عراق همزمان با چند بحران دست در گريبان است: از نبود دولت سياسي مقبول تا مبارزه با ويروس كوويد-19 و البته جنگ با تروريستهاي داعش كه تلاش ميكنند از دو بحران نخست به عنوان بستري براي احياي قدرت از دست رفته استفاده كنند. عادل عبدالمهدي در حالي زمام امور را به عنوان نخستوزير موقت در دست دارد كه مصطفي كاظمي به عنوان چندمين گزينه معرفيشده براي در دست گرفتن قدرت سياسي در عراق امروز (چهارشنبه) بايد در جلسه پارلمان عراق كار را يكسره كند. براساس آخرين خبر منتشرشده در اين باره جلسه تصويب برنامه دولت و وزراي كابينه «مصطفي الكاظمي» امروز برگزار خواهد شد و اين در حالي است كه كاظمي تكليف پست وزارتخانههاي دفاع و كشور را با توافق گروههاي سياسي روشن كرده و گفته ميشود كه فهرست كامل اسامي كابينه به پارلمان ارايه خواهد شد. مصطفي الكاظمي كه در حال حاضر رييس فعلي استخبارات عراق (اطلاعات) است از 21 فروردين به عنوان نخستوزير مامور به تشكيل كابينه شده بود اما چالشهاي بيشمار پيش روي وي كه تلاش براي جلبنظر احزاب سياسي متفاوت تنها يكي از آنها است كه اين روند را تا به امروز ادامه داد. كاظمي در حالي بايد از سد مخالفتها و سهمخواهيهاي سياسي بگذرد كه علاوه بر چالشهاي اقتصادي و اعتراضهاي عمومي در اين كشور، فعاليتهاي تروريستي در چند استان مهم عراق از سر گرفته شده و نيروهاي امنيتي بايد از عهده جنگ در چند جبهه برآيند.
عمليات ضربتي عبدالمهدي براي نابودي تروريستها
با گسترش دامنه فعاليتهاي تروريستي در عراق، روز گذشته سرتيپ «عبدالكريم خلف» سخنگوي فرماندهي كل نيروهاي مسلح عراق اعلام كرد كه «عادل عبدالمهدي» نخستوزير پيشبرد امور دستور انجام عمليات نظامي گسترده براي تعقيب گروههاي تروريستي تا مرزهاي سوريه را صادر كرده است. براساس ترجمه خبرگزاري فارس، وي افزود: اندكي پيش از عمليات «مكيشيفه» [در استان صلاحالدين]، فرماندهي كل نيروهاي مسلح به تمامي فرماندهان عملياتي دستور داد با همكاري دستگاه اطلاعاتي و پشتيباني نيروي هوايي، بقاياي گروههاي تروريستي وابسته به داعش در برخي مناطق كشور را بهطور كامل نابود كنند و چه افراد و چه زيرساختهاي آنها را از بين ببرند. اين عمليات نظامي طي چند روز گذشته در اطراف استان صلاحالدين انجام شد و تا غرب استان الانبار ادامه يافت و هنوز ادامه دارد و در اطراف الانبار، بخش غربي اين استان، بخش غربي استان نينوي و اطراف صلاحالدين همچنان ادامه دارد كه محل اختفاي عناصر داعش است.
بزرگنمايي درباره حضور داعش در عراق
در حالي كه در چند روز گذشته اخباري درباره بازگشت داعش به عراق منتشر شده بود، سخنگوي فرماندهي كل نيروهاي مسلح عراق با بزرگنمايي خواندن اين اخبار گفت: بازگشت داعش به عراق مطلقا صحت ندارد. عناصر داعش مناطقي را اخيرا هدف قرار دادهاند كه حومه شهرها بوده و شمار اندكي نيروي امنيتي در آنها مستقر بودند. عمليات نظامي جاري در كشور با مشاركت نيروي هوايي ارتش، نيروهاي ارتش و الحشد الشعبي و مبارزه با تروريسم در حال انجام است و عناصر داعش در صلاحالدين و مناطق اطراف استان ديالي هدف قرار گرفتهاند و اين عمليات با مشاركت فرماندهي عمليات الانبار و الجزيره و الباديه همچنان در حال انجام به سوي مرزهاي بينالمللي مشترك با سوريه است و نيروهاي امنيتي ما بهطور مستمر در حال رصد مناطقي است كه داعش در آنها تحركاتي هرچند محدود دارد و با كمك نيروي هوايي و نيروي زميني كشور، بقاياي داعش نيز از بين ميروند. از سوي ديگر، سرلشكر ستاد «جعفر البطاط» فرماندهي نيروي پليس فدرال عراق نيز از يك طرح امنيتي جديد براي پيگرد بقاياي داعش در اين كشور خبر داد و گفت كه نيروهاي ويژهاي براي تعقيب تروريستها تشكيل شدهاند و تحولات امنيتي جاري بيانگر ضرورت بازنگري در طرحهاي امنيتي كشور است. وي در گفتوگو با شبكه العهد از تدوين طرح امنيتي جديد براي تعقيب و پيگرد عناصر داعش در عراق و تشكيل نيرويي ويژه به رياست فرماندهان لشكري براي تعقيب بقاياي داعش خبر داد و گفت كه اين طرح سقف زماني دارد. وي گفت كه نيروهاي پليس فدرال در آمادگي كامل براي اداره جنگي چندساله با بقاياي داعش هستند و نخواهند گذاشت كه دشمن به اهداف خود برسد.
