اروپاي دوپاره در هفتادمين سالگرد جنگ جهاني دوم
جهان در حالي به هفتادمين سالگرد پايان جنگ جهاني دوم رسيده است كه از وحشت وقوع جنگ جهاني ديگر به خود ميلرزد. روز گذشته ميدان سرخ مسكو در حالي شاهد برگزاري جشن هفتادمين سالگرد پيروزي متفقين بر آلمان نازي بود كه جاي خالي رهبران غربي نشاندهنده گسيخته شدن كامل پيوند ميان متفقين بود. هزاران نظامي روسي در مقابل ولاديمير پوتين، رييسجمهوري روسيه در حالي چكمههاي سنگين خود را به زمين ميكوبيدند كه در دو سوي آتلانتيك هنوز رهبران غربي معتقدند روسها با لشكركشي به شرق اوكراين در حال بلوكه ساختن دوباره جهان هستند؛ بلوكي كه شايد شامل برخي كشورهايي شود كه رهبرانشان فارغ از اختلافات فزاينده روسيه و غرب خود را به مسكو رسانده بودند. 30 نفر از رهبران جهان كه از جمله آنها ميتوان به شي جين پينگ، رييسجمهوري چين اشاره كرد روز گذشته در زير ديوارهاي كرملين در سمت راست پوتين نشسته بودند و شايد در اين ميان بانكيمون، دبيركل سازمان ملل نيز خود را به اين مراسم باشكوه رسانده بود كه قدري از تنشها بكاهد اما بيمعنا نبود كه همزمان با برگزاري مراسم مسكو، در كييف نيز اوكراين مراسم مشابهي را برگزار ميكرد.
مراسم مسكو
روسها يكي از كشورهايي هستند كه همواره سالگرد پايان جنگ جهاني دوم را گرامي ميدارند چرا كه در طول جنگ جهاني دوم نزديك به 27 ميليون نفر از شهروندان شوروي كشته شدند. روسها معتقدند از وزنههاي سنگين متفقين در جنگ جهاني دوم بودند كه موجب شدند آلمان نازي در برابرشان زانو بزند. روز گذشته نيز در مراسم مسكو برخي سربازان براي يادآوري روزهاي جنگ لباسهاي جنگ جهاني دوم ارتش سرخ را به تن كردند و در برابر جايگاه به رژه پرداختند. در اين بين روسيه كه از سوي غرب متهم به افزايش تنشهاست، از تانك جديد خود آرماتا نيز براي نخستين بار رونمايي كرد. علاوه بر اين گروهي از نيروهاي نظامي چيني نيز به نشانه همبستگي با روسيه در اين رژه حضور پيدا كردند.
همچنين در زير آسمان آبي و آفتابي مسكو جانبازان و سربازان زنده مانده از جنگ جهاني دوم به همراه مدالهاي افتخارشان از جايگاه ويژه و دور تا دور جايگاه كه مملو از جمعيت بود در سكوت به تماشاي رژه پرداختند و در زماني كه جنگندههاي روسي از فراز كرملين به پرواز درميآمدند به تشويق و فرياد ميپرداختند. گفتني است اين روز روزي مهم براي روسيه و به عنوان تعطيلات رسمي در اين كشور به حساب ميآيد. لازم به ذكر است با وجود اينكه هيچ يك از رهبران غربي در اين مراسم شركت نكردند گفته ميشود آنجلا مركل، صدر اعظم آلمان روز يكشنبه(امروز) در مراسمي براي اهداي تاج گل به بناي يادبود جنگ جهاني دوم در مسكو حضور پيدا ميكند.
مراسم كييف
اوكراين نيز از روز سالگرد پيروزي بر آلمان نازي براي نخستين بار طي 70 سال گذشته بهرهبرداري كرد و يك روز قبل از مراسم در روسيه مراسمي با حضور تمامي مقامات اوكرايني و اروپايي در كييف برگزار شد. پترو پروشنكو، رييسجمهوري اوكراين كه اكنون خود را مقام مقابل ولاديمير پوتين، رييسجمهوري روسيه ميداند در مراسم كييف در اظهاراتي حماسي روز هشتم مه را روز آشتي اعلام كرد.
پيش از اين اوكراينيها همچون روسها در نهم ماه مه به برگزاري جشن پيروزي و پايان جنگ جهاني دوم بسنده ميكردند. تاريخ نگاران ميگويند بين ۱۹۴۰ تا ۱۹۴۴ ميلادي پنج ميليون سرباز و چهار ميليون غيرنظامي اوكرايني جان باختند.
براي رييسجمهور اوكراين مراسم سالگرد پايان جنگ جهاني دوم از آن جهت حائز اهميت بود كه رهبران اروپايي به جاي مسكو، كييف را براي حضور در اين مراسم انتخاب كرده بودند. اختلاف روسيه و اروپا پس از تحولات سال 2014 اوكراين كه موجب جدايي كريمه از اوكراين و الحاق آن به روسيه شد بهشدت بالا گرفت و جنگ ميان جداييطلبان شرق اوكراين با دولت مركزي به منازعه سرد ميان مسكو و بروكسل تبديل شد. دولت مركزي اوكراين و حاميان اروپايي آن همواره روسيه را متهم كردهاند كه از اين جداييطلبان حمايت كرده ولي همواره روسيه نيز اين ادعا را رد كرده است. تاكنون بيش از 6100 نفر در جنگ ميان جداييطلبان طرفدار روسيه و نيروهاي دولتي در شرق اوكراين جان خود را از دست دادهاند.