايجاد كرده و براي افراد عادي باعث بروز تنگي نفس مي‌شود كه به همين دليل هم، تحمل ماسك برايشان سخت خواهد شد و مي‌خواهند ماسك را به‌طور مستمر روي صورت جابه‌جا كنند كه همين كار، مي‌تواند باعث انتقال ويروس از سطح ماسك، به ناحيه اطراف دهان يا چشم شده و اتفاقا، شيوع بيماري را هم افزايش دهد. بنابراين، افراد عادي، حتي در مناطق پرازدحام مثل تاكسي و مترو و اتوبوس، به هيچ‌وجه توصيه به استفاده از ماسك N95 نمي‌شوند و توصيه براي جمعيت عمومي، استفاده از ماسك‌هاي جراحي است مشروط بر اينكه به دنبال هرگونه احتمال بابت آلوده شدن ماسك، آن را با ماسك جديد تعويض كنند و ماسك استفاده شده را، يا با روش‌هاي توصيه شده، ضدعفوني كنند، يا آن را دور بيندازند.
آيا ماسك‌هاي نخي خانگي هم مي‌تواند از نفوذ ذرات ويروس كرونا جلوگيري كند؟
مهم‌ترين ارزش استفاده از ماسك براي افراد عادي اين است كه در مواجهه با افراد مبتلاي بدون علايم كه شايد حتي خودشان هم از ابتلاي خود بي‌خبر باشند، آنها هم ماسك زده‌اند و استفاده از ماسك؛ حتي ماسك‌هاي خانگي، تا حد قابل توجهي، از انتقال ذرات تنفسي آغشته به ويروس كه همراه با عطسه و سرفه ممكن است از دهان فرد بيمار خارج شود، به ساير افراد جلوگيري مي‌كند. بنابراين، انواع ماسك، حتي آنهايي كه در خانه ساخته شده يا توسط برخي شبكه‌هاي اجتماعي هم آموزش داده شده، در حد و اندازه خودش مي‌تواند مانع انتشار ويروس شود.
بيشترين علت ابتلاي موارد بستري كوويد 19 در مجتمع بيمارستاني امام خميني(ره) چه بوده؟
پاسخ به اين سوال نيازمند بررسي و تحقيق بر اساس اصول علمي است و ما هم در مجتمع بيمارستاني امام خميني (ره) در حال تحقيق هستيم كه سهم حضور در مجامع عمومي، استفاده نكردن از ماسك و رعايت نكردن بهداشت دست در ابتلا به كوويد 19 چقدر بوده است.
چند روز قبل، پژوهشگران جهاني اعلام كردند با علايم جديدتر و متفاوت‌تري از ويروس كرونا مواجه شده‌اند.
ويروس كرونا، يك ويروس جديد و ناشناخته است و با گذشت زمان و نتايج تحقيقاتي كه دانشمندان علم پزشكي بر اين ويروس و مبتلايان كوويد 19 انجام مي‌دهند، هر روز يكي از نقاط ناشناخته اين ويروس شناسايي مي‌شود. انتظار اين است كه طي روزهاي آتي، با آثار و عوارض بيشتر اين ويروس آشنا شويم و ساير علايم بيماري كوويد 19 را بشناسيم؛ آثار و علايمي كه شايد قبل از اين، به آن توجه نداشتيم چون اين علايم، شيوع و عوارض كمتري داشت و انتظار مي‌رود روز به روز، اطلاعات دانشمندان درباره اين ويروس بيشتر شود چون ويروس، نوپديد است و حالا، هزاران دانشمند پزشكي در اقصي نقاط جهان در حال پژوهش بر ابعاد مختلف اين بيماري و روش‌هاي درماني و تشخيصي و همچنين شناسايي علايم در افراد مختلف با بيماري‌هاي زمينه‌اي مختلف و سن و جنس مختلف هستند.
آخرين وضعيت بستري مبتلايان كوويد 19 در مجتمع بيمارستاني امام خميني (ره) چگونه است؟
ظرف سه الي چهار هفته گذشته، با سير نزولي بستري مواجه بوديم و آمار بستري طي هفته گذشته به ثبات نسبي رسيد و شيب بستري، نزولي شد اما كاهش بستري‌ها قابل توجه نيست بلكه فقط به شرايط ثبات رسيده ضمن آنكه وضعيت بستري‌ها در مجتمع بيمارستاني امام خميني (ره) به هيچ‌وجه قابل تعميم به كل استان تهران يا حتي كشور نيست.