داعش در تقلا براي احيا
«تحسين الخفاجي» سخنگوي ستاد عمليات مشترك عراق نيز درباره حملات اخير گروه تروريستي داعش در منطقه «جرف النصر» در استان بابل توضيحاتي را به رسانهها داد. وي در تشريح اهداف عمليات عناصر داعش گفت: اين عمليات به دو دليل است: نخست؛ بالا بردن روحيه تضعيفشده هستههاي داعش. دوم؛ تلاش براي ايجاد هرجومرج و تشكيل بيش از يك جبهه براي مشغولكردن نيروهاي امنيتي كه عناصر داعش را تعقيب ميكنند.
الخفاجي با اشاره به اينكه عناصر داعش شكستخورده هستند و سازماندهي مجدد آنها ممكن نيست، افزود: نيروهاي امنيتي عراق با استفاده از اطلاعات دقيق، در حال تعقيب عناصر داعش هستند و حملاتي كه اخيرا اين گروه تروريستي در جرف النصر و شماري از مناطق عراق انجام داد، صرفا تلاشي براي تهديد بغداد و كربلا بود تا بتوانند «پيروزي رسانهاي» به دست آورند. اواخر هفته گذشته و در جريان حملات عناصر داعش به نيروهاي سازمان الحشد الشعبي (بسيج مردمي) در منطقه «المكيشيفه» در صلاحالدين، 10 نفر از اين نيروها به شهادت رسيدند. با توجه به افزايش حملات داعش، شماري از نمايندگان و سياستمداران استان صلاحالدين و برخي استانهاي شمالي و غربي عراق خواستار اخراج نيروهاي الحشد از شهرهاي اهلتسنن شدند و از دولت فدرال خواستند كه براي تضمين امنيت اين مناطق و استانها، همچنان از نيروهاي امريكايي استفاده كنند. درخواست استفاده از نيروهاي امريكايي براي تامين امنيت عراق در حالي مطرح شد كه پارلمان عراق پس از زنجيرهاي از فعاليتهاي نظامي امريكا در اين كشور عليه نيروهايي كه بخشي از ارتش عراق به حساب ميآيند دستور خروج نيروهاي اين كشور از عراق را صادر كرد؛ دستوري كه با اعتراض شديد واشنگتن روبهرو شد. برخي كارشناسان اعتقاد دارند كه امريكا اينبار با ابزار داعش سعي در حفظ حضور نظامي خود در عراق دارد. نيروهاي سازمان الحشد الشعبي صبح روز گذشته عملياتي را در منطقه «مكيشيفه» آغاز كردند كه در حقيقت پاسخي به حملات هفته گذشته داعش بود. در جريان اين عمليات، لشكرهاي 45، 35، 42 و 6 الحشد الشعبي حضور داشتند. عمليات مذكور از چهار محور براي تعقيب عناصر داعش آغاز شد. نيروهاي اين سازمان موفق شدند به صورت كامل منطقه مكيشيفه را پاكسازي كنند. در جريان پاكسازي اين منطقه مهم، چند مقر متعلق به عناصر تروريستي داعش، منهدم شد. اين عمليات، پاسخي به حملات اخير داعش بود.
تكرار سناريوي همكاريهاي محلي با داعش
روز گذشته «عمار جبر الجبوري» استاندار صلاحالدين عراق علت حملات اخير داعش به منطقه «مكيشيفه» واقع در جنوب اين استان را تشريح كرده و تاكيد كرد كه علت اصلي حوادث مكيشيفه، استقرار مجدد هنگ «دجله» وابسته به «الحشد العشائري» و ايجاد يك نقطه ناامن بود. «محمد رضا» رييس كميسيون امنيت و دفاع در پارلمان عراق اما گفت كه «هنگ دجله» كه در مكيشيفه حضور دارد، با فرمانده الحشد الشعبي در صلاحالدين هيچ ارتباطي ندارد. رضا تاكيد كرد كه اين هنگ يك مقر امنيتي ناامني احداث كرده بود كه سلاح كافي در آن وجود نداشت و همين مساله باعث شد كه دست داعش براي حمله به اين منطقه باز باشد. خبرگزاري رسمي عراق به نقل از اين استاندار صلاحالدين گزارش داد كه افزون بر اين مساله، برخي ساكنان مكيشيفه با گروه تروريستي داعش، همكاري داشتند. وي تاكيد كرد كه مسووليت حفظ امنيت منطقه مكيشيفه بر عهده ستادهاي عمليات سامرا و صلاحالدين است، ولي همچنان نواقصي در مسائل امنيتي وجود دارد. الجبوري ضمن درخواست براي همكاري اين دو ستاد براي جلوگيري از بروز حوادث امنيتي، خاطرنشان كرد، منشا بيشتر تحركات داعش از استان الانبار است. استاندار صلاحالدين در پايان گفت كه عناصر داعش از طريق مرزهاي سوريه، وارد استان الانبار ميشوند و به همين دليل بايد نهادهاي امنيتي هماهنگي بسيار بالايي باهم داشته باشند تا اين حملات كاهش يابد.
شائبه حمايت امريكا از داعش
«حميد الهايس» رييس شوراي نجات استان الانبار واقع در غرب عراق از توطئه نظاميان تروريست امريكا با عناصر تروريستي داعش خبر داد. براساس ترجمه خبرگزاري فارس، الهايس به پايگاه خبري المعلومه گفت كه «نيروهاي امريكا در برهه كنوني از اهرم فشار بازگشت داعش براي اعمال فشار به دولت (بغداد) استفاده ميكنند تا بقاي اين نيروها و عدم خروج آنان، تمديد شود». وي تاكيد كرد كه تمامي حملاتي كه داعش در الانبار، صلاحالدين و بابل انجام داد، با حمايت امريكا صورت گرفته است. اين مسوول عراقي خاطرنشان كرد، پس از درخواست دولت عراق براي خروج نظاميان امريكايي و توقف فعاليت آنان در داخل خاك كشور، فعاليت داعش مجددا آغاز شد. الهايس بر اين باور است كه همين فعاليت مجدد داعش، دليل روشني است كه نشان ميدهد امريكا در پس اين حملات قرار دارد. وي همچنين خبر داد كه «در حال حاضر، بيش از چهار هزار داعشي در مناطق بياباني و مرزي بين عراق، سوريه و عربستان حضور دارند».
احياي داعش؛ بازي جديد امريكا
«فاضل البدراني» استاد دانشگاه عراق در گفتوگو با برنامه «ماوراء الخبر » شبكه الجزيره بر وجود خطراتي كه حاكميت عراق را از دو محور اصلي در صحرا و الانبار و موصل و نيز مثلث كركوك-بعقوبه - تكريت تهديد ميكند تاكيد كرد. بر اساس ترجمه خبرگزاري تسنيم، البدراني اشاره كرد كه در خلال دو هفته اخير گروه تروريستي داعش با استفاده از استراتژيهاي جديد كه ناشي از سوءاستفاده آن از بحران سياسي عراق است 16 عمليات نظامي در اين كشور انجام داده است. وي در ادامه اظهارات خود خاطرنشان كرد: اشتباه استراتژيك مسوولان سياسي عراق اين است كه با امريكا مانند يك دوست برخورد ميكنند؛ درحالي كه داعش در «الصحرا» كمين كرده كه اين موضوع شبيه به يك عمليات مخابره غيرمستقيم واشنگتن با داعش است و نشان ميدهد ايالات متحده با اصل «گرگ را دم در رها كردن» با عراقيها برخورد ميكند زيرا امريكا ميخواهد داعش در عراق حضور داشته باشد تا به اين ترتيب با تهديد حاكميت اين كشور موجب نفرت ملت و افكار عمومي از دولت عراق شود. استاد دانشگاه عراق تصريح كرد كه برخي طرفها با احياي داعش در عراق به دنبال ايجاد هرج و مرج سياسي در كشور و جلوگيري از تشكيل دولت هستند